De Stichting Protect Everybody wil via een kort geding bij de rechter afdwingen dat er op scholen strengere maatregelen gaan gelden: anderhalve meter afstand tussen leerlingen en een mondkapjesplicht in de klas. Ook zou de Staat volledigere informatie over de risico's van verspreiding van het virus onder kinderen moeten geven én de leerplicht moeten opschorten zolang het virus heerst.
Marijn Kingma is de advocaat van de stichting, die samenwerkt met verschillende actiegroepen waaronder Containment Nu. Kingma was ook advocaat in de Urgendazaak. "Eisers willen dat de overheid bij adviezen voor maatregelen bij kinderen de richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) gaat volgen."
Internationale wetenchap
De adviezen van de WHO worden door het kabinet in de wind geslagen, vindt de groep van bezorgde ouders. "Prima dat in de zomer het besluit was genomen dat leerlingen geen afstand hoefden te houden onderling, maar toen was de besmettingsgraad in Nederland laag. In deze fase is de besmettingsgraad in Nederland hoog. Dan is het de vraag of de regering nog wel kan onderbouwen om zich te baseren op het advies van de zomer", zegt Kingma.
Linda (achternaam bij de redactie bekend) steunt de rechtszaak als donateur. "Ik wil dat we veilige scholen krijgen. Veilig naar school betekent uitgaan van beleid gesteund door de internationale wetenschap. En dat is niet waar we in Nederland nu vanuit gaan."
Op de school van haar 13-jarige zoon zijn om de haverklap besmettingen. "Ik zou graag strengere maatregelen zien: afstand houden en mondkapjes dragen. Dat maakt scholen veiliger. Kinderen met klachten worden nu toch naar school gestuurd, omdat ze geen leerachterstand willen oplopen. Maar die pubers brengen wel het virus mee naar huis."
Als de Staat de toetst van redelijkheid doorkomt, zitten ze goed.
Het besmettingscijfer onder middelbare scholieren stijgt de laatste weken. Het OMT heeft het kabinet in oktober als 'overweging' meegegeven om de bovenbouw van middelbare scholen twee weken te sluiten. Dat advies is niet opgevolgd. In november adviseerde het OMT te onderzoeken wat het effect zou zijn om rond de kerstvakantie kinderen een week thuisonderwijs te geven.
In Duitsland gelden al veel langer strengere regels op middelbare- en lagere scholen. Landen als Duitsland, maar ook Frankrijk en Spanje nemen de adviezen van de WHO mee in hun beleid. "Het is niet duidelijk waarom Nederland dat niet doet. Waarom kijkt Nederland zó anders naar de adviezen?"
Beleidsvrijheid
De adviezen van de WHO zijn adviezen, geen verplichte maatregelen. Dus hoe kansrijk acht zij de zaak? Kingma: "Op zichzelf is er geen juridische verplichting om het advies over te nemen, maar de Staat heeft wel een zorgplicht die voortvloeit uit mensenrechten. Zoals het recht op een gezinsleven en recht op gezondheid. Je moet als staat dan wel een goed verhaal hebben waarom omringende landen de adviezen wél meenemen en wij niet."
Elbert de Jong, hoogleraar privaatrecht heeft veel onderzoek gedaan naar verplichtingen van de Staat. Hij vraagt zich af of de zaak kansrijk is: "Er is al meer geprocedeerd over coronabeleid en zie je toch dat een rechter - zeker kortgeding-rechters, ook omdat de tijd kort is - doorgaans een ruime marge aan beleidsvrijheid toekennen aan de overheid."
De vraag die de rechter zal stellen is of de overheid in redelijkheid tot deze beleidslijn voor scholen komt, denkt De Jong. "Welke maatregelen neemt de overheid al? Ligt er een politieke keuze aan ten grondslag? Als de Staat de toets van redelijkheid doorkomt, zitten ze goed. Het draait uiteindelijk om: handelt de overheid wel of niet onrechtmatig?"
