De Amerikanen en de Britten hebben de rente verhoogd. De verwachting is dat ook de Europese Centrale Bank (ECB) zal volgen. En dat heeft gevolgen voor onze bestedingen. "Het remt de economie af. Inflatie rem je af door de economie af te remmen."
Dat zegt econoom Mathijs Bouman. Hij is niet meteen pessimistisch over de renteverhogingen. "Door de aard van de inflatie, die in de gehele economie doordringt. Als je de rente verhoogt, laat je sparen meer lonen", zegt hij.
Door de oorlog in Oekraïne en de gevolgen daarvan voor de Europese economie staan de centrale banken onder grote druk om iets aan de hoge inflatie te doen. De prijzen blijven namelijk maar stijgen. Volgens president Klaas Knot van De Nederlandsche Bank (DNB) zijn wellicht zelfs meerdere renteverhogingen nodig.
"Sinds 2008, de kredietcrisis, hebben we geen rentestijgingen gezien. Die zijn nu inderdaad weer terug", zegt Bouman. "De centrale banken doen dit omdat geld dan duurder wordt. Investeringen zijn dan minder gunstig."
'Niet langer oververhit'
Ook de huizenkoper merkt dat. Waar de afgelopen tijd de hypotheekrentes alleen maar verder leken te dalen, is ook die tendens omgeslagen. Vooral de hypotheekrente die voor een langere periode vaststaat, stijgt. Makelaars zien dat mensen minder kunnen lenen en dat heeft gevolgen voor de huizenmarkt.
Bart ter Haar is makelaar in Amsterdam. "Op dit moment is iedereen nog snel op de huidige rente aan het afsluiten. We merken dat het druk is bij hypotheekverstrekkers. We zien dat mensen die hoger konden lenen nu wat minder kunnen lenen. Het is niet langer een overhitte situatie zoals het voorheen was."
Dat er iets wezenlijks is veranderd, bevestigt ook Arend Fledderus van een hypotheekshop in Lemmer. "De hypotheekrente is extreem hard gestegen. In de afgelopen twee, drie maanden is die rente verdubbeld." En het einde is volgens Fledderus nog niet in zicht. "De signalen staan allemaal op rood."
De hypotheekadviseur merkt dat angst inmiddels regeert bij huizenkopers. "Veel kopers raken in paniek. Effectief valt het mee qua daling van de leencapaciteit, maar ik merk dat mensen doodsbang zijn voor een hogere rente."
Er zijn altijd veel voorspellingen geweest over de ontwikkeling van de huizenmarkt, zegt Bouman. "En die zijn altijd verkeerd geweest." Wel denkt hij dat het allemaal wat minder wordt. "Een krappe huizenmarkt, maar met een stabielere prijs."
En dat is niet geheel ongunstig, denkt de econoom. "Als de rente een beetje stijgt, krijgen we weer een normalere rente. Daar profiteren pensioenfondsen van en ook onze spaarrekeningen."
