De Raad van State heeft vandaag geoordeeld dat tien veehouderijen in Brabant, Gelderland en Limburg alleen nog mogen uitbreiden als zeker is dat de extra stikstofuitstoot geen schade oplevert aan kwetsbare natuurgebieden. Voor zes Brabantse bedrijven geldt zelfs dat hun vergunningen worden vernietigd.
Natuurbeschermer Wim van Opbergen van Behoud de Peel is opgetogen. "We hebben gelijk gekregen. We zijn heel blij met deze uitspraak maar we hopen vooral dat deze uitspraak aanleiding zal zijn voor de overheid om nu eens een programma te maken dat wel een substantiële mate van stikstofreductie bewerkstelligt."
Vergunning vernietigd
Minder blij met de uitspraak is varkenshouder Bart Verhees uit het Brabantse Someren. Hij heeft sinds acht jaar een nieuwe stal met maar liefst 10.000 varkens. Zijn oudere locatie kon niet worden uitgebreid, omdat hij vlakbij een natuurgebied zat. Voor de nieuwe locatie die werd aangeboden kreeg hij wél een Natuurbeschermingswet-vergunning van de provincie.
Maar de vergunning werd door de natuurbeschermers van Behoud de Peel aangevochten omdat de boerderij te veel stikstof uitstoot. De Raad van State heeft zijn vergunning vandaag vernietigd. "Er is zoveel inzet en zoveel geld en energie gestoken in het beschermen van de natuur met toch nog een klein beetje economische ontwikkeling", zegt Verhees. "Dat dat nu weer helemaal terug bij af is, dat is gewoon jammer."
Geel gras
Maar het programma van de overheid deed veel te weinig om natuurgebieden zoals de Peel te beschermen, zegt natuurbeschermer Van Opbergen. Hij zag veertig jaar geleden al dat stikstof, vooral uitgestoten door de varkenshouderijen in de omgeving, een probleem was voor zijn geliefde natuurgebied in het oosten van Brabant. "Toen was al bij onderzoekers bekend dat de stikstofuitstoot uit de veehouderij funest is voor heel veel voedselarme natuurgebieden."
En tegenwoordig komt het gevaar van de stikstofneerslag echt oprukken, zegt hij. "Eigenlijk zou de Peel een vrijwel volledig open landschap moeten zijn maar je ziet al dat de bomen beginnen op te rukken en ook het gele gras is het gevolg van die veel te hoge stikstofneerslag."
Ondanks dat hij door de uitspraak van de Raad van State zijn vergunning kwijtraakt, is boer Verhees niet bang dat hij zijn boerderij moet afbreken. "Dat kan ik me eigenlijk niet voorstellen. Die vergunning is destijds door de provincie verleend, uiteindelijk zal daar vanuit de overheid een oplossing voor moeten komen."
Hoe dan ook moet de overheid nu met een beter programma komen om de stikstofuitstoot te reduceren. "De politiek in Nederland gaf te vaak de landbouw het voordeel boven de natuurbelangen", zegt Van Opbergen. "Ze luisterden te veel naar de boerenlobby en hebben de Europese verplichtingen genegeerd. Het kan niet anders dan dat dat nu gaat veranderen."
