Canada zegt immigratie nodig te hebben om de economie draaiend te houden. Het beleid lijkt zacht, maar het is ook zakelijk. Want wie mag komen, wordt van tevoren zorgvuldig bepaald. Migratie roept in Canada weinig weerstand op, althans: tot nu toe. Maar daarover straks meer.
Het Canadese migratiesysteem is een bewuste keuze, zegt Ahmed Hussen, minister van Migratie. Hij was zelf ooit een Somalische asielzoeker in Canada. "Als je tegenwoordig geen gekwalificeerde mensen aantrekt, hoogopgeleide mensen, dan gaan ze ergens anders heen. Dus er is een soort wedstrijd tussen ons, Australië, Denemarken en landen als de VS. Als je je deuren sluit voor mensen en talent, dan trekt dat talent naar elders."
Ruim twee derde van de mensen die wordt toegelaten is economisch migrant. Ze worden zorgvuldig geselecteerd. Zoals het echtpaar Zapata. Ze wonen nu nog in Colombia maar komen volgende maand naar Canada. "Ik ga werk zoeken in mijn vakgebied, ik ben ICT'er en mijn vrouw is accountant", vertelt de heer Zapata.
Ze zijn via een puntensysteem uitgekozen: hoe jonger je bent en hoe hoger opgeleid hoe meer kans op een verblijfsvergunning. Door die strenge criteria zijn migranten hoger opgeleid dan in Europa en vinden ze vaker werk. De komende drie jaar gaat Canada op deze manier een miljoen migranten opvangen.
Controle op migratie lijkt makkelijk voor Canada. Het land wordt niet zoals Europa omgeven door brandhaarden of conflicten. Het land kende tot voor kort dan ook geen asielzoekers die de grens overtrokken. Maar nu hebben migranten die door de strengere Amerikaanse regels niet meer in de VS kunnen blijven, een maas in de wet ontdekt.
Ze lopen gewoon de grens over en de Canadese grenspolitie kan niet meer doen dan ze verplicht waarschuwen en arresteren. Vervolgens zit iedereen in het Canadese asielsysteem.
Beelden van de immigranten die de grens oversteken vanuit de VS schokken veel Canadezen. Hun regering lijkt niet alles onder controle te hebben. De Canadese douane moet plotseling 50 tot 100 mensen per dag opvangen.
Ongerust
"We zijn heel ongerust over de komende zomer", zegt Jean-Pierre Fortin van de vakbond van douaniers. "Waarom? Want we weten dat er in de VS veel gemeenschappen leven die tijdelijke visa hebben, en die zouden wel eens naar Canada kunnen komen. Zelfs een klein percentage van de 300.000 tot 400.000 mensen van een gemeenschap die in Canada zouden aankomen, dat gaat complete chaos veroorzaken."
Ook in Afrika is de route ontdekt. Mensen vliegen met een toeristenvisum naar Washington en reizen direct door naar de grensovergang.
De ontwikkeling had invloed op de provinciale verkiezingen in Quebec. In oktober haalde de protestpartij CAQ daar een meerderheid. De partij belooft 20 procent minder migranten op te nemen. Volgend jaar zijn er landelijke verkiezingen. Dan zal blijken hoe de Canadezen hun migratiesysteem beoordelen.
Hieronder hebben we de migratiesystemen van enkele andere landen in een korte video naast elkaar gezet.
