Pepijn Nagtzaam
Pepijn Nagtzaam
De introductie van de CoronaMelder-app, nu zeker 2,65 miljoen keer gedownload, brengt problemen met zich mee voor werkgevers, werknemers en zelfstandigen. Wie via de app een melding krijgt wordt geadviseerd om tien dagen in quarantaine te gaan - ook als dat achteraf niet nodig blijkt. Je mag jezelf niet laten testen, tenzij je klachten hebt.
Over deze procedure bestaan zorgen, onder meer bij werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland. "Nu kun je de situatie krijgen dat mensen thuiszitten terwijl ze niets hebben", zegt woordvoerder Edwin van Scherrenburg van VNO-NCW.
"Het is een goede tool, maar het advies zou moeten zijn: laat je testen. Maar daarvoor moet de testcapaciteit omhoog, moet de uitslag sneller komen en moeten we massaal sneltesten inzetten."
Daarbij moet opgemerkt worden dat er over het nut van quarantaine geen twijfel bestaat. In de eerste dagen na een besmetting, als iemand (nog) geen symptomen heeft, weet je simpelweg niet of je besmet bent of anderen kunt besmetten. Als op dat moment een coronatest wordt uitgevoerd, is het ook niet altijd zeker dat die test de aanwezigheid van het virus kan vaststellen.
De werkgevers- en werknemersorganisaties die Nieuwsuur sprak twijfelen niet aan het nut van de app, maar hebben wel hun zorgen over de uitwerking ervan en het beleid om de app heen.
Bowlingbaan kan niet zonder personeel
Veel bedrijven komen in de problemen als een groot aantal medewerkers in quarantaine moet, vrezen werkgevers. Thuiswerken kan niet altijd. "Als je een IT-bedrijf of boekhoudkantoor hebt, kan je het wel regelen als je zo'n melding krijgt en thuis komt te zitten", zegt Hans Biesheuvel van ondernemersorganisatie ONL. "Maar voor een aluminiumfabriek, een busbedrijf of een bowlingbaan wordt het ingewikkeld als het personeel tien dagen thuis moet blijven. En er zijn al genoeg bedrijven die nu vechten voor het voortbestaan."
Wat moet, dat moet, vindt ook Biesheuvel. Hij spreekt naar eigen zeggen veel ondernemers die benadrukken dat gezondheid op de eerste plaats staat, en dat de app daarbij kan helpen. "Het is ook in het belang van ondernemers en bedrijven dat we er zo snel mogelijk uit komen."
De buffer van zzp'ers is niet bedoeld om tien dagen gezond thuis te zitten.
Het is een ingewikkeld vraagstuk, zegt Irene van Hest van vakbond FNV Zelfstandigen. "Een zzp'er die niet thuis kan werken en de melding krijgt, heeft geen alternatief tussen de zaak dichtgooien óf het risico lopen dat hij of zij anderen besmet. En dat wil natuurlijk niemand."
De FNV adviseert zelfstandigen om de adviezen van de app toch gewoon op te volgen, maar vindt dat wel lastig. Van Hest: "Een zzp'er die tien dagen thuis zit moet z'n buffer aanspreken, maar die buffer raakt op een gegeven moment ook op. En die buffer was überhaupt niet bedoeld om tien dagen gezond thuis te zitten."
FNV vreest salariskorting
Aan werknemerskant is er begrip voor de problemen van werkgevers, zegt vicevoorzitter Kitty Jong van vakbond FNV. "We snappen best wel dat het voor werkgevers - die het water al tot aan de lippen hebben staan - lastig is als werknemers opeens in quarantaine moeten. Maar als samenleving moeten we iets."
De FNV is niet tegen het inzetten van de app, maar wel tegen de manier waarop deze is geïntroduceerd. "Je kan dit beleid niet zomaar invoeren zonder dat de testcapaciteit op orde is", zegt Jong. "En zonder dat naar werkgevers en werknemers duidelijk is gemaakt hoe we het gaan doen met z'n allen. De eindverantwoordelijkheid wordt door de overheid op de verkeerde plek gelegd."
Jong vreest dat gezonde mensen thuis tien dagen thuis komen te zitten - en dat dat leidt tot kortingen op het salaris, het inleveren van vakantiedagen óf de verplichting om toch naar werk te komen. Ze vindt dat de overheid bedrijven financieel tegemoet zou moeten komen.
Wie betaalt het dubbele loon?
Hoewel de app enkele weken op de plank heeft gelegen voor de officiële introductie plaatsvond, zijn er nog veel openstaande vragen, zegt arbeidsrechtjurist Pascal Besselink van juridisch dienstverlener DAS. "Het gaat heel snel heel ver. De groep die een melding krijgt kan in potentie heel groot worden. Moeten die allemaal verplicht in quarantaine? En moet de werkgever dan betalen? Dat wordt al snel onbetaalbaar, als je meerdere van dat soort situaties krijgt."
Bovendien moet een werkgever die medewerkers die in quarantaine zitten door blijft betalen, vaak ook nog kosten maken om de afwezige werknemer te vervangen. Besselink: "Dan betaal je dubbel loon, terwijl er maar één keer werk tegenover staat."
