Dik zestig landen willen een onafhankelijk onderzoek naar de Chinese aanpak van de corona-uitbraak in de cruciale eerste weken, om zo te voorkomen dat een volgende virusuitbraak weer in een pandemie eindigt. Die wens stond vandaag hoog op de agenda van de Wereldgezondheidsorganisatie tijdens de jaarlijkse vergadering.
De pandemie heeft wereldwijd meer dan 300.000 mensen gedood. China keerde zich eerder nog tegen oproepen voor dergelijke onderzoeken, maar president Xi Jinping liet vandaag weten dat Peking open staat voor een evaluatie van de wereldwijde reactie op corona. Wel pas als het virus helemaal onder controle is.
De toezegging kwam na een resolutie die was ingediend door de Europese Unie. Hoewel China niet specifiek in de EU-resolutie wordt genoemd, was de verwachting dat land het onderzoek zou tegenhouden. Verschillende landen, waaronder Australië en de VS, houden China verantwoordelijk voor de pandemie. Zij vinden dat het land niet snel genoeg heeft gereageerd toen de eerste corona-gevallen werden vastgesteld in Wuhan.
Samenwerking schaden
De Chinese ambassadeur in Nederland, Xu Hong, zegt tegen Nieuwsuur dat China het onderzoek steunt als dit het wereldwijde gezondheidsbeleid ten goede komt. "Als het onderzoek is bedoeld om China te stigmatiseren en verantwoordelijk te houden voor de pandemie, dan moet de internationale gemeenschap het weigeren."
Volgens Xu is China altijd open en transparant geweest over het virus. "We hebben de uitbraak meteen aan de WHO gerapporteerd, zo snel als het kon. En het feit dat corona voor het eerst door China is gemeld, wil niet zeggen dat het virus hier ook oorspronkelijk vandaan komt. Er zijn later ook vroege ziektegevallen buiten China ontdekt."
De ambassadeur zegt dat er geen enkele grond is om China verantwoordelijk te houden voor de uitbraak van het coronavirus. "Een politiek gedreven onderzoek zal geen enkel land helpen om de pandemie te beteugelen. Het zal alleen de internationale samenwerking schaden. En solidariteit is nu het meest krachtige wapen."
"China kon niet anders dan nu de deur op een kier zetten", zegt China-correspondent Sjoerd den Daas. "Er is veel druk geweest de laatste weken door verschillende landen, met name vanuit de VS. China benadrukte steeds niet te willen meewerken aan een onderzoek als zij daarin al als veroorzaker zouden worden gezien."
Hij vraagt zich wel af hoe ver China de deur uiteindelijk open zet voor het WHO-onderzoek. "We hebben de afgelopen maanden gezien dat WHO-officials niet zo vaak in Wuhan mochten komen. En als ze er waren dan was het een klein bliksembezoekje van een aantal mensen. Ze kregen niet al te veel te zien."
"En China zegt er nu heel nadrukkelijk bij: het onderzoek moet op de juiste plek en op het juiste moment gaan plaatsvinden. Wanneer dat precies zal zijn en of die deur dan piepend en krakend open gaat en dat er echt een antwoord mogelijk is, dat zullen we moeten afwachten."