De conclusie kenden we al: we gaan de klimaatdoelen voor volgend jaar niet halen. Maar wat gaat het kabinet ermee doen? Vandaag maakte het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) de langverwachte doorrekeningen bekend. En moest de politiek reageren.
Premier Mark Rutte zegt dat het kabinet het doel heeft om de klimaatdoelen in 2020 toch wél te halen. Het kabinet gaat er nu over nadenken welke extra maatregelen daarvoor nodig zijn en wil daar in april knopen over doorhakken. De premier wil niet op de voorstellen vooruitlopen, maar zei wel dat het "een ingewikkeld vraagstuk is en een behoorlijke klus".
De oud-ministers Jan Terlouw (D66), Sybilla Dekker (VVD) en Jacqueline Cramer (PvdA) spreken allemaal van een groot probleem voor het kabinet. Terlouw verrast het niet dat het kabinet de doelstellingen niet gaat halen. "Nee, dat zag je aankomen, dat is heel erg. Het kabinet houdt zich dus niet aan zijn eigen plannen en aan zijn eigen wet."
Het lijkt erop dat de doelstellingen alleen gehaald kunnen worden als er draconische maatregelen genomen worden. Zoals het sluiten van kolencentrales, het terugschroeven van de maximum rijsnelheid naar 100 kilometer en maximaal 5 minuten douchen per dag. "Je moet kijken wat die maatregelen opleveren, wat ze kosten en wat het draagvlak bij de bevolking is", aldus Terlouw.
Dat draagvlak is volgens de oud-minister misschien wel veel groter dan we denken. "Wij leven op grote voet en daar gaan onze kinderen en kleinkinderen voor betalen. Als je dat tot je door laat dringen, dan wil je dat niet. Dus ik denk dat als je dat goed uitlegt, je de bevolking met heel wat mee kan krijgen."
Volgens Sybilla Dekker is het in ieder geval "heel verstandig" voor het kabinet om met Urgenda aan tafel te gaan. "Maar ook met de verschillende sectoren die genoemd worden in het rapport. Door te zeggen: dit is de doorrekening van het planbureau, wat zouden we wél kunnen halen? Op welke manier brengen we dat tot stand, wat is ervoor nodig om dat te kunnen ondersteunen? Dan krijg je een ander gesprek."
Kort douchen, kolencentrales sluiten en de rijsnelheid omlaag schroeven: Dekker is geen voorstander van dit soort maatregelen. "Draconische maatregelen moet je nooit allemaal tegelijk doen, ze schieten dan hun doel voorbij. Je moet nu een aantal maatregelen nemen die realistisch zijn in aanpak, en dan met Urgenda in gesprek gaan: tot zover lukt het, en tot zover niet."
Kabinet, steek je nek uit.
Het advies van Jacqueline Cramer: "Kabinet, steek je nek uit, laat zien dat de urgentie van de klimaatverandering dusdanig op je agenda staat, dat de maatregelen die noodzakelijk zijn ook genomen worden. Het klimaatakkoord zal uitwijzen of wat ik nu zeg daadwerkelijk gaat gebeuren."
Volgens Cremer is het halen van de klimaatdoelen "haast niet te doen" in anderhalf jaar. "Dan moet je in no-time alle kolencentrales sluiten, van het gas af en 100 kilometer rijden." Maar het kabinet moet wel haar best doen en haalbare doelen stellen.
Nu is er paniek, maar dat was allemaal niet nodig geweest, denkt Cremer. "Als we de doelstellingen van 2007 hadden uitgevoerd, was dit allemaal niet noodzakelijk geweest. Maar dat is niet gebeurd. Dus laat in het klimaatakkoord wat nu getekend wordt zien dat je daadwerkelijk bereid bent om zo snel mogelijk dat wat noodzakelijk is, uit te gaan voeren. Dan kunnen we in 2030 een enorme verbetering tot stand brengen."
