De komende jaren zijn bepalend voor hoe de aarde eruit ziet in het komende millennium. Dat zegt Marten Scheffer, hoogleraar aquatische ecologie. "Wij hebben als mens de mogelijkheid om de aarde op een goed spoor te zetten. Dat hebben we eerder onbedoeld ook gedaan: door de industriële revolutie voorkwamen we een nieuwe ijstijd."
Scheffer is betrokken bij een groot internationaal onderzoek naar klimaatverandering, geleid door een team in Zweden. Dit waarschuwt dat als de wereld door klimaatverandering nog 2 graden warmer wordt, er een hittetijd aanbreekt. Op dit moment stijgt de temperatuur met 0,17 graad per decennium.
Nadat het kantelpunt van 2 graden is bereikt, kunnen we niets meer doen, is te lezen. De gevolgen zullen dan na een tot twee eeuwen merkbaar zijn. "Ons eco-systeem verandert dan van een vriend in een vijand", zegt een van de auteurs, Johan Rockström.
Scheffer doet specifiek onderzoek naar dit soort kantelpunten. "Het onderzoek gaat over een traag kantelpunt over eeuwen heen: het smelten van de ijskappen. Ik denk dat dit onderzoek veel impact gaat hebben."
Uitgedroogde bomen
De aanhoudende hitte en droogte maakt meer mensen bewust van het veranderende klimaat. Scheffer verwacht dat de Nederlandse natuur er weer bovenop komt na de droogte van de afgelopen tijd. Wel moeten we uitkijken. "Eén jaar droogte gaat nog wel, maar waar ligt het kantelpunt?"
Zo zorgt de zomer dit jaar voor uitgedroogde bomen en planten. Iets wat Scheffer wil onderzoeken. "Bomen houden altijd rekening met droogte op basis van wat ze in het verleden aan reserves hebben opgebouwd, plus een veiligheidsmarge. Maar wanneer wordt die marge overschreden?"
De onderzoekers benadrukken dat het van wereldwijd belang is dat de klimaatdoelen worden gehaald. "Dat kan alleen als we de uitstoot van fossiele brandstoffen inperken, bomen planten, bossen beschermen en uitvinden hoe we de wereld kunnen beschermen tegen zonnestralen", aldus onderzoeker Rockström.
