Er moeten jaarlijks 75.000 nieuwe woningen worden gebouwd, vindt het kabinet. Maar dat aantal wordt bij lange na niet gehaald. De te lage bouwproductie is een van de belangrijkste oorzaken van de overspannen woningmarkt.
Waarom lukt het maar niet om voldoende huizen te bouwen? We vragen het aan Nieuwsuur-econoom Mathijs Bouman.
1. Onvoldoende bouwgrond en projecten
Het duurt in Nederland vele jaren om grond bouwrijp te maken. De gemeentelijke en provinciale molens malen langzaam. Bovendien hebben veel gemeenten tijdens de kredietcrisis grote verliezen geboekt op hun grond, waardoor ze ook nu nog niet al te happig zijn op het nemen van risico's met bouwgrond. Door de terughoudendheid van gemeenten zijn ook projectontwikkelaars voorzichtig. Daardoor ligt het aantal bouwvergunningen dit jaar zelfs onder het niveau van vorig jaar.
2. Veel vacatures, minder bouwvakkers
Misschien wel de belangrijkste bottleneck op korte termijn is het gebrek aan vakmensen in de bouw. Het aantal vacatures loop snel op en kwam halverwege 2018 boven de 16.000 uit. Opvallend is dat tegelijkertijd het aantal mensen dan nu in de bouw werkt, lager is dan tien jaar geleden. De vakmensen die tijdens de crisisjaren zijn ontslagen, komen blijkbaar niet zomaar terug.
3. Hoge prijzen en tekort bouwmaterialen
Er zijn niet alleen te weinig bouwvakkers, de grote vraag naar nieuwe woningen maakt ook bouwmaterialen schaars en duur. Dit remt de nieuwbouw. Volgens de bouwkostenindex van kostencalculator CalcSoft, zijn de bouwprijzen sinds 2016 al met bijna 10 procent gestegen.
4. Ouderwets bouwen
Onze nieuwbouwhuizen zijn modern, maar de manier waarop ze gebouwd worden is vaak ouderwets. Eerst wordt het huis neergezet, daarna zijn stukadoors, installateurs en elektriciens maanden bezig om de woning bewoonbaar te maken. Dat kan veel sneller en goedkoper, denken veel experts. Ze bedachten manieren om het bouwproces te moderniseren, maar juist nu de vraag naar nieuwbouw zo groot is, vallen veel bouwers toch weer terug op de traditionele manier van bouwen.
Nico Rietdijk, directeur van NVB, de vereniging voor ontwikkelaars & bouwondernemers, is kritisch over zijn sector: "We moeten zorgen dat we de bouwprocessen versnellen. We moeten de innovatie versterken."
