Minister Arie Slob van Onderwijs en Media trekt eenmalig elf miljoen euro uit voor huis-aan-huiskranten en lokale publieke omroepen die door de coronacrisis in nood zijn geraakt.
Media krijgen afhankelijk van hun oplage en bereik een bijdrage tussen de 4000 en enkele tienduizenden euro's. De minister wil hiermee voorkomen dat lokale media omvallen en mensen geen informatie uit hun omgeving meer krijgen.
Veel lokale media zijn voor een groot deel van hun inkomsten afhankelijk van reclame-inkomsten. Die lopen door de coronacrisis fors terug. Uit een inventarisatie van de lokale publieke omroepen-organisatie NLPO blijkt dat die omroepen per week samen zo'n 305.000 euro mislopen. Ze hebben vaak ook geen reserves om de klappen op te vangen.
Dit terwijl mensen juist nu behoefte hebben aan lokaal nieuws: de 25 grootste lokale omroepen zagen eind maart 2,5 keer zoveel bezoekers op hun websites als begin februari. "Als er ooit behoefte was aan lokale informatie, dan is het nu", zegt NLPO-directeur Marc Visch. "Mensen moeten in huis blijven, persoonlijk contact verdwijnt, en juist met lokale omroepen kun je mensen met elkaar in contact brengen."
50 tot 70 procent omzetverlies
Ook het belang van huis-aan-huiskranten is nu extra groot, zegt Roy Keller, voorzitter van branchevereniging NNP. "We willen juist nu zo vaak mogelijk de krant blijven brengen. Alles op het web publiceren is niet genoeg, want corona treft met name 60-plussers, die vaak niet zo veel hebben met internet. Juist nu moeten we zorgen dat alle berichtgeving overkomt."
De NNP sprak met elf uitgevers, die samen een oplage hebben van zo'n twee miljoen huis-aan-huis bladen. Zij missen door de terugvallende advertentie-inkomsten 50 tot 70 procent van hun omzet, terwijl ze twee tot vier keer meer websitebezoek zien.
"We zien nu gebeuren waar we al langer voor waarschuwen: lokale media worden met zulke kleine redacties overeind gehouden, dat ze bij de eerste tegenwind gewoon omvallen", zegt Thomas Bruning, secretaris van journalistenvereniging NVJ. "Terwijl iedereen nu ziet hoe belangrijk die nieuwsvoorziening is."
Extra geld genoeg?
Media kunnen al aansprak maken op eerder afgekondigde noodmaatregelen, zoals de compensatie van loonkosten. Maar omroepen en uitgevers werken veel met freelancers, voor wie geen subsidie kan worden aangevraagd. Bovendien zijn loonkosten ongeveer 40 procent van de totale kosten, aldus Visch van de NLPO. "De rest zit in vaste kosten als huur en distributie."
Zónder extra maatregelen verwacht de NLPO dat over twee maanden één op de vijf lokale omroepen in zulke grote financiële problemen komt dat zij moeten stoppen.
Is het extra geld van Slob genoeg om redacties overeind te houden? "Goed dat er geld wordt vrijgemaakt", zegt Bruning in een eerste reactie. Maar: "Onze zorgen over het voortbestaan van onafhankelijke lokale media zijn groter dan deze crisis. Het lijkt ons van groot belang om dus naast deze crisis-afspraken, ook afspraken voor de lange termijn te maken."
Minister Slob rekent erop dat ook gemeenten en provincies de portemonnee trekken. "Gemeenten zijn primair verantwoordelijk voor de lokale media. Ik ga er daarom van uit dat zij een bijdrage leveren door bijvoorbeeld geld te geven of door advertenties in te kopen."