Brenton Tarrant, de vermoedelijke dader van de aanslag op twee moskeeën in Nieuw-Zeeland, lijkt een aanhanger van een extreemrechtse ideologie, zegt terrorismedeskundige Jelle van Buuren. "Hij zit in het hoekje dat we nu alt-right noemen."
Breivik
Van Buuren baseert zijn analyse op het manifest dat net voor de aanslag op internet verscheen, waarin Tarrant ook de verantwoordelijkheid voor zijn daden lijkt op te eisen.
De 28-jarige Australiër schrijft dat hij er anti-islamitische ideeën op nahoudt. Hij zegt te streven naar een "blanke overheersing" en kondigt aan dat hij een terroristische aanslag gaat plegen.
Q&A
"Heel opmerkelijk is dat hij zijn manifest heeft gebouwd in de vorm van een Q and A-session", zegt Van Buuren. "Alsof hij wordt ondervraagd door een journalist. 'Bent u gek? Nee. Zoekt u aandacht? Nee.' Hij loopt vooruit op de vragen die wij zouden kunnen stellen. Hij zet zich neer als een heel normale jongen."
Tarrant schrijft verder in zijn manifest dat hij speciaal naar Nieuw-Zeeland is gekomen om een aanslag uit te voeren. Hij schrijft nationalistische groepen te steunen maar niet namens een groepering te handelen.
"Hij is een eenling, maar vertegenwoordigt wel een groep", zegt Van Buuren. "Het is moeilijk om er één stempel op te drukken. Je kunt hem vergelijken met de Noorse terrorist Anders Breivik, en ook met de white nationalist die toesloeg bij de synagoge van Pittsburgh."
Aanwijzingen
Als Tarrant zo duidelijk in de extreemrechtse hoek zit, had de politie dan van tevoren geen aanwijzingen kunnen vinden dat hij een aanslag zou gaan plegen? "Dat hangt af van de sporen, en hoe wijd ze verspreid zijn", zegt Van Buuren. "En van hoe goed hij werd gemonitord. Er zijn gevallen geweest waarin de autoriteiten er op tijd bij waren. Maar er zijn ook voorbeelden dat de autoriteiten ernaast zaten."
"In Amerika plaatste iemand bijvoorbeeld vrouwenhaat-video's, en toen de politie bij hem langs kwam trok hij een vroom gezicht en zei: 'Oh, ik wist niet dat jullie daar aanstoot aan namen'. Nadat hij een moord had gepleegd, zei hij: 'jullie hadden maar een meter verder hoeven lopen, dan had je mijn wapens gevonden'."