"Ik hoor de Taliban schieten, maar mijn kinderen en ik komen het vliegveld niet op." Een bericht van Sharif, een Afghaan die jarenlang als tolk werkte voor de Nederlandse politiemissie in Afghanistan. Het is voor hem een zenuwslopende dag.
Sharif probeert met een Nederlands vliegtuig weg te komen uit Afghanistan, maar het vliegtuig kan niet landen door de onveilige situatie op het vliegveld.
De tolk is op de vlucht voor de Taliban. Want die vermoorden hem als ze erachter komen dat hij voor de internationale missie heeft gewerkt, vreest hij.
Val van Kabul
Vorige week spraken we Sharif ook. Vanwege de angst voor de Taliban wil hij niet dat z'n echte naam bekend wordt. Nieuwsuur kent z'n echte naam wel. Een Nederlandse politiemedewerker, die met hem heeft gewerkt, bevestigt dat hij actief was als tolk.
De afgelopen dagen groeide de angst bij Sharif. Vorige week waren de Taliban al aan een snelle opmars bezig, maar hoofdstad Kabul leek voorlopig veilig. Sharif zelf dacht vorige week al dat de val nabij was. En inderdaad: gisteren riepen de Taliban de overwinning uit in Kabul.
Binnen en buiten wordt er geschoten.
De Nederlandse ambassade vroeg Sharif en zijn gezin om vandaag op het vliegveld te wachten, terwijl er nog geen concrete informatie was over een eventuele vlucht.
Rond 13.30 uur Afghaanse tijd (11.00 uur in Nederland) stuurt hij meerdere berichten. Hij is dan een paar uur bij het vliegveld. "Duizenden mensen zijn naar het vliegveld gekomen. De situatie is niet meer onder controle. Binnen en buiten wordt er geschoten."
Sharif komt het terrein niet op, en ziet dat veel anderen proberen over een muur te klimmen. Hij stuurt ons deze foto's (waar hij zelf niet opstaat):
De gate van het vliegveld is gesloten. "De Taliban staan buiten het vliegveld en schieten op mensen", schrijft Sharif. "De coalitietroepen zijn op het terrein. Er is geen manier waarop we het vliegveld binnen kunnen komen met onze kinderen. We staan erbuiten en wachten af wat er gebeurt."
Er zijn zeker zeven doden gevallen in de chaos op het vliegveld. Landen schorten hun evacuatievluchten op vanwege de mensenmassa op de landingsbaan.
Hordes mensen rennen de landingsbaan op en klimmen op een rijdend, Amerikaans vliegtuig:
Ondertussen heeft Sharif mailcontact met een Nederlandse ambassademedewerker. Hij stuurt de mail naar ons door. De ambassade schrijft dat de gate dicht blijft, maar zegt Sharif te zullen informeren zodra een andere gate opengaat.
Ook geeft de medewerker nog een tip: "Gezien de drukte op het vliegveld, vragen we je een veilige plaats te vinden en gehydrateerd te blijven."
Sharif besluit af te wachten. "We zullen zien of ze een oplossing voor ons vinden."
Honderden tolken
Een paar uur later, om 14.10 uur. Ank Bijleveld, minister van Defensie, schrijft dat - onder andere voor tolken - een Nederlands vliegtuig onderweg is:
Sharif is een van de zeker 273 Afghanen die Nederland inhuurde als tolk in de jaren dat we militair actief waren in Afghanistan. De Taliban beschouwen hen als verraders, dus de opmars van de extremistische strijders zorgde voor grote paniek. De tolken konden de afgelopen tijd versneld asiel krijgen, maar een deel van hen had grote moeite te bewijzen dat ze daadwerkelijk actief waren als tolk.
Om 15.15 uur is er nog weinig veranderd op en bij het vliegveld. "Ik hoor nog steeds schoten, de menigte mensen is nog net zo groot. Ik zit nu bij een groepje vrienden, collega-tolken."
Tegen 18.00 uur melden journalisten ter plekke dat de evacuaties worden hervat. NAVO-troepen hebben waarschuwingsschoten afgevuurd en traangas gebruikt om de massa uiteen te drijven. Maar vooralsnog is het niet veilig genoeg om te landen op het vliegveld in Kabul.
Sharif en zijn gezin wachten nog op een Nederlands vliegtuig. Vooralsnog is onbekend wanneer ze meekunnen. Hetzelfde geldt voor 102 tolken en hun families. In totaal zitten nog ruim driehonderd mensen vast in Afghanistan, zei demissionair minister van Defensie Ank Bijleveld dinsdag in de Tweede Kamer.