Sperma-emmer, nekken breken, hoeren - de speeches op het lustrumfeest van het Amsterdamse studentencorps afgelopen zondag maken veel los. De minister, de burgemeester, de universiteit, het bestuur van het corps, de regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag, iedereen spreekt er schande van. Maar of er echt iets zal veranderen, dat is nog maar de vraag.
Want het komt schrijver Philip Huff allemaal bekend voor. Hij kwam in 2003 zelf bij het corps en schreef het boek Niemand in de Stad over zijn ervaringen. "Ik word elke zomer gevraagd om hier wat over te zeggen, want elke zomer is er weer iets. Het verenigingsleven heeft ook leuke kanten, maar je kan niet ontkennen dat vrouwenhaat een voortdurend element is. En in de ontgroeningsmaand komt de minst charmante kant van dat leven naar voren."
Dat werd afgelopen weekend weer pijnlijk duidelijk toen dit filmpje van het lustrumfeest online verscheen:
Ik weet dat er heel veel jongens van geschrokken zijn, op het moment zelf al.
In een andere speech, niet in bovenstaande video te zien, gaat een prominent lid nog verder. Hij zegt dat "heren de nekken van vrouwen zullen breken, om hun lul erin te steken", en noemt vrouwen "sperma-emmers". Het leidt tot een hoop onrust, buiten en binnen de vereniging. 273 vooral vrouwelijke leden ondertekenden een protestbrief. Drie mannelijke leden van de studentenvereniging die seksistische uitspraken hebben gedaan, leggen hun commissie- of bestuursfunctie neer.
Een student van de vereniging die op anonieme basis met Nieuwsuur sprak, deelt zijn afschuw. "De sfeer die avond was heel erg van: 'kijk eens wat wij durven'. Maar wat er is gebeurd, is een heel grote schande. Ik weet dat er heel veel jongens van geschrokken zijn, op het moment zelf al. Er zijn ook jongens weggelopen, die hebben ook niet meegeschreeuwd."
Schrijver Huff denkt dat de korte omlooptijd bij verenigingen meespeelt. "Die is maar vier of vijf jaar. Als je net binnenkomt, kijk je naar de mensen boven je en zie je hen zich op een traditionele, vrouwonvriendelijke manier gedragen. Als ze dan twee jaar later zelf de baas zijn, denken ze dat het stoer is om dat te zeggen."
Treurig
"Hoe kan je in deze tijd, nu nog, dit zo verkondigen? Daar kan ik niet bij", zegt Milou Deelen. Zij zat zelf bij Vindicat, het corps in Groningen, en maakte een protestvideo tegen de vrouwonvriendelijke cultuur daar. "Ik was de hoofdpersoon in een lied dat elk jaar werd geschreven, over het 'laagste meisje van het jaar'. En dat gingen tientallen jongens dan zingen. Dat is dus ongelofelijk vernederend, en intimiderend."
Milou probeert mannen aan te spreken, maar die doen het af als grap. Ook van vrouwelijke leden krijgt ze geen steun. Ze maakt een protestvideo die viral gaat, en verlaat uiteindelijk het Groningse studentencorps.
"Het gaat vaak om een paar groepen mannen, de coole types, tegen wie niemand iets durft te zeggen", zegt Deelen. "Die gaan vaak veel en veel te ver. Die protestvideo is vijfenhalf jaar geleden, en dat gebeurt dit weer, het is gewoon echt treurig."
Cultuuromslag
De zaak is extra pijnlijk omdat de vereniging juist bezig zegt te zijn met een cultuuromslag. Maar een van de mannen die speechte, nam deel aan gesprekken daarover. "Die cultuuromslag gebeurt dus helemaal niet", zegt Huff.
"Er moeten gevolgen zijn, niet dat pappen en nathouden bij dit soort verenigingen. Die jongens hebben een functie in de senaat, ze hebben aanzien. Dan gaan mensen zeggen: we gaan hem nu toch niet royeren, hij heeft zo zijn best gedaan afgelopen jaar. En daarmee verander je dus niets."
"Er is een bepaalde cultuur waardoor het fout gaat", vertelt de anonieme student. "En er is een hoge drempel om hier tegen op te staan. Persoonlijk vind ik het een groter probleem dat ik dat zelf niet durf, dan dat er een paar jongens uit hun plaat gaan. Het zijn mensen met een hoge bestuursfunctie. Als het daar al misgaat, dan gaat het structureel fout. Er is veel moeite gedaan om deze cultuur bij te stellen, maar kennelijk is dat niet gelukt."
