Zonder maatregelen is herrie binnen twintig jaar het milieuprobleem met de grootste impact op de volksgezondheid in Nederland. Dat stellen milieu- en geluidsdeskundigen in het NTR-wetenschapsprogramma De Kennis van Nu.
De verstedelijking, toenemende verkeersdrukte en technologische vooruitgang produceren steeds meer lawaai. De helft van alle Nederlanders heeft nu al last van herrie, blijkt uit cijfers van het CBS.
Ook wordt het steeds moeilijker om de geluidsoverlast te ontvluchten. Officiële stiltegebieden, vaak midden in de natuur, verdwijnen in rap tempo. De afgelopen jaren werd twaalf procent stiltegebied opgeheven. Zonder maatregelen zal in 2030 minstens dertig procent van het stiltegebied verdwenen zijn.
Provincies krijgen de waarschuwing om goed na te denken over hun stiltegebieden. "Stilte die eenmaal verdwenen is, keert niet meer terug", zegt Ans Hoenderdos van de Randstedelijke Rekenkamer.
Mensen kunnen volgens de Gezondheidsraad en het RIVM ziek worden van herrie en daar zelfs aan overlijden. Geluidshinder veroorzaakt slaapgebrek en stress en kan op de lange termijn leiden tot hartklachten, verhoogde bloeddruk en depressies. Enkele honderden Nederlanders overlijden er jaarlijks aan.
"Als je lang wordt gehinderd door geluid, dagen of jaren achter elkaar, gaat je bloeddruk omhoog. Dat kan leiden tot hartziekten en een hartinfarct. Het is wetenschappelijk bewezen dat er mensen dood gaan door lawaai", zegt Fred Woudenberg, geluidsexpert bij de Gezondheidsraad, in De Kennis van Nu. Hij pleit voor strengere wettelijke geluidsnormen.
De wettelijke normen worden nu al vaker overschreden dan de overheid meldt in rapportages, stelt De Kennis van Nu. Volgens het programma komt zestig procent van de snelwegen boven het geluidslimiet uit, terwijl het ministerie van Infrastructuur en Milieu vaststelt dat 96 procent van de snelwegen onder het geluidslimiet blijft.
De Kennis van Nu baseert zich op nieuwe cijfers uit een lopend meetonderzoek van het RIVM. Het ministerie berekent met computermodellen of verkeersgeluid binnen de normen blijft.
Het wordt alleen maar ongezonder qua geluidshinder in Nederland.
"Die rekenmodellen zijn minder gedetailleerd en komen niet overeen met de werkelijkheid. Ze gaan uit van ideale weersomstandigheden en auto's die altijd de wettelijke snelheid rijden. Ook nemen ze scooters en brommers niet mee", zegt Erik Roelofsen van de Nederlandse Stichting Geluidshinder.
De overheid neemt het probleem volgens Roelofsen niet serieus genoeg. Hij is bang dat de druk op de gezondheid alleen maar gaat toenemen. "Het wordt alleen maar ongezonder qua geluidshinder in Nederland."