Hongarije laat zich niet intimideren door de naar de mening van de regering "alarmerende uitspraken" van premier Mark Rutte over de rechtsstaat. Het land zal zijn veto over de EU-begroting en het coronavirus-herstelfonds niet intrekken, zelfs als betalingen daaruit gekoppeld worden aan respect voor de rechtsstaat. Dat heeft de staatssecretaris voor internationale communicatie Zoltán Kovács vrijdag duidelijk gemaakt aan Nieuwsuur.
Kovács is een van belangrijkste adviseurs van de omstreden premier Viktor Orbán. Hij noemt het EU-rapport over de rechtsstaat in onder meer lidstaat Hongarije "bullshit".
In het rapport wordt gezegd dat naast het rechtssysteem ook de persvrijheid onder druk staat. Onafhankelijke media hebben te maken met systematische tegenwerking en intimidatie, wordt geschreven.
Kovács haalt fel uit naar Rutte, omdat de premier eist dat landen als Hongarije en Polen respect tonen voor de rechtsstaat in ruil voor miljarden aan EU-gelden. Meerdere lidstaten, waaronder Nederland, zijn al langer voor zo'n koppeling tussen subsidies en de rechtsstaat in de Europese begroting.
Bekijk hier een fragment van het interview dat Nieuwsuur had met staatssecretaris Zoltán Kovács, die reageert op de uitspraken van Rutte over de rechtsstaat.
'Belachelijke politieke sentimenten'
"Het is alarmerend dat deze lege politieke woorden worden gebruikt in een debat dat eigenlijk zou moeten gaan over herstel", zegt Kovács. Hij vindt dat Rutte moet begrijpen dat Europa iets anders nodig heeft dan een "oeverloze discussie" over de rechtsstaat. "De Europese economie is hard geraakt in zowel 2008, en zeker tijdens de coronacrisis", zegt hij.
Midden in die economische crisis hebben Rutte en andere westerse leiders volgens Kovács belachelijke politieke sentimenten, standpunten en voorwaarden. Maar volgens Rutte beperkt premier Orbán onder meer de homorechten en persvrijheid. Rutte vindt dat landen zoals Polen en Hongarije moeten beseffen dat de EU niet zomaar geld kan geven aan landen die het niet nauw nemen met de rechtsstaat.
Kovács deelt die mening niet. Volgens hem gebruikt de Nederlandse premier "in veel opzichten lege taal". Onder het mom van bescherming van de rechtsstaat, handelen Rutte en anderen juist tegen de rechtsstaat in de EU, vindt hij.
De Hongaar is niet onder de indruk van de suggestie zonder Hongarije door te gaan met de verdeling van 1,8 biljoen euro in de EU-begroting en het coronaherstelfonds. "Het klinkt gemakkelijk, maar ze proberen gewoon de bestaande regels te omzeilen. De Europese Commissie is geen tribunaal. Als ze klachten hebben moeten ze naar het Europees Hof stappen."
Kovács hekelt ook de opvatting dat zijn land van bijna 10 miljoen mensen de EU in een financiële wurggreep houdt. "We gijzelen niemand. Een veto is onderdeel van de Europese wetgeving en juist bedoeld voor een situatie als deze."
Afleiden van seksschandaal
Met deze harde lijn richting het bekritiseerde Brussel hoopt de conservatieve en christelijke familiewaarden predikende regering ook de aandacht af te leiden van een seksschandaal rond EU-parlementariër en medeoprichter van de regerende Fidesz-partij József Szájer, die zijn zetel in Brussel inmiddels heeft neergelegd. Hij woonde vorige week een homoseksfeestje bij.
Dat leek niet te stroken met de door hem mede geschreven nieuwe Hongaarse grondwet, waarin wordt gezegd dat het huwelijk een exclusieve verbintenis tussen een man en een vrouw is. Dat juist de met een vrouw getrouwde Szájer daaraan deelnam (met drugs op zak) wordt door de oppositie "hypocriet" genoemd en het "morele bankroet van Fidesz". Kovács deelt die mening niet. "Er is maar één persoon hypocriet. Zijn gedrag was onacceptabel en daarom is hij vertrokken. Het is een tragische privékwestie, maar die heeft niets te maken met de waarden van onze politieke gemeenschap."
Tijdens de pandemie is het verboden om te protesteren tegen het coronabeleid van de regering. Wie dit wel doet, wordt geïntimideerd, opgepakt en riskeert een gevangenisstraf van vijf jaar. Nieuwsuur sprak deze zomer met Hongaren die kritisch zijn over het beleid van hun regering:
