Even leek het rustig, maar in de afgelopen anderhalve week zijn er opnieuw zes nertsenbedrijven in Noord-Brabant en Limburg besmet geraakt met het coronavirus. Gisteren werd nog een nertsenfokkerij geruimd in Aarle-Rixtel. De teller staat inmiddels op 23 besmette bedrijven en naar schatting een miljoen geruimde nertsen. Allemaal in het oosten van Brabant en het noorden van Limburg.
Omwonenden en lokale bestuurders in Zuidoost-Brabant pleiten voor preventieve ruiming van nertsenbedrijven, maar de minister en nertsenhouders zien ruimen van gezonde dieren niet zitten.
Potentiële brandhaarden?
Burgemeester Frank van der Meijden, burgemeester van Laarbeek, de gemeente waar Aarle-Rixtel onder valt, vindt dat onbegrijpelijk. "Inmiddels is een kwart van de bedrijven besmet en geruimd en we weten nog altijd niet wanneer die besmettingen gaan stoppen. Dan vraag je je af: wanneer is de tijd er wel rijp voor?"
Ook Jan van Hoof van actiegroep Mens, Dier en Peel vindt dat nertsenbedrijven preventief moeten worden geruimd. "Wij hebben het hier over het coronavirus. Dat heeft heel Nederland platgelegd en dan gaan we potentiële brandhaarden gewoon in stand houden? Dat kan gewoon niet. Ik ben er woest over."
De nertsenhouders zelf zien het anders. Martijn Pijnenburg, voorzitter van de LTO-vakgroep Pelsdierhouderij en zelf nertsenhouder, vindt dat gezonde dieren niet zomaar geruimd moeten worden. "Ruimen klinkt makkelijk, maar aan die nertsenbedrijven hangen gezinnen en medewerkers vast die hun inkomen halen uit dat bedrijf. Dus dat heeft een enorme impact, maar daar wordt niet aan gedacht."
Volgens Pijnenburg doet de sector er alles aan om de besmettingen een halt toe te roepen. Onder meer met een streng hygiëneprotocol. "Maar we kunnen niet uitsluiten dat er meer bedrijven besmet zullen raken. We weten niet precies waar het virus elke keer vandaan komt, dat wordt onderzocht."
Omwonenden hoeven zich geen zorgen te maken.
De burgemeester van Laarbeek hoort van inwoners dat ze zich grote zorgen maken. "We hebben hier in een coronabrandhaard gezeten en dit gebied heeft een geschiedenis met Q-koorts. Daardoor is de ongerustheid nog steeds hoog bij mensen."
Laarbeek en de andere gemeenten in Zuidoost-Brabant hebben daarom landbouwminister Carola Schouten een brief gestuurd waarin ze vragen om alle bedrijven in hun regio preventief te ruimen. Maar de minister wil dat niet, liet ze de Tweede Kamer weten.
Nertsenhouder Pijnenburg begrijpt de zorgen van gemeenten en omwonenden niet. "Uit onderzoek is gebleken dat het virus op het bedrijf zit, waardoor medewerkers gevaar lopen, maar buiten de stallen komt het niet voor. Dus omwonenden hoeven zich daar geen zorgen over te maken."
Maar als medewerkers gevaar lopen, geldt dat ook voor omwonenden. Van Hoof: "Die mensen die hier werken wonen vaak in pensions bij elkaar, die kom je weer tegen in de supermarkt of op een terras. Ze zijn toch wel risicofactoren voor andere mensen."
Na 2024 geen nertsen meer
De Tweede Kamer wil dat alle nertsenhouders voor begin volgend jaar stoppen vanwege het gevaar voor de volksgezondheid. Al eerder is afgesproken dat alle houders hun bedrijf begin 2024 moeten hebben beëindigd.
De nertsenhouders willen alleen praten over eerder stoppen als ze daarvoor goed gecompenseerd worden, zegt Pijnenburg. "Stoppen heeft voor deze familiebedrijven veel impact. Bedrijven hebben een hoop vermogensverlies, medewerkers komen op straat te staan en je hebt meteen geen inkomen."
Burgemeester Van der Meijden: "Laten we met de sector hier snel een einde aan maken. Nu moet er stevig geruimd worden. Laten we dat doortrekken en zorgen dat er een goede regeling komt zodat ze zo snel mogelijk kunnen stoppen."
Donderdag proberen deskundigen van het Outbreak Management Team Zoönose een advies op te stellen voor minister Schouten. Hoe kan het virus zich zo snel verspreiden onder nertsen, is een van de vragen. En is het zinvol om alle bedrijven versneld te sluiten.