Verslaggever Marijn Duintjer Tebbens reisde mee met paus Franciscus naar de Wereldjongerendagen in Panama. Dat leverde een bijzonder kijkje achter de schermen op.
De eerste keer dat ik de paus zie schiet hij vol. Paus Franciscus staat achter in het vliegtuig en spreekt de meereizende journalisten toe. "Dit is de eerste reis zonder jullie collega Alexei. Ik was zeer op hem gesteld", zegt de paus terwijl zijn stem overslaat. Hij refereert aan een onlangs overleden Russische journalist. Even later loopt Franciscus lachend en grapjes makend door het gangpad en geeft hij elk van de ruim zestig journalisten persoonlijk een hand.
Ik zie een man die op zijn gemak is in het centrum van de aandacht en met zijn 82 jaar een energieke indruk maakt. Bij aankomst worden de televisieploegen razendsnel uit de achterkant van het vliegtuig gelaten om het uitstappen van de paus te filmen. Buiten het zicht van het publiek zie ik de paus klaarstaan in het gangpad, als een artiest in de coulissen vlak voor zijn optreden. De show kan beginnen.
Het Vaticaan runt een goed geoliede persoperatie. De Vaticaan-pers, zoals wij dezer dagen heten, wordt voor elk pauselijk optreden per bus onder politiebegeleiding naar de locatie gebracht. Daar wacht ons een gekoelde perstent waar de toespraken van de paus onder embargo worden uitgereikt. Dat geeft journalisten de tijd te zoeken naar opmerkelijke uitspraken. Als de paus eenmaal aan zijn speech begint zitten wij alweer in de bus terug naar het hotel. Voor de goede orde: vliegticket en hotel betaalt Nieuwsuur zelf.
Wie maakt hier de dienst uit?
De man van het Vaticaan die verantwoordelijk is voor de logistiek is vriendelijk en professioneel. Slechts één keer springt hij uit zijn vel. Als journalisten zich niet netjes opstellen bij de bus, schreeuwt hij: "In de rij! In de rij!" Gedwee volgen wij zijn bevel op. Het is een a-typisch en tegelijkertijd kenmerkend moment. Even wordt duidelijk wie de dienst uitmaakt. En dat zijn niet de journalisten die in het gevolg van de paus meereizen.
Een dag voor vertrek begint de voorbereiding op de persconferentie die de paus op de terugvlucht zal houden. Per taal (Frans, Engels, Italiaans, Spaans en Duits) kunnen twee vragen worden gesteld. Wij hebben ons bij de kleine Duitse groep aangesloten.
Een onbeantwoorde vraag
Franciscus heeft in december drie kwartier met Wim Deetman gesproken over het Nederlandse onderzoek naar seksueel misbruik in de Rooms-Katholieke kerk. Wij willen weten in hoeverre de paus die aanpak (onafhankelijk en met toegang tot de kerkarchieven) een voorbeeld voor andere landen vindt. De Duitsers vinden de vraag goed. Van het Vaticaan mogen we alles vragen maar ze willen wel het thema van tevoren weten.
Omdat onze vraag niet gaat over de reis belanden we onderaan de vragenlijst. Helaas voor ons: vlak voordat we aan de beurt zijn sluit de woordvoerder de persconferentie af. Een paar uur later landen we op het vliegveld in Rome en verdwijnt de paus in een gereedstaande auto richting Vaticaan.
