Vorig jaar werden zo'n 300.000 schuldprocedures bij de kantonrechter aangespannen. Bijna 14 procent daarvan door één bedrijf: Direct Pay.
Dit kleine incassobureau met minder dan honderd werknemers sleept per werkdag 165 schuldenaren voor de rechter: 42.000 per jaar. Dat blijkt uit onderzoek van platform voor onderzoeksjournalistiek Investico en Nieuwsuur.
"De toename van het aantal zaken toont het succes van ons bedrijf", zegt Marco van Katwijk, algemeen directeur van Direct Pay. "Meer handel in schuld betekent meer rechtszaken."
Te snel
Marco Florijn, voorzitter van de branchevereniging voor schuldhulpverleners NVVK, vindt dat incassobureaus te snel naar de rechter stappen. "Ons rechtssysteem is zo ingericht dat je schuldproblemen eerst in overleg oplost. Pas als dat niet lukt, ga je naar de rechter."
Maar schuldkopers zijn volgens Florijn bij uitstek slecht bereikbaar voor overleg. "Dat is enorm frustrerend, veel schuldregelingen stranden door hun toedoen."
Vergissing
Kapper Roy Stroucken werd jarenlang achtervolgd door Direct Pay over telefoonrekeningen uit 2011. Rekeningen waarvan telefoonbedrijf Euphony toen al erkende dat ze op een vergissing berusten.
Maar na het faillissement van Euphony werd de rekening doorverkocht aan Direct Pay. De schuldkoper bleek niet geïnteresseerd in het verweer van Stroucken en bleef maar incassobrieven sturen.
Schuldkopers kopen ook onbetaalde facturen van bedrijven als Essent, T-Mobile, Otto en Vodafone. Deze schuldenindustrie van deurwaarders en incassobureaus verdient aan de hoge tarieven en incassokosten.
De Autoriteit Consument en Markt (ACM) heeft de afgelopen jaren geconstateerd dat incassobureaus vorderingen onterecht verhogen. Bovendien leidt ook het inschakelen van de deurwaarder en een procedure voor de kantonrechter tot hogere rekeningen.
Incassobedrijf Direct Pay is een grote speler in deze wereld. Direct Pay alleen al brengt 165 zaken per werkdag naar de rechter. Bij zo'n tachtig procent van de zaken komt de gedaagde niet opdagen en leidt de procedure tot een verstekveroordeling.
Dossiers niet op orde
Ook Norman Dohmen wordt jarenlang achtervolgd door Direct Pay. In 2014 krijgt hij zijn eerste incassobrief. Maar de facturen kloppen volgens hem niet. Direct Pay spant een rechtszaak aan. Dohmen vergist zich in de datum en komt niet opdagen. Ook hij wordt bij verstek veroordeeld.
Pas dan schakelt Dohmen een adviseur in. Hij legt zijn zaak dit voorjaar uit aan de rechter die nu vernietigend oordeelt over het incassobedrijf. Rechter Staal oordeelt dat het bedrijf de dossiers niet op orde heeft. "Het is niet voor het eerst dat de kantonrechter moet vaststellen dat aan zo'n dossier van Direct Pay of aan de bewerking daarvan van alles mankeert."
Je wilt als rechtsspraak niet meewerken aan een systeem waarbij je mensen nog verder in de puree helpt.
De rechtbank is vooral verontrust over het feit dat bij 84 procent van de incassozaken de gedaagde niet komt opdagen, want dan is er niemand om "het wankele bouwwerk waar de claim van Direct Pay op steunde, omver te blazen", aldus Staal. "Voor de ontmaskering van een stellige bewering is wel iemand nodig die uitdrukkelijk zegt: 'Kijk maar, wat hier staat klopt niet.'" Slechts in een klein deel van de zaken zal de rechter de claim inhoudelijk beoordelen.
Eric Boerma van de Raad voor de Rechtspraak maakt zich zorgen. "Je weet eigenlijk niet waarom ze niet komen en je wilt als rechtspraak niet meewerken aan een systeem waarbij je mensen nog verder in de puree helpt. Maar je weet niet wat het probleem is als mensen niet zelf hun vinger opsteken."
Het nieuwe kabinet wil misstanden bij de incasso aanpakken. Er komt een incassoregister waarin bureaus worden opgenomen die voldoen aan de eisen. Een incassobureau dat in de toekomst in de fout gaat wordt beboet en verliest deze registratie. Ook zegt het kabinet dat schuldeisers eerst de mogelijkheden van een betalingsregeling moeten onderzoeken voordat een zaak voor de rechter wordt gebracht.