Zelfstandigen zonder personeel (zzp'ers) komen er bekaaid vanaf in het huidige coronasteunpakket. Terwijl voor medewerkers in loondienst de NOW-regeling opnieuw van kracht is, komen zzp'ers alleen in aanmerking voor een vergoeding op bijstandsniveau. Dat onderscheid is 'schandalig', zegt Roos Wouters van de Werkvereniging, die de belangen van 'Modern Werkenden' vertegenwoordigt.
Wouters zou een verruiming van het pakket terecht vinden. "Dit wordt gewoon uit ieders belastinggeld betaald. Dus is het heel raar om te zeggen: we vinden het alleen de moeite waard om mensen met een vast contract tegemoet te komen die eigenlijk al het minst hebben geleden."
In Den Haag lijkt de gehele oppositie morgen, als over de steunmaatregelen wordt gedebatteerd, aan te sturen op ruimere steun voor zzp'ers die door de coronamaatregelen zijn getroffen. Ook in de regeringspartijen gaan daar stemmen voor op, maar binnen de coalitie zijn er twijfels over de uitvoerbaarheid.
'Oneerlijk'
'Slapeloze nachten' heeft Simone Janssen ervan. Normaal gesproken is dit de tijd van het jaar waarin de bruidsfotograaf volop nieuwe boekingen aan het verwerken is en toekomstige bruidsparen ontmoet voor een eerste kennismaking. Nu is haar mailbox al negen weken angstaanjagend leeg. In eerdere lockdowns kon ze nog rekenen op de Tozo-regeling (tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers), maar daar is nu dus geen sprake van.
Waar in de persconferentie van 26 november nog gesproken werd van 'ruimhartige steunpakketten', blijkt nu dat die voor de 1,6 miljoen zzp'ers in Nederland dus niet zo ruimhartig uitpakken. "Schrijnend", vindt Cristel van de Ven, voorzitter van de Vereniging Zelfstandigen Nederland (VZN). "Wij worden keer op keer over het hoofd gezien."
Een deel van de partijen zal morgen bij het debat aangeven dat het steunpakket te mager is. Kamerlid Senna Maatoug van GroenLinks: "Mensen in loondienst ondersteunen we, dan vinden we het heel oneerlijk dat dat voor zelfstandigen niet zo is. Dat is de groep op de arbeidsmarkt die het kwetsbaarst is, die de minste sociale zekerheid heeft."
Ook binnen de coalitie is te horen dat het huidige steunpakket mager uitpakt voor zzp'ers. Romke de Jong van D66 zegt zich zorgen te maken over "de grote groep zzp'ers die al langere tijd geen steun hebben gehad." Toch is het nog maar de vraag of D66 echt hard gaat eisen dat de steun verruimd moet worden voor deze groep. De partij wil in het debat morgen eerst horen hoe het kabinet hierover denkt. Maar in het kabinet zijn dus bedenkingen bij de uitvoerbaarheid van een ruimere regeling
Staatssecretaris Wiersma laat weten dat zzp'ers in plaats van de Tozo, nu kunnen rekenen op het al bestaande vangnet Besluit bijstandsverlening zelfstandigen, ook wel Bbz genoemd. Deze is tijdelijk verruimd, zodat er tot 1 januari geen vermogenstoets nodig is om deze aan te vragen. De ChristenUnie wil morgen bekijken of deze regeling ook na 1 januari door kan lopen.
Snel uitkeren
Het merendeel van de zelfstandigen is in een beperkt aantal sectoren werkzaam. Dat zijn voor een deel sectoren die juist getroffen worden door de huidige vijf-tot-vijfmaatregelen, zoals de culturele sector. De Kunstenbond schreef daarom vorige week nog een brandbrief aan minister Van Engelshoven. Daarin staat dat de extra steun voor culturele instellingen vaak niet bij die zelfstandigen terechtkomt en dat er voor hen iets anders geregeld moet worden.
Binnen het kabinet denkt men dat het moeilijk is om de steun aan zzp'ers uit te breiden. Als het kabinet daartoe zou besluiten, dan behandelt men in Brussel het steunpakket als nieuw en legt het 'onderaan de stapel', is volgens bronnen van Nieuwsuur de vrees.
Als dat gebeurt dan moet er langer gewacht worden of dit pakket wel voldoet aan de Europese regels omtrent staatssteun. Terwijl het kabinet graag snel uit wil keren.
Je wilt te allen tijde zorgen dat ondernemers innovatief blijven, creatief blijven.
Bij de VVD spelen ook nog andere overwegingen mee om huiverig te zijn tegenover meer steun voor zzp'ers. VVD-Kamerlid Aartsen zou graag zien dat ondernemers gaan verhuizen naar branches waar wél veel werk is. Extra steun zou ze weerhouden om nieuwe markten op te zoeken. "Je wilt te allen tijde zorgen dat ondernemers innovatief blijven, creatief blijven. Dat is natuurlijk een belangrijk gegeven. Er is natuurlijk een vangnet, dat moet ervoor zorgen dat mensen niet door het ijs heen zakken." Aartsen ziet dat het huidige vangnet 'geen vetpot' is, maar hij wil dus niet veel meer dan de bijstandsregeling die er nu is voor zzp'ers.
De Vereniging Zelfstandigen Nederland ziet dat anders. Van de Ven: "Licht- en geluidstechnici zijn gaan werken in de zonnepanelenbranche. Er zijn acteurs en actrices die bij de GGD zitten te bellen. Dus er zit al heel veel wendbaarheid en ondernemerschap, juist bij die zelfstandigen."
Bruidsfotograaf Janssen zegt dat een nieuwe baan voor haar voorlopig nog geen optie is. "Ik heb hartstikke leuk werk en ben er goed in. Als er geen corona is heb ik een goedlopend bedrijf. Dus ik probeer die beslissing gewoon zo lang mogelijk uit te stellen."
Waar volgens bronnen wél aan wordt gewerkt door alle regeringspartijen is het verruimen voor de steun van startende ondernemers. De coalitiepartijen bekijken achter de schermen of deze groep toch in aanmerking kan komen voor een tegemoetkoming voor de vaste lasten en of dat uitvoerbaar is.
