Een vollere haardos, kleinere neus of slankere taille. Dat mensen hun beeltenis graag wat mooier maken, is van alle tijden. Volgens portretfotograaf Carli Hermès kan het niet anders dan dat ook de grote meesters van de schilderkunst af en toe aan 'photoshop' deden.
"Iedereen wil er altijd op z'n mooist opstaan, dus ook op een schilderij. Nu zijn er op technisch gebied onbeperkte mogelijkheden, ik kan alles veranderen aan een foto, maar een schilder kon bij een portret ook alles doen wat hij wilde", zegt Hermès.
De fotograaf kijkt rond op de tentoonstelling High Society in het Rijksmuseum. Er hangen 35 levensgrote portretten van machtige vorsten, aristocraten en puissant rijke burgers. Ze tonen zich op hun allerbest: met mooie kleding en in rijk versierde interieurs.
Een oude kop
Het hart van de tentoonstelling vormen Marten Soolmans en Oopjen Coppit, het enige huwelijkskoppel dat Rembrandt ooit levensgroot heeft geschilderd. Een formaat dat in eerste plaats was voorbehouden aan vorsten en hoge adel. Het Rijksmuseum noemde de twee eerder "de Kanye West en Kim Kardashian van de 17de eeuw".
De schilderijen hangen sinds gisteren weer in het Rijksmuseum, na een intensieve restauratie. Hermès is zeer onder de indruk van het echtpaar. "Maar Oopjen vind ik niet de allerknapste vrouw van de wereld. Haar lach is bijzonder, maar ik vind haar veel ouder lijken dan 23 jaar. Ze heeft een oude kop."
De fotograaf heeft zijn fantasie op Oopjen losgelaten, en haar gefotoshopt tot een ware diva anno 2018. "Ik heb haar blik wat vriendelijker gemaakt, haar ogen iets verder uit elkaar gezet en haar net wat dunner gemaakt." Omdat Hermès denkt dat ook Oopjen wel wat eisen had over hoe Rembrandt haar moest schilderen, maakte hij ook een versie van hoe hij denkt dat ze er daadwerkelijk uitgezien moet hebben.
Taco Dibbits, directeur van het Rijksmuseum, moet erom lachen maar hij is het niet met de fotograaf eens. "Rembrandt hield zich als enige niet aan de regels van de kunst en schilderde de mensen zoals ze zijn. Daarom is hij zo beroemd. Dus ik denk dat Oopjen er echt zo uitzag als ze geschilderd is, maar zeker weet je het natuurlijk nooit."
Het echtpaar bevindt zich in de tentoonstelling in goed gezelschap, zegt Dibbits. "Van de koning van Spanje tot een Engelse veldheer, je staat hier steeds oog in oog met iemand uit de geschiedenis. Wat hen verbindt, is hun ongelooflijk grote bankrekening. Deze portretten kostten namelijk meer dan een huis."
Ze zijn hun geld waard
De restauratoren die Marten en Oopjen onder handen namen, moesten zich de laatste weken in het zweet werken om de twee schilderijen op tijd te kunnen laten schitteren tussen de andere rijke lui. De restauratie nam in totaal anderhalf jaar in beslag.
Volgens Rembrandtspecialist en hoofd-conservator Petria Noble zijn de twee goed uit de strijd gekomen. "De verf is stabiel en er is maar weinig slijtage. Ze zijn zeker hun geld waard." Nederland kocht de twee schilderijen samen met Frankrijk, voor 160 miljoen euro: 80 miljoen per stuk.