Stoltenberg: Oekraïne kan rekenen op meer zware wapens

Stoltenberg: Oekraïne kan rekenen op meer zware wapens

NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg zegt dat Oekraïne binnenkort meer zware wapens uit westerse landen kan verwachten. "De recente toezeggingen voor zwaar oorlogstuig zijn belangrijk en ik verwacht er in de nabije toekomst nog meer", zegt hij tegen de Duitse krant Handelsblatt.

Op de vraag of Duitsland in navolging van de Britten ook tanks moet leveren aan Oekraïne zegt Stoltenberg dat de oorlog zich in een cruciaal stadium bevindt. "Het is dus belangrijk dat we Oekraïne de wapens geven die nodig zijn om te winnen en te overleven als onafhankelijke natie."

De uitspraken van de NAVO-chef komen voorafgaand aan een vergadering van de Ukraine Defence Contact Group, die de wapenleveringen van onder meer NAVO-landen aan Kiev coördineert. Die bijeenkomst is komende vrijdag op de Amerikaanse vliegbasis Ramstein in Duitsland.

Oekraïne vraagt het Westen al langere tijd om onder meer zware tanks. Dit weekend werd bekend dat Groot-Brittannië als eerste land moderne, westerse gevechtstanks naar Oekraïne stuurt, van het type Challenger 2.

Weinig hoop meer op overlevenden aanval flatgebouw Dnipro

In de Oekraïense stad Dnipro is weinig hoop meer dat er mensen levend onder het puin zitten van het flatgebouw dat gisteren werd bestookt door Rusland. Tientallen mensen worden nog vermist, maar de burgemeester van Dnipro noemt de kans dat er overlevenden worden gevonden minimaal.

Tot en met vanmiddag zijn 39 mensen levend onder het puin vandaan gehaald, onder wie kinderen. Volgens de regionale gouverneur is het dodental inmiddels opgelopen naar 29. Meer dan 70 mensen raakten gewond. Het getroffen gebouw telt negen verdiepingen.

Doden en gewonden bij explosie in munitie-opslag in Rusland

In een munitie-opslag in de Russische stad Belgorod, nabij de Oekraïense grens, zijn drie doden en dertien gewonden gevallen bij een ontploffing. Dat meldt het Russische persbureau RIA Novosti.

In Belgorod bevinden zich meerdere Russische militaire bases en trainingskampen voor Russische militairen. De explosie was in een cultureel centrum waar munitie lag opgeslagen.

De doden en gewonden waren dienstplichtige militairen die zijn opgeroepen om te vechten in de oorlog tegen Oekraïne. Op verschillende Russische Telegramkanalen van de Russische autoriteiten wordt gezegd dat de explosie gebeurde nadat een soldaat onzorgvuldig omsprong met een granaat.

Russische militairen omgekomen bij explosie in Belgorod

In de Russische regio Belgorod, net over de grens met Oekraïne, zijn zeker tien Russische militairen om het leven gekomen bij een ontploffing, meldt het Russische staatspersbureau TASS. De explosie was volgens die officiële lezing na een brand bij een cultureel centrum, al valt dat niet te verifiëren.

Ondertussen wordt op Telegram gemeld dat er in Belgorod een explosie is geweest op een militaire basis. Een Russische militair zou een handgranaat hebben gegooid in de basis, waardoor er munitie zou zijn ontploft. Zeker drie militairen zouden hierdoor om het leven zijn gekomen, acht zouden zijn vermist en zestien manschappen zouden gewond zijn geraakt.

Het is nog niet duidelijk of er twee verschillende explosies in Belgorod waren, of dat TASS de militaire basis een cultureel centrum noemt en een andere toedracht meldt dan de berichten op Telegram.

Ollongren: snel leveren tanks kan, 'Onder druk worden dingen vloeibaar'

Minister Ollongren van Defensie denkt dat het mogelijk is om eerder dan begin volgend jaar moderne tanks te leveren aan Oekraïne. Dat zei ze in het tv-programma Buitenhof. De leverancier van dit soort tanks zei eerder dat zulke leveringen pas op zijn vroegst begin volgend jaar gedaan kunnen worden, maar "onder druk worden dingen wel vloeibaar", zei Ollongren. "We moeten kijken wat er kan en soms gaat iets sneller dan je denkt."

Nederland heeft op dit moment zelf geen moderne tanks, zoals bijvoorbeeld Leopards, beschikbaar, maar is in principe niet tegen het leveren van zulke tanks aan de Oekraïners. "Ze zeggen dat ze moderne tanks nodig hebben en ik denk dat wij een manier vinden om te zorgen dat ze inderdaad daarover kunnen beschikken", aldus Ollongren.

Tot nu toe is het Westen terughoudend geweest, maar gisteren werd bekend dat de Britten veertien Challenger 2-tanks gaan sturen en de Polen overwegen Leopard 2-tanks leveren. Duitsland, dat de Leopard-tanks maakt, twijfelt nog en wil dit alleen doen in een bredere 'tank-coalitie' van meerdere westerse landen. Ollongren denkt dat de Duitsers overtuigd kunnen worden. "We moeten zorgen dat we de eenheid blijven bewaren." In Ramstein, in Duitsland, spreken komende week tientallen westerse landen over de militaire steun aan Oekraïne.

Dodental raketaanval Dnipro blijft oplopen

Het dodental van de raketaanval van gistermiddag op een flatgebouw in Dnipro, in het oosten van Oekraïne, is opgelopen tot 20. Zeker 73 mensen raakten gewond, onder wie veertien kinderen. Meer dan veertig mensen worden nog vermist. Reddingswerkers hebben de hele nacht naar overlevenden gezocht. Er worden nog stemmen gehoord vanonder het puin.

De aanval vond plaats tijdens het Orthodox Nieuwjaar. Ook andere steden werden getroffen door Russische raketten. Daar lijken de aanvallen vooral gericht op de infrastructuur.

Veertien Britse tanks naar Oekraïne, trainingen beginnen al in komende dagen

De Britten gaan veertien tanks en aanvullende artilleriesystemen leveren aan Oekraïne. Dat heeft het kantoor van de Britse premier Sunak gisteravond laat bekendgemaakt. Twee tanks worden in de komende weken al geleverd, gevolgd door zo'n dertig stuks zelfrijdend geschut van het type AS90. Later volgt de rest van de tanks. Oekraïense militairen zullen de komende dagen al door de Britten getraind worden om de tanks en de wapens te gebruiken.

Het kantoor van Sunak heeft wat details vrijgegeven over de reden voor de leveringen. "Samen met zijn belangrijkste militair adviseurs heeft de premier het beeld van de strijd geanalyseerd en op grond daarvan bepaald waar het VK en zijn bondgenoten maximale impact kunnen hebben", zegt een woordvoerder.

De Oekraïense president Zelensky sprak in zijn nachtelijke videoboodschap van zeer belangrijke hulp. "Het is echt wat nodig is. En ik geloof dat bondgenoten vergelijkbare besluiten gaan nemen", zei hij, vermoedelijk verwijzend naar het Poolse voornemen om Leopard-tanks beschikbaar te stellen. Oekraïne dringt er bij de westerse landen al geruime tijd op aan om tanks te leveren.

Gisteren werd overdag al bekend dat de Britten Challenger 2-tanks zouden gaan leveren, maar het precieze aantal was nog niet duidelijk. De Russische ambassade in Londen reageerde meteen verbolgen en stelde dat door dit soort leveringen de strijd alleen maar langer zal duren.

Zelensky: meeste schade na raketaanvallen in Charkov en Kiev

De Oekraïense hoofdstad Kiev en het oostelijk gelegen Charkov hebben de meeste schade opgelopen door de raketaanvallen van vandaag. Dat zegt president Zelensky op berichtenapp Telegram. Met name energievoorzieningen werden geraakt. In de oostelijke stad Dnipro kwamen vijf mensen om nadat een raket op een flat was neergekomen.

"Reparatieploegen doen er alles aan om het opwekken en leveren van elektriciteit weer mogelijk te maken. Het werk zal de klok rond doorgaan", aldus de president. Ook Odessa, Kryvy Rih, Vinnytsja, Chmelnytsky, Boersjtyn en Ladyzjyn werden aangevallen, schrijft hij.

Doden bij raketaanval in Dnipro, kritieke infrastructuur aangevallen in steden

Rusland heeft Oekraïense steden in verschillende delen van het land met raketten bestookt. In de stad Dnipro zijn vijf mensen omgekomen bij een aanval op een flatgebouw, meldt de gouverneur. Ook zijn er 27 mensen gewond geraakt.

In Charkov, in het oosten, en Lviv, in het westen, waren de raketten gericht op essentiële infrastructuur, melden lokale functionarissen. Ook de hoofdstad Kiev werd aangevallen. Daar waren luchtverdedigingssystemen en kritieke infrastructuur het doelwit, zegt de burgemeester.

Rusland heeft de afgelopen maanden geregeld de vitale infrastructuur aangevallen in Oekraïne, zoals energiecentrales, gasleidingen en kerncentrales. Daardoor komen soms miljoenen mensen zonder elektriciteit en warm water te zitten in de koude winter.

In beeld: de strijd om Soledar

Verschillende persbureaus hebben de afgelopen dagen beelden verspreid van de gevechten om Soledar in de regio Donetsk. De video's komen vooral van Oekraïense zijde, maar ook de Russische staats-tv heeft beelden laten zien, die volgens de makers de Wagner-groep in de stad tonen. De locaties en data waarop de beelden zijn gemaakt zijn niet onafhankelijk geverifieerd.

Britten leveren Challenger-tanks aan Oekraïne

De Britten gaan tanks en aanvullende artilleriesystemen aan Oekraïne leveren. Premier Rishi Sunak heeft dat bekendgemaakt na overleg met de Oekraïense president Zelensky. Sunak beloofde Oekraïne Challenger 2-tanks, het belangrijkste tankwapen van het Britse leger.

Wanneer de tanks geleverd worden, zei Sunak niet. Britse media melden dat vier tanks onmiddellijk worden geleverd en acht andere korte tijd later.

Zelensky heeft Sunak op Twitter bedankt: "Dit versterkt ons op het slagveld, maar geeft ook een belangrijk signaal af aan andere partners". Oekraïne probeert al tijden meer zwaar materieel te krijgen van westerse partners, maar die waren terughoudend.

'Raketten op Kiev en Charkov'

In de Oekraïense hoofdstad Kiev zijn zaterdagochtend meerdere explosies gehoord. Volgens de stad gaat het om Russische raketten die infrastructuur-doelen hebben geraakt. Wat er precies is geraakt is niet duidelijk. De explosies zijn gehoord in het oostelijk deel van de stad. Er zijn geen gewonden gemeld.

Eerder vanochtend kwamen er twee Russische raketten neer op een industrieterrein in Charkov, in het oosten van Oekraïne. Ook hier zijn geen verhalen over gewonden.

Zelenksy wil VN toespreken als oorlog jaar duurt

De Oekraïense president Zelensky is van plan de Verenigde Naties toe te spreken op 24 februari, de dag dat de oorlog precies een jaar duurt. Dat zegt minister Emine Dzjaparova in een interview met persbureau AP.

Dzjaparova, viceminister van Buitenlandse Zaken van Oekraïne, benadrukt dat een bezoek van Zelensky van veel factoren af zal hangen. Bijvoorbeeld de militaire situatie in Oekraïne op dat moment en de waarschuwing van de veiligheidsdienst, dat Rusland een "serieus offensief" zou plannen voor februari.

Als het bezoek doorgaat, is het de tweede keer sinds de invasie dat de Oekraïense president buiten zijn land is. Op 21 december bracht hij een verrassingsbezoek aan de Verenigde Staten.

Duitse media: defensieminister Lambrecht stapt op

Duitse media melden dat defensieminister Christine Lambrecht heeft besloten op te stappen. Het vertrek kan Duitse militaire steun aan Oekraïne bemoeilijken: de vraag hoe ver bondskanselier Scholz bereid is te gaan om hulp te bieden, is een van de hete hangijzers voor zijn regering.

Hoewel verschillende media al melden dat Lambrecht haar ontslag heeft ingediend bij Scholz wil een regeringswoordvoerder het bericht niet bevestigen. Een woordvoerder van Defensie zegt "niet in te gaan op geruchten". Lambrecht zou vertrekken om een ander een frisse start op het ministerie te geven.

Lambrecht (SPD) ligt al een tijdje onder vuur voor haar weinig daadkrachtige leiding van het departement. Rond Oud en Nieuw zwol de kritiek aan door een rommelige nieuwjaarsboodschap van de minister. Dat ze daarin zei dat een jaar vol oorlog haar de kans had gegeven "voor veel ontmoetingen met interessante mensen" werd als ongepast gezien. Bovendien maakte ze een verwaaide indruk en werd ze overstemd door knallend vuurwerk.

Atoomagentschap breidt activiteiten in Oekraïne uit

Het Internationaal Atoomenergie Agentschap IAEA breidt zijn activiteiten in Oekraïne uit. Er zullen bij alle nucleaire installaties in het land waarnemers worden gestationeerd. Directeur-generaal Grossi reist volgende week naar Oekraïne om een aantal kerncentrales te bezoeken en het over de nucleaire veiligheid te hebben.

De IAEA heeft nu wel waarnemers in de grootste kerncentrale van het land, in Zaporizja, maar in een aantal andere centrales nog niet.

"Nu deze oorlog zijn tweede jaar ingaat, moeten we alles doen om het risico van een ongeluk met nucleair materiaal af te wenden. Zo'n ongeluk zou kunnen leiden tot meer lijden en meer verwoesting, in Oekraïne en daarbuiten", aldus Grossi.

Oekraïne ontkent inname Soledar: 'Onze manschappen zijn er nog'

Het Oekraïense leger ontkent dat het stadje Soledar is ingenomen door de Russen, zoals Moskou claimt (zie vorige liveblogbericht). Een woordvoerder van het Oost-Oekraïense legeronderdeel zegt dat er nog manschappen in Soledar zijn. "De plaats staat niet onder Russisch gezag."

Persbureau Reuters sprak ook met een Oekraïense officier in het gebied, die verhaalt over helse beschietingen van beide zijden. "Voor zover ik weet, is het onze jongens gelukt om sommige delen van Soledar heelhuids te verlaten. Aanvalsgroepen voeren nu tegenaanvallen uit. Maar we hebben de stad nog steeds in handen."

Volgens de Oekraïners zijn er ook nog meer dan 500 burgers achtergebleven in Soledar. De vooroorlogse bevolking telde ruim 10.000 zielen.

Rusland claimt inname Soledar

Het Russische ministerie van Defensie zegt dat het de volledige controle heeft over het Oost-Oekraïense stadje Soledar, waar al weken een bloedige strijd wordt geleverd. Vannacht namen Russische strijdkrachten de plaats in, aldus Moskou.

Het bericht kan moeilijk worden geverifieerd. Oekraïne heeft nog niet gereageerd op de claim, maar soortgelijke berichten in de afgelopen tijd dat de stad in Russische handen zou zijn, sprak Kiev altijd tegen.

Vannacht vroeg nog schreef de Oekraïense staatssecretaris Maliar van Defensie op Telegram dat het een "hete nacht" was, maar dat de Oekraïense strijdkrachten "dapper volhielden". Het Amerikaanse Institute for the Study of War (ISW) schreef in zijn laatste update, van gisteravond laat, dat uit luchtbeelden blijkt dat de Russische strijdkrachten "grotendeels of zelfs geheel" de controle hebben over Soledar.

Een inname van Soledar zou een zeldzaam Russisch succesje zijn in de laatste ontwikkelingen in de oorlog in Oekraïne, maar volgens het ISW moet dat ook niet worden overschat. Soledar, waar onder meer zoutmijnen liggen, zou van klein strategisch belang zijn.

Frankrijk: antitankvoertuigen binnen twee maanden naar Oekraïne

Frankrijk hoopt dat het de antitankvoertuigen die het Oekraïne heeft beloofd binnen twee maanden kan leveren. Minister Lecornu van Defensie heeft dat gezegd in een telefoongesprek met zijn Oekraïense ambtgenoot Reznikov.

De Franse regering maakte begin deze maand bekend de Oekraïense strijdkrachten te versterken met voertuigen van het type AMX-10 RC. Dat zijn gepantserde verkenningsvoertuigen die werden ontworpen in de jaren 70. Ze dienen vooral om de vijand te lokaliseren. Onduidelijk is nog hoeveel Franse AMX-10 RC's er naar Oekraïne gaan.

Minister Reznikov sprak na het onderhoud met Lecornu van een nuttig telefoongesprek. Hij bedankte zijn collega voor zijn steun.

Oekraïne krijgt de komende tijd meer materieel geleverd uit het Westen. Zo sturen Duitsland en de Verenigde Staten tientallen moderne pantservoertuigen en wil Polen een aantal Leopard-tanks naar Oekraïne sturen.

Inwoners Cherson vertellen over martelingen door Russische soldaten

VS: aanhoudende problemen leidden tot weer een nieuwe Rus aan het roer in Oekraïne

Het Amerikaanse ministerie van Defensie heeft gereageerd op de wisseling van de wacht in de Russische legertop. Het Pentagon constateert dat de aanhoudende problemen van de Russen in Oekraïne hebben geleid tot de aanstelling van weer een nieuwe bevelhebber in Oekraïne, generaal Valeri Gerasimov.

Hij is de opvolger van Sergej Soerovikin, die pas sinds oktober het bevel voerde in Oekraïne. De Amerikanen roepen de Russen op om de oorlog te beëindigen in plaats van telkens weer een nieuwe generaal te benoemen.

"Het benadrukt de voortdurende uitdagingen waar de Russen sinds het begin van de invasie mee te maken hebben", zei brigadier-generaal Patrick Ryder tijdens een persconferentie. Hij voegde eraan toe dat hij en zijn staf over de Russische invasie hebben gesproken en dan met name over de logistieke problemen, de problemen met de bevelvoering, het onderhoud van het materieel en het falen om de doelen te bereiken die de Russen in Oekraïne voor ogen hebben.

Russische militair veroordeeld tot vijf jaar cel na werkweigering

Een 24-jarige Russische militair is veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf voor het weigeren om te vechten in Oekraïne, meldt persbureau AFP op basis van de gerechtelijke persdienst van de regio Basjkirostan.

De soldaat die "niet wilde deelnemen aan de militaire operatie" kwam in mei van vorig jaar niet opdagen nadat hij was opgeroepen. Hij werd vervolgens gezocht en in september opgepakt.

Volgens de rechtbank in de Russische stad Ufa is de man schuldig bevonden aan het ontduiken van zijn militaire dienst.

Duitse vice-kanselier: geen bezwaar tegen Poolse levering Leopard-tanks aan Oekraïne

De Duitse vice-bondskanselier Robert Habeck (Die Grünen) heeft tegen journalisten gezegd dat hij geen bezwaar heeft tegen de levering van Leopard-tanks aan Oekraïne. Polen maakte deze week bekend een klein aantal van zulke tanks aan Oekraïne te willen leveren. Dat zou de eerste keer zijn dat westerse tanks door Oekraïne gebruikt zouden worden. Daarvoor is echter toestemming nodig van de Duitse regering, omdat de tanks in Duitsland gebouwd zijn.

Tot nu toe ging de Duitse regering daar niet mee akkoord, maar Habeck lijkt op een koerswijziging voor te sorteren. "Duitsland zou niet in de weg moeten staan van andere landen, als zij besluiten om Oekraïne te helpen. Dat staat los van de besluiten die Duitsland zelf neemt." Duitsland staat onder druk van onder meer de VS en andere Europese landen om zelf ook Leopard-tanks te leveren aan Oekraïne, maar doet dat tot nu toe nog niet.

Evacuatie uit Soledar terwijl de bommen vallen

Opvallend dronebeeld uit Soledar, waar nog steeds heftig gevochten wordt: een Oekraïens pantservoertuig haalde gisteren een gewonde op bij een medische post in het vrijwel verwoeste dorpje in Oost-Oekraïne. Het voertuig gaat er op hoge snelheid vandoor, want er wordt nog volop gevochten, zo is te zien op beelden die zijn vrijgegeven door het Oekraïense leger. De locatie en actualiteit zijn geverifiëerd door persbureau Reuters.

'Mensenrechtenschendingen in Cherson ernstiger dan elders'

In de regio Cherson zijn meer mensen het slachtoffer geworden van martelingen en andere mensenrechtenschendingen dan elders in het land, zo zeggen Oekraïense onderzoekers tegen persbureau Reuters. Als verklaring wijzen zij op het feit dat de regio langer bezet is geweest dan de stadjes rondom Kiev of de regio Charkov, waar kort na de bevrijding martelcentra en geëxecuteerde burgers werden gevonden. Cherson werd in maart bezet door Rusland, en pas in november deels weer bevrijd door Oekraïne. Het zuidelijke deel van de regio is nog steeds bezet.

Volgens de Oekraïense hoofdonderzoeker oorlogsmisdaden Joeri Beloesov zijn er nu zo'n 50.000 meldingen gedaan van oorlogsmisdaden in het hele land, waarvan zo'n 7700 zouden hebben plaatsgevonden in Cherson. Uit de regio worden nog steeds zo'n 540 mensen vermist: zij zijn dood en nog niet gevonden, of gedeporteerd naar bezet gebied. In de regio zijn nu tien detentiecentra gevonden, waar ten minste 200 mensen zouden zijn gemarteld. Nog eens 400 mensen zouden er zonder aanklacht zouden zijn vastgehouden. In de hele regio zouden minstens 1000 burgers het slachtoffer zijn geworden. De autoriteiten verwachten dat deze aantallen nog gaan stijgen.

Volgens Oekraïense en buitenlandse onderzoekers dienen de Russen onder meer routinematig electroshocks toe aan de genitaliën van hun slachtoffers, breken ze hun botten, en laten ze hun slachtoffers stikken met plastic zakken. Een van de slachtoffers met wie Reuters sprak, zegt dat haar handen in kokend water werden geduwd, haar vingernagels werden uitgetrokken en dat ze zo hevig in het gezicht werd geslagen dat ze nu plastische chirurgie nodig heeft voor herstel. "De ene pijn ging over in de andere", zegt Oksana Minenko (44), echtgenote van een Oekraïense soldaat die vlak na de invasie omkwam. "Ik was een levend lijk."

Van Soledar is vrijwel niets meer over

Van de ruim 10.000 oorspronkelijke inwoners zijn er nu nog 559 over in Soledar, het Oost-Oekraïense plaatsje waarom deze week hard gevochten wordt tussen Russische en Oekraïense troepen. Door die gevechten is het onmogelijk om de burgers, onder wie 15 kinderen, nog te evacueren uit het gebied, zo zei gouverneur Kyrylenko van de regio Donetsk op de Oekraïense publieke omroep.

Hoe de machtsverhoudingen in Soledar precies zijn, is niet geheel duidelijk: oprichter Jevgeni Prigozjin van de Russische huurlingengroep Wagner zei gisteren dat het hele gebied nu in handen was van de Russen, maar de Oekraïense president Zelensky sprak dat gisteravond in zijn dagelijkse videotoespraak tegen: "de strijd gaat door".

Op nieuwe beelden van satellietbedrijf Maxar is te zien dat, wie het gebied ook in handen heeft, er nauwelijks meer iets over is van het dorpje. Dit zijn beelden van voor de oorlog, vergeleken met de situatie nu:

Oekraïne beschuldigt Rusland van het deporteren van Oekraïense weeskinderen

Rusland haalt weeskinderen uit de bezette Oekraïense gebieden en geeft ze een nieuw leven in Rusland. Een directeur van een kindertehuis vertelde aan Nieuwsuur hoe Russische militairen zonder herkenningstekens binnenvielen en de kinderen meenamen.

In Rusland worden ze in de armen van Russische adoptieouders gedrukt, Oekraïne spreekt van een oorlogsmisdaad.

'Lichaam van Britse hulpverlener gevonden na vermissing'

De Russische paramilitaire Wagner Groep zegt het lichaam gevonden te hebben van een vermiste Britse hulpverlener. Twee Britten raakten vorige week vermist in het oosten van Oekraïne. Het gaat om mannen van 48 en 28 jaar oud. De Wagner Groep, die Russische huurlingen inzet in de oorlog, zegt de persoonlijke documenten van beide mannen gevonden te hebben op het lichaam. Ze gaven geen details over waar ze het lichaam gevonden hebben.

De Oekraïense politie meldde maandag dat ze op zoek waren naar de twee Britten nadat ze vermist waren geraakt in het oosten van het land, waar hevig gevochten wordt door Russische en Oekraïense troepen. Op vrijdag zouden de mannen de stad Kramatorsk verlaten hebben. Op zaterdag werden ze als vermist opgegeven.

Rusland stelt nieuwe opperbevelhebber aan

De Russische minister van Defensie heeft een nieuwe opperbevelhebber van de Russische troepen aangewezen. Generaal Valery Gerasimov, voormalig stafchef van de Russische strijdkrachten, vervangt Sergei Soerovikin, die de rol pas drie maanden vervulde. Hij zal vanaf nu als rechterhand van Gerasimov dienen.

Het ministerie van Defensie zegt in een verklaring dat de benoeming nodig is vanwege de "grotere omvang van de taken en de noodzaak tot nauwere samenwerking tussen verschillende afdelingen van de krijgsmacht". Daarnaast zou de nieuwe aanstelling de kwaliteit en efficiëntie van de legerleiding ten goede komen.

Soerovikin was opperbevelhebber toen de Russen zich in november terugtrokken uit Cherson, een pijnlijk verlies. De generaal kreeg daarover veel kritiek van onder andere Russische bloggers die de invasie steunen.

Oekraïense onderminister van Defensie: Soledar niet in handen van Russen

De Oekraïense onderminister van Defensie Maliar zegt dat de Oost-Oekraïense plaats Soledar niet in handen is van de Russen. De afgelopen dagen is er hevig gevochten in de stad, die vanwege de zoutmijnen van groot strategisch belang is. De tunnels van die mijnen zouden een goede schuilplaats bieden voor legervoertuigen.

Op Telegram schrijft Maliar dat de strijd om de stad nog steeds hevig woedt, maar dat de Russen de Oekraïense verdedigingslinie niet hebben doorbroken. Het hoofd van de Wagner-groep, het Russische huurlingenleger, claimde gisteren dat zijn troepen het hele gebied van Soledar hebben ingenomen, maar vandaag zwakte een woordvoerder van het Kremlin deze lezing al af. Hij sprak van positieve vorderingen aan Russische kant. De Wagner-troepen zouden Soledar in het noorden en zuiden hebben ingesloten.

Volgens Maliar hebben de Russen grote verliezen geleden bij de gevechten en worden er nieuwe Russische soldaten naar het front gestuurd, maar is Soledar nog in Oekraïense handen.

President Zelensky noemde de situatie vannacht extreem moeilijk. Volgens de Oekraïense leider "leeft bijna niemand meer" in Soledar, staat er geen muur meer overeind en is het gebied rond de stad bezaaid met dode Russische militairen. Ook hij zei dat de Oekraïense troepen stand houden.

Poolse president: wij sturen Leopardtanks als internationale coalitie dat ook doet

De Poolse president Duda heeft op bezoek in de Oekraïense stad Lviv gezegd dat zijn land Leopardtanks wil doneren aan Oekraïne als andere landen dat ook doen. Warschau probeert al langer landen aan te sporen tot het sturen van moderne Westerse tanks naar Oekraïne. De uitspraken van Duda zijn dan ook een bevestiging van dat streven.

Verschillende landen hebben al pantservoertuigen en artillerie aan Kiev gegeven, maar geen tanks waarmee Oekraïne in het offensief kan gaan om door de Russen veroverde gebieden aan te vallen. De Oekraïners hebben herhaaldelijk om tanks gevraagd, die een zwaarder geschut en een groter bereik hebben dan pantserwagens.

Opnieuw gevangenenruil op komst

Terwijl de strijd om de Oekraïense stad Soledar verder woedt hebben afgevaardigden van Rusland en Oekraïne een akkoord bereikt over een nieuwe gevangenenruil. Binnenkort zouden 40 krijgsgevangenen worden uitgewisseld. Vandaag ontmoeten de delegaties elkaar in de Turkse hoofdstad Ankara. Daar onderhandelen ze volgens Turkse bronnen over de gevangenenruil en het opzetten van een humanitaire corridor.

De gesprekken worden gevoerd terwijl Rusland terreinwinst zou boeken bij de slag om Soledar. Volgens onbevestigde berichten heeft het Russische leger het plaatsje in Oost-Oekraïne zowel vanuit het noorden als het zuiden omsingeld en voert het aanvallen uit op de resterende Oekraïense troepen. Oekraïne bestrijdt dat sprake is van een omsingeling.

Zelensky: 'Rusland plant escalatie, wapenleveranties cruciaal'

Het is van cruciaal belang dat het Westen meer moderne wapens levert aan Oekraïne, heeft president Zelensky vandaag gezegd in een videotoespraak. Volgens hem bereidt Rusland zich voor op een nieuwe escalatie in de oorlog.

"De vrije wereld beschikt over alles om de Russische agressie te stoppen en een historische nederlaag toe te brengen aan een terroristenstaat", zei Zelensky.

Von der Leyen: extra sancties tegen Belarus

EU-commissievoorzitter Ursula von der Leyen heeft nieuwe sancties tegen Belarus aangekondigd. Dat zei ze op een persconferentie samen met Charles Michel, voorzitter van de Europese Raad en NAVO-chef Jens Stoltenberg. Wat de extra sancties inhouden is nog niet bekend.

Zondag werd op een Belarussische tv-zender gezegd dat Rusland en Belarus hun gezamenlijke militaire oefeningen hebben uitgebreid. Er zijn zorgen dat Moskou het buurland onder druk zet om zich actief in de strijd in Oekraïne te mengen. "We blijven het Kremlin onder druk zetten zo lang als nodig, met een bijtend sanctieregime", zei Von der Leyen, "en we breiden die sancties uit naar degenen die de Russische oorlog steunen."

Strijd Soledar concentreert zich rond zoutmijn

De harde strijd om Soledar in de regio Donetsk richt zich onder meer op de ingangen van de zoutmijn bij de stad. Rusland heeft niet alleen interesse in het zout: de tunnels van de mijn, die zich uitstrekken over een groot gebied, zouden ook een goede schuilplaats bieden voor legervoertuigen. Beide partijen vrezen voor infiltraties door de vijand via de gangen, zegt het Britse ministerie van Defensie.

De Russische troepen zouden Soledar na zware gevechten grotendeels in handen hebben. Door de stad te veroveren hopen de troepen, grotendeels bestaande uit huurlingen van de Wagner-groep, de Oekraïners in de stad Bachmoet deels in te sluiten, al is dat scenario op dit moment volgens het Britse ministerie onwaarschijnlijk. Daarvoor proberen de Russen controle te krijgen over een belangrijke verbindingsweg, de T0513:

President Zelensky noemde de situatie in zijn nachtelijke toespraak extreem moeilijk. Volgens de Oekraïense leider "leeft bijna niets meer" in Soledar, staat er geen muur meer overeind en is het gebied rond de stad bezaaid met dode Russische militairen. "Dit is hoe waanzin eruitziet", zei Zelensky. Volgens de president houden de Oekraïense troepen stand. Volgens de Oekraïense generale staf zijn er in 24 uur tijd 710 Russische militairen gedood. Die cijfers zijn niet onafhankelijk bevestigd.

Oekraïense troepen krijgen Patriot-training in VS

Oekraïense militairen krijgen binnenkort een training in de VS om Patriot-systemen te bedienen. Dat zal gebeuren in Fort Sill in Oklahoma, zegt een anonieme overheidsbron tegen persbureau Reuters.

De VS gaat de anti-raketsystemen aan Oekraïne leveren als onderdeel van de 1,8 miljard dollar aan militaire steun die de regering Biden heeft toegezegd. Kiev heeft om de Patriotsystemen gevraagd vanwege hun veelzijdigheid: het kan niet alleen drones, helikopters en vliegtuigen detecteren en uitschakelen, het is ook doeltreffend tegen snelle ballistische raketten en kruisvluchtwapens.

Het is niet voor het eerst dat Oekraïners in de VS worden getraind. Dat gebeurde eerder voor onder meer Switchblade 'kamikaze'-drones.

Verrassingsbezoek Duitse minister aan Charkov

De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Annalena Baerbock heeft een verrassingsbezoek aan Charkov gebracht. Ze is niet de eerste Duitse regeringsvertegenwoordiger in het land, maar er is nog niet eerder zo'n hoge bewindspersoon naar de Oost-Oekraïense stad afgereisd. De stad is maandenlang beschoten. Het front ligt er nu zo'n 100 kilometer vandaan.

"Deze stad is een symbool voor de absolute waanzin van de Russische aanvalsoorlog in Oekraïne en van het eindeloze lijden waarmee de Oekraïners, met name in het oosten van het land, elke dag worden geconfronteerd", zei Baerbock tijdens het bezoek. Duitsland gaat onder meer veertig Marder-gevechtsvoertuigen leveren. Oekraïne heeft ook om de krachtiger Leopard 2-tanks gevraagd, maar die stuurt Duitsland voorlopig niet, al sluit Berlijn een levering in de toekomst niet uit.

De minister sprak tijdens het bezoek aan Charkov met haar Oekraïense ambtgenoot Dmitro Koeleba. Ze beloofde dat Duitsland meer wapens gaat leveren. Daarnaast ging het over de wens van Oekraïne om zich aan te sluiten bij de Europese Unie. Baerbock sprak van "geboekte vooruitgang in het toetredingsproces" en wil Kiev helpen om zicht te blijven houden op EU-lidmaatschap.

Oorlog speelt tussen Rusland en NAVO, zegt bondgenoot van Poetin

De oorlog in Oekraïne is een militaire confrontatie tussen Rusland en de NAVO, niet tussen Moskou en Kiev. Dat heeft een van Poetins belangrijkste vertrouwelingen, Nikolaj Patroesjev, in een interview gezegd. Volgens hem vecht Rusland in Oekraïne tegen de NAVO-alliantie en probeert het Westen Rusland op politiek vlak van de kaart te vegen.

De uitspraken uit het kamp van Poetin komen op de dag dat de NAVO en de EU aankondigden nauwer te willen samenwerken. Secretaris-generaal Stoltenberg van de NAVO, voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie en voorzitter Charles Michel van de Europese Raad hebben daarover een gezamenlijke verklaring ondertekend.

Stoltenberg hamerde erop dat de steun van de NAVO en de EU aan Oekraïne een belangrijke pijler van de verdere samenwerking is. Ook zei hij dat Poetin er tot dusver niet in is geslaagd om de Westerse bondgenoten uiteen te drijven. "We zijn vastbesloten om het partnerschap van de NAVO en de EU naar een niveau hoger te tillen", aldus Stoltenberg. Von der Leyen kondigde verder nieuwe sancties aan tegen bondgenoten van Rusland, zoals Belarus.

'Stad Soledar in handen van Rusland'

Na de zware aanvallen van gisteren op het Oost-Oekraïense Soledar meldt het Britse ministerie van Defensie dat de stad grotendeels in handen is gevallen van Rusland. De stad ten noorden van Bachmoet wordt beschouwd als een belangrijk doel voor Rusland.

Al maanden lang wordt er gevochten om Bachmoet, maar het Britse ministerie acht het onwaarschijnlijk dat de Russische troepen de stad weten te omsingelen. Het Oekraïense leger heeft er extra militairen naartoe gestuurd.

Oekraïne: zware aanvallen op Soledar

Oekraïne meldt dat Rusland zware aanvallen heeft uitgevoerd op de stad Soledar, in het oosten van het land. "Na een mislukte poging om Soledar in de regio Donetsk in te nemen, heeft de vijand zich gehergroepeerd, is van tactiek veranderd en heeft een nieuwe felle aanval uitgevoerd", schrijft de Oekraïense onderminister van Defensie Maljar. "De vijand rukt letterlijk op over de lijken van zijn eigen soldaten, massaal met behulp van artillerie, meerdere raketwerpers en mortieren."

De Oekraïense president Zelensky had het eerder ook al over een lastige situatie in Soledar en het naburige Bachmoet. Hij zei wel dat Oekraïne nog steeds de controle had over beide steden.

Soledar en Bachmoet maken deel uit van de Oekraïense verdedigingslinie. Vanuit Russisch oogpunt zou de verovering van het gebied een belangrijke stap zijn naar de verovering van de Donbas, een van de beoogde doelen van Rusland.

Rusland kondigt onderzoek aan naar critici oorlog

Rusland heeft een strafrechtelijke onderzoeken aangekondigd tegen een acteur die kritiek heeft op de oorlog in Oekraïne en tegen een filantroop die de Russische oppositie steunt.

De eerste aangeklaagde is Artur Smolyaninov, een prominente Russische film- en theateracteur die het land verliet nadat Rusland Oekraïne binnenviel en geregeld zich tegen de oorlog heeft uitgesproken. Volgens de verklaring van de Russische autoriteiten heeft Smolyaninov "in een interview met westerse media een reeks uitspraken tegen Rusland gedaan". Welke aanklacht tegen hem ingediend zou worden is echter niet duidelijk gemaakt.

Naast Smolyaninov is de prominente filantroop Boris Zimin op een lijst van meest gezochte personen geplaatst, op beschuldiging van fraude. Zimin heeft verschillende onafhankelijke Russische media en projecten van de gevangen oppositieleider Navalny gefinancierd. Hij zou Rusland in 2015 hebben verlaten.

Ontmoeting mensenrechtencommissarissen Rusland en Oekraïne

De Russische en Oekraïense mensenrechtencommissaris zullen elkaar deze week in Turkije ontmoeten, melden persbureaus van beide landen. Ze zullen het waarschijnlijk gaan hebben over het verder uitwisselen van gevangenen. Het Oekraïense persbureau Ukrinform meldt dat de gesprekken vooral zullen draaien om "de terugkeer van onze helden en heldinnen", wat wijst op een nieuwe uitwisseling.

Oekraïne en Rusland hebben de afgelopen tijd geregeld gevangenen met elkaar uitgewisseld. Afgelopen weekend lieten beide kanten nog vijftig gevangenen vrij.

Russische raket verwoest markt

De afgelopen dag zijn volgens Oekraïne zeker drie burgers en twaalf anderen gewond geraakt bij aanvallen in negen Oekraïense regio's in het zuidoosten van het land. Twee van hen kwamen om het leven bij een Russische raketaanval op een markt in Sjevtsjenkove, in de regio Charkov. Vijf anderen, onder wie een 13-jarig meisje, raakten gewond, melden de Oekraïense autoriteiten.

Reddingswerkers zoeken onder het puin op de markt naar overlevenden:

Oekraïne wil Rosatom op sanctielijst

Oekraïne wil dat de Europese Unie het Russische kernenergiebedrijf Rosatom ook op de sanctielijst plaatst. Premier Sjmyhal heeft dat gezegd tegen Eurocommissaris Timmermans, die op bezoek is in Kiev.

Volgens Sjmyhal moet Rosatom ook gestraft worden om zijn rol in de invasie van Oekraïne. Zo staat de kerncentrale van Zaporizja al maanden onder Russische controle en heeft president Poetin in oktober een decreet ondertekend waarin Rusland stelt dat Rosatom voortaan de dienst uitmaakt bij de centrale, en niet langer het Oekraïense energiebedrijf Energoatom.

"We verwachten dat het nieuwe sanctiepakket van de EU beperkingen zal bevatten tegen de Russische nucleaire industrie, in het bijzonder tegen Rosatom. De agressor moet worden gestraft voor aanvallen op de Oekraïense energie-industrie", schrijft Sjmyhal in een statement.

De Oekraïense premier en Eurocommissaris Timmermans hebben verder afgesproken dat de wederopbouw van Oekraïne na de oorlog gebaseerd zou moeten zijn op groene principes. Sjmyhal bedankte Timmermans voor een initiatief om samen te werken op het gebied van "hernieuwbare gassen", maar gaf daar verder geen details over.

'VK overweegt levering tanks'

Het Verenigd Koninkrijk overweegt om tanks te leveren aan Oekraïne, meldt Sky News op basis van anonieme bronnen. Er wordt volgens een bron van Sky al een paar weken gepraat over de levering van Challenger 2-tanks van het Britse leger. De Britse regering zou echter nog geen definitief besluit hebben genomen.

Oekraïne vraagt al langer om de levering van westerse gevechtstanks. Een dergelijke stap van de Britten zou andere NAVO-bondgenoten kunnen aanzetten om te volgen, schrijft Sky News. "Het zou anderen aanmoedigen om ook tanks te leveren", zegt een Oekraïense bron. Afgelopen weekend zei de Duitse regering dat het de levering van Leopard 2-tanks aan Oekraïne in de toekomst niet uitsluit, maar vandaag zegt een regeringswoordvoerder dat er momenteel nog geen plannen zijn.

De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Koeleba schrijft op Twitter dankbaar te zijn voor de al aangekondigde wapenleveringen vanuit het Westen, maar ook dat ze nog niet voldoende zijn. "Het Oekraïense leger bewapenen is de kortste weg om de vrede en veiligheid in Europa te herstellen."

Eurocommissaris Timmermans in Kiev

Eurocommissaris Frans Timmermans is in de Oekraïense hoofdstad Kiev om te praten over wat het land nodig heeft op het gebied van hernieuwbare energie. Timmermans spreekt onder anderen met president Zelensky, premier Sjmyhal, de minister van Buitenlandse Zaken Koeleba en de minister van Energie Haloesjtsjenko.

De gesprekken gaan over de onmiddellijke behoefte van Oekraïne na "intensieve aanvallen op de kritieke infrastructuur", zo staat in een persbericht van de EU. Tevens wordt er gepraat over duurzame wederopbouwplannen.

In een post over de ontmoeting benadrukt premier Sjmyhal het belang van "gezamenlijke actie om de invloed van Rusland op de energiesector in de EU te verminderen". "Ik heb de noodzaak van sancties tegen de Russische nucleaire sector benadrukt. De agressor moet gestraft worden voor de aanvallen op de energiesector en voor ecocide", schrijft hij op Twitter.

Paus: oorlogen zoals die in Oekraïne zijn een misdaad

Paus Franciscus heeft oorlogen zoals die in Oekraïne een "misdaad tegen God en de menselijkheid" genoemd. Volgens de paus is dat vanwege de verwoestingen die worden aangericht in burgergebieden. "Er gaan niet alleen levens verloren door geweld en schoten, maar ook door honger en kou", zei hij.

De paus deed zijn uitingen in zijn jaarlijkse toespraak voor diplomaten in Vaticaanstad. De kerkelijk leider heeft in het verleden vaker kritiek geuit op de oorlog in Oekraïne. In zijn kersttoespraak veroordeelde hij de "zinloze oorlog" in Oekraïne al en riep hij op tot een einde ervan. Bij een gebed voor Oekraïne begin december raakte hij geëmotioneerd.

Oekraïne stuurt extra troepen naar oosten van het land

Het Oekraïense leger stuurt extra troepen naar het oosten van het land vanwege constante aanvallen van Rusland. Dat meldt het Oekraïense ministerie van Defensie. De Russen proberen de stad Bachmoet en nabijgelegen Soledar al weken in te nemen. Daarbij worden aan zowel Oekraïense als Russische zijde grote verliezen geleden.

"De vijand doet een wanhopige poging om Soledar te bestormen", melden de Oekraïners. "Dat doen ze vanuit verschillende kanten. Ze hebben er de beste troepen van de Wagner Group voor ingezet." De Oekraïners hebben daarom extra troepen naar Soledar gestuurd.

President Zelensky zei vannacht dat Bachmoet en Soledar in Oekraïense handen zijn, ondanks grote verwoestingen. In Soledar is de situatie volgens hem heel moeilijk. Afgelopen weekend zei het hoofd van het beruchte huurlingenbedrijf Wagner Group dat het Bachmoet in handen wil krijgen, om daar troepen en tanks op te slaan in de "ondergrondste steden" aldaar. De omgeving kent een uitgebreid netwerk aan mijnen.

'Oekraïne verzamelt bewijs Russische cyberaanvallen voor Internationaal Strafhof'

Oekraïne verzamelt bewijs van cyberaanvallen door Rusland. Dat zegt de Oekraïense cyberfunctionaris Victor Zjora tegen Politico. Oekraïne wil de bewijsstukken overleveren aan het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag.

Rusland heeft volgens Zjora cyberaanvallen gelanceerd als onderdeel van de invasie van Oekraïne. Beschietingen worden vaak gecombineerd met cyberaanvallen op lokale autoriteiten, websites of op lokale internetproviders, zegt Zjora. En omdat beschietingen op burgerdoelen een oorlogsmisdaad zijn, kunnen ondersteunende acties volgens Zjora ook zo gezien worden.

Het zou een primeur zijn als cyberaanvallen worden geclassificeerd als oorlogsmisdaad, schrijft Politico. Onderzoekers pleiten er al langer voor dat het ICC deze acties meeneemt in het onderzoek naar de oorlog in Oekraïne.

Welkom

Welkom in het liveblog over de ontwikkelingen rond de oorlog in Oekraïne. Het liveblog teruglezen van vorige week kan hier.