De Nationale Politie kiest voor een keiharde aanpak van ondermijning van de maatschappij door de georganiseerde misdaad. Er komt een landelijke interventieteam met 350 mensen (fte) dat de strijd moet aangaan met de georganiseerde ondermijnende criminaliteit. Dit team gaat structureel 52,4 miljoen euro per jaar kosten en zal eind 2023 op volle sterkte zijn. Dit blijk uit vertrouwelijke stukken van de Nationale Politie, in bezit van Nieuwsuur.
Na de dood van advocaat Derk Wiersum besloot minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid om een landelijk team op te richten. Daarin zitten onder meer de politie, het Openbaar Ministerie, de Fiscale Inlichtingen en Opsporingsdienst en de Douane. Ook stelde de minister eenmalig 110 miljoen euro beschikbaar voor de oprichting van het interventieteam, het bewaken en beveiligen van rechters, advocaten en officieren van justitie.
Er gaat ook geld naar preventie en bijvoorbeeld campagnes om het drugsgebruik tegen te gaan. Structureel geld voor het interventieteam is er nog niet, minister Grapperhaus heeft eerder gezegd dat hij er zich in het kabinet hard voor gaat maken.
Onze rechtsstaat staat op het spel
Boven op dat eenmalige bedrag van 110 miljoen euro, heeft de politie nu dus becijferd dat het speciale interventieteam jaarlijks 52,4 miljoen kost. Het team is hard nodig, zo blijkt uit de vertrouwelijke nota "Werking strategie aanpak ondermijning". "Er is sprake van de ondermijning van onze economie en ons staatsbestel. Een exploderende groei van de criminele economie. Er wordt 16 miljard aan crimineel vermogen witgewassen. Er is onvoldoende zicht op de (wereldwijde vertakkingen van de) georganiseerde criminaliteit. Onze rechtsstaat staat op het spel", zo schrijven de opstellers.
De Nationale Politie bevestigt dat de politietop inderdaad bovenstaande samenvatting van de aanpak van ondermijning heeft goedgekeurd.
Het interventieteam moet worden ondergebracht bij de Landelijke Eenheid van de Nationale Politie. Het belangrijkste doel van het team: "het ontwrichten van het verdienmodel van de georganiseerde misdaad, het aanpak van criminele kopstukken en versterken van de huidige infrastructuren (financieel systeem, grenstoezicht, douane)".
'War room'
Cruciaal onderdeel van interventieteam wordt de afdeling die zich gaat bezig houden het verzamelen van kennis over en inzicht van de georganiseerde bendes, zo valt in de nota te lezen. "Noem het een commandokamer of war room waar wetenschappers en specialisten elkaar ontmoeten en waar een permanent actueel beeld is van zware criminaliteit. Waar we sneller strategische dreigingen herkennen en we ontwikkelingen razendsnel voorspellend kunnen duiden."
De opstellers van het strategische stuk maken duidelijk welk soort ontwikkelingen en strategische dreigingen ze bedoelen. "Denk als voorbeeld aan de vredesbesprekingen met de FARC in Colombia vier jaar geleden. We wisten dat de coca boeren gecompenseerd zouden worden op basis van hun productie. Het was te voorspellen dat de productie van cocaïne explosief zou stijgen. Denk als voorbeeld aan synthetische drugs, De onrust bij de boeren naar aanleiding van het stikstof probleem. Het idee van halvering van de veestapel maakt de branche kwetsbaar wordt voor georganiseerde criminaliteit. Wie neemt de plaats in van Taghi als hij aangehouden is, wie zijn onze jonge groeiers?"
Voorzitter Jan Struijs van de Nederlandse Politiebond noemt het essentieel dat minister Grapperhaus en korpschef Akerboom de regie van het interventieteam in handen nemen. "Maar laten we niet denken dat we er dan zijn, er moet veel meer gebeuren: er moeten meer agenten en rechercheurs bij, er moet worden geïnvesteerd in de forensische opsporing en cybercrime en er zijn dringend technologische vernieuwingen nodig. Dat gaat in totaal tussen 300 en 400 miljoen euro kosten."
Morgen debatteert de Tweede Kamer met minister Grapperhaus over de aanpak van de georganiseerde misdaad.