De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) signaleert vandaag in zijn nieuwste 'Dreigingsbeeld Terrorisme' een nieuw risico: eco-protest en klimaatactivisme. Organisaties die niet met terrorisme of geweld in verband gebracht worden, maar zich volgens de NCTV wel begeven op het snijvlak van activisme en extremisme. Volgens de NCTV is dit activisme de laatste maanden verhard.
Een opvallende nieuwe groep binnen de Nederlandse milieu-activistische scene is volgens de coördinator bijvoorbeeld 'Extinction Rebellion'. Deze activistische groepering, oorspronkelijk Brits maar sinds december ook in Nederland vertegenwoordigd, roept op tot burgerlijke ongehoorzaamheid, maar keert zich expliciet tegen geweld. De groep is vooral gericht op het genereren van zoveel mogelijk media aandacht door aansprekende protestacties.
Niet rebelleren
Egbert Born is van 'Extinction Rebellion'. Hij vindt het merkwaardig dat zijn organisatie wordt genoemd. "We zijn een groep van veelal jonge mensen die bezorgd zijn over het klimaat en over de toekomst. En tja, dan is het wel belangrijk dat de overheid juist daar de aandacht op richt om daar meer aan te doen, in plaats van ons in dit soort rapporten te benoemen."
"We dragen overal uit dat we een geweldloze beweging zijn en ook een open beweging, daarom sta ik Nieuwsuur ook te woord", zegt Born, die vindt dat de groep niet in het dreigingsbeeld thuishoort. "De meeste mensen die aangesloten zijn, zijn hoogopgeleide jonge mensen die heel goed weten wat klimaatverandering is en die gewoon vanuit een stukje wanhoop nadenken en zien dat de regering gewoon veel te weinig doet."
Op de website staat dat 'Extinction Rebellion' in opstand wil komen tegen de Nederlandse overheid, maar Born nuanceert. "Het is natuurlijk niet zo dat het ons doel is om te rebelleren, ons doel is om een goed klimaatbeleid te krijgen."
Ze wilden een langdurige relatie met me opbouwen en dan met me afspreken op bijvoorbeeld een bankje in het park.
Maar de Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid Pieter-Jaap Aalbersberg ziet dat de polarisatie in de samenleving toeneemt. Hij wil nieuwe groepen wel degelijk in de gaten houden. "Eco-activisme is een nieuw veld wat makkelijk in die polarisatie meegaat. Daarom melden we het. En binnen de groepen kunnen overtuigingen van personen tot extremisme leiden."
Ook de veiligheidsdiensten houden sterk polariserende meningsuitingen in de gaten, zeggen meerdere klimaat-activistische groeperingen. Ze melden dat de geheime dienst zelfs leden probeert te rekruteren om voet aan de grond te krijgen binnen organisaties. Dat overkwam ook Femke Sleegers van 'Den Haag Fossielvrij' en 'Fossielvrij NL'.
"Er stonden ineens twee agenten in burger voor de deur. De agenten vertelden dat ze op het politiebureau werkten, op een afgesloten afdeling waar ook de politie niet bij kan. Deze afdeling, de inlichtingendienst, onderhoudt nauwe banden met de AIVD. Ze wilden een langdurige relatie met me opbouwen en dan met me afspreken op bijvoorbeeld een bankje in het park."
Sleegers dacht eigenlijk dat het een grap was. "Net als in zo'n serie. Maar ze wilden informatie over de klimaatbeweging, ze zeiden 'die beweging groeit, we willen dingen horen'."
Medestanders
Sleegers vindt de waarschuwing overdreven en zegt dat de NCTV voorbeelden van acties schromelijk overdrijft. "De overheid zou dezelfde angst moeten hebben voor de klimaatcrisis, want dan ging alles een stuk sneller."
De NCTV noemt in het rapport ook nog het protest tegen een windmolenpark in Groningen en Drenthe, waarbij ondernemers zijn bedreigd en asbest is gestort. In die zaak zijn drie aanhoudingen verricht. De NCTV acht het mogelijk dat "dergelijke extremistische acties, nu deze effect lijken te sorteren, worden voortgezet".
De kans op een terroristische aanslag in Nederland blijft blijft overigens substantieel. Het dreigingsniveau staat op niveau 4 van de 5.
