De Venezolaans-Franse documentairemaakster Margarita Cadenas wist dat het goed mis was in haar land, toen steeds meer Venezolaanse familieleden en kennissen haar om hulp vroegen.
"De problemen begonnen in 2015, toen mensen in Venezuela geen voedsel en medicijnen meer konden krijgen", vertelt Cadenas. "Mijn broer bijvoorbeeld heeft een ziekte waarvoor hij elke dag pillen moet slikken. Op een gegeven moment moest ik die naar hem opsturen vanuit Frankrijk, waar ik woon. In Venezuela waren ze op."
Het verontrustte Cadenas. Ze besloot een documentaire te maken over haar moederland, dat in een diepe economische crisis verkeert en steeds verder lijkt af te glijden in chaos.
Door de ogen van vijf vrouwen
De documentaire volgt het leven van vijf vrouwen van verschillende achtergrond: Eva, Olga, Kim, Luisa en Maria Jose. Bewust koos Cadenas voor vrouwen, omdat zij volgens haar het beste de problemen van het dagelijks leven laten zien. Ieder belichten ze een andere kant van de chaos in het land.
Zo is er de werkloze Eva, die al haar tijd besteedt aan de zoektocht naar voedsel. De voedselvoorraden in het land worden steeds kleiner, waardoor Eva dag en nacht bezig is met een rondgang langs zo veel mogelijk supermarkten.
Soms sta je een hele dag en een hele nacht in de rij voor niets.
Cadenas: "In Venezuela wordt veel op de zwarte markt gekocht, maar die prijzen zijn enorm hoog. Als je dat niet kan betalen, is er maar één andere mogelijkheid: je moet in de rij staan bij de supermarkt. Afhankelijk van welk nummer op je ID-kaart staat, kan je daar op een bepaalde dag van de week iets kopen."
Maar garantie op eten is er nooit, vertelt Eva in de documentaire. "Soms sta je een hele dag en een hele nacht in de rij, maar komt de nieuwe lading nooit aan en is het wachten voor niets geweest."
En de opbrengst is altijd schaars. "Je mag maar voor één persoon producten kopen, en je bent afhankelijk van wat er die dag aankomt." Vaak staat Eva 24 uur in een rij voor slechts een pak rijst, of een pak meel.
Niet alle patiënten kan je helpen
Het voedseltekort is nog maar een van Venezuela's grote problemen. Verpleegster Kim laat zien hoe het is om te werken in een ziekenhuis met een tekort aan middelen. Bij aankomst in het ziekenhuis moeten patiënten zelf zorgen voor hun spullen, zoals een laken, medicijnen, injectienaalden en een thermometer.
Soms moet Kim een moeder met een ziek kind naar huis sturen, omdat zij geen hulp kan betalen, of omdat er geen medicijnen zijn. Of er komen twee mensen die in levensgevaar verkeren, tegelijkertijd binnen, terwijl er maar een persoon geholpen kan worden. "Dan moeten we kiezen: wie heeft de grootste kans op overleven?"
Zo'n donkere periode als nu beleefde Venezuela niet eerder.
Maria Jose weet de schaarste in haar voordeel te gebruiken: ze verkoopt luiers op de zwarte markt en kan daarvan relatief goed rondkomen. Maar ze is elke dag bang om gepakt te worden, en is al vaak slachtoffer geweest van geweld.
Ook is er het gebrek aan gerechtigheid in het land, geïllustreerd door Luisa. Al maanden zit haar enige zoon onschuldig vast in de gevangenis. Ze tast in het duister: niks wijst erop of en wanneer hij zal worden vrijgelaten.
Nog veel ongelukkiger is Olga: op een nacht vielen Venezolaanse autoriteiten haar huis binnen en schoten, per vergissing, haar zesjarige zoontje dood. Nog altijd heeft ze niks over het voorval gehoord.
Beschermd door drie bodyguards
Cadenas moest tijdens het filmen, eind 2016, al beschermd worden door drie bodyguards. Inmiddels kan ze niet meer terug naar Venezuela. Ze wil het risico niet nemen, omdat de situatie in het land alleen maar kritieker is geworden.
"Mensen zijn alleen nog maar bezig met overleven, met hoe ze voedsel en medicijnen kunnen vinden. Het is verschrikkelijk, alles is kapot. Zo'n donkere periode als nu beleefde Venezuela niet eerder."
