Premier Mark Rutte vindt niet dat zijn kabinet moet aftreden vanwege de toeslagenaffaire. Opstappen is voor Rutte geen logische optie, dan had het kabinet dat eerder moeten doen, zeggen bronnen rond de VVD.
Rutte sluit zich met zijn standpunt aan bij de woorden van VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff. Die vindt aftreden, zo vlak voor de verkiezingen, van een "hoog symbolische waarde". Ook het aftreden van minister Eric Wiebes, destijds staatssecretaris van Financiën, vindt men bij de VVD veel te zwaar. Zeker niet nu Nederland in een forse crisis zit.
Wie dan?
Het is nog maar de vraag of Rutte zijn zin krijgt, want binnen de coalitie wordt er verschillend over gedacht. Het uitblijven van politieke consequenties is voor een deel van de bewindspersonen moeilijk voorstelbaar. Politiek-verslaggever Nynke de Zoeten: "De vraag is ook of het hele kabinet moet opstappen, of bijvoorbeeld slechts één bewindspersoon. Maar dan is de vraag tegelijkertijd: wie dan? In alle afwegingen speelt ook nog de crisis een grote rol."
GroenLinks wil dat het gehele kabinet aftreedt naar aanleiding van de affaire. Partijleider Jesse Klaver deed die oproep dit weekend in het tv-programma Buitenhof. Als het kabinet niet uit zichzelf opstapt, zal hij een motie van wantrouwen indienen.
Eventuele steun voor een motie van wantrouwen is nog zeer onzeker. De Zoeten: "De coalitiepartijen kijken ook naar de oppositie, neem bijvoorbeeld de PvdA. Lodewijk Asscher heeft excuses aangeboden voor zijn rol in de affaire. Maar durft hij het ook aan om een motie van wantrouwen te steunen? En als uiteindelijk de voltallige oppositie het kabinet afvalt, blijft er wel een zeer wankele basis over."
Het kabinet komt dinsdag en vrijdag nog een keer samen in de voltallige minsterraad. Dat moet vrijdag leiden tot een gezamenlijke stevige reactie. De ambitie is een kort en helder politiek statement. Over de tekst wordt in de twee bijeenkomsten nog gesteggeld.
De Zoeten: "Eigenlijk zegt Rutte met zijn strategie: de VVD wil doorregeren en het oplossen. Als anderen willen breken, moeten zij dat actief doen. En vóór vrijdag. Maar de vraag is of de coalitiepartners wel door deze hoepel van Rutte willen springen. Of wil en durft iemand in de coalitie de boel op het spits te drijven."
