Johnson teleurgesteld over opgeven 'beste baan ter wereld, maar dat is hoe dat gaat'

Politieke kameleon Johnson kwam altijd alles te boven, tot nu

Uiteindelijk was er zelfs voor Boris Johnson geen ontsnappingsroute meer. De Britse premier die het overleven van op het oog uitzichtloze situaties tot kunst had verheven, heeft zijn waterloo gevonden. Aan het begin van de middag gooide hij de handdoek in de ring.

Zelfs Britse ministers en parlementsleden konden de afgelopen maanden nauwelijks geloven hoe snel het bergafwaarts ging met Johnson. Niet lang geleden leek de showman nog onaantastbaar. In december 2019 wist hij de Tories hun grootste verkiezingsoverwinning in dertig jaar te bezorgen. Geprezen als 'Heineken-politician' - naar het biertje dat iedereen kan drinken - behaalde Johnson een verpletterende overwinning van 365 zetels.

Lees hier meer over de in ongenade gevallen "supertroef" van de Conservatieve partij, Boris Johnson:

Terugkijken: Johnson kondigt zijn vertrek aan

Ruim een half uur geleden heeft de Britse premier Johnson aangekondigd dat hij terugtreedt. Hij sprak van "de beste baan ter wereld" en gaf aan teleurgesteld te zijn dat hij die moet opgeven.

Kijk hier terug hoe Johnson zijn vertrek aankondigt:

Minister van Buitenlandse Zaken: goed besluit van Johnson

De Britse minister van Buitenlandse Zaken, Liz Truss, vindt dat Johnson het juiste besluit heeft genomen door terug te treden als premier. "We hebben nu kalmte en eenheid nodig, en we moeten blijven besturen totdat er een nieuwe leider is gevonden", aldus Truss.

De buitenlandminister, die verschillende ministersposten had onder Johnson en oud-premier May, wordt gezien als een van de potentiële opvolgers van Johnson. Volgens een peiling van YouGov onder Conservatieve partijleden is ze niet de favoriet - dat is minister van Defensie Ben Wallace - maar ze staat wel in de top 4 van kanshebbers.

'In het belang van het land dat er snel een nieuwe leider komt'

Na aanhoudende druk van zijn partij en een leegloop van zijn kabinet is de Britse premier Boris Johnson alsnog opgestapt. Gisteren zei hij nog dat hij er niet over peinsde om te vertrekken en benadrukte hij een "kolossaal mandaat" te hebben van de Britse kiezer. Nu, een recordaantal vertrokken kabinetsleden later, treedt hij alsnog terug.

Volgens Johnson is het in het belang van het land en zijn partij dat er snel een nieuwe leider is. Hij wil aanblijven tot er een opvolger is, maakte hij bekend in een verklaring voor de deur van 10 Downing Street.

Premier Johnson kondigt vertrek aan

De Britse premier Boris Johnson bevestigt zijn aftreden. Hij blijft aan als regeringsleider totdat zijn Conservatieve Partij een nieuwe partijleider heeft gekozen. "Ik ben teleurgesteld dat ik de beste baan in de wereld moet opgeven, maar dat is nou eenmaal hoe dat gaat", zei Johnson in zijn verklaring voor 10 Downing Street.

Daar is Johnson

Premier Johnson komt nu naar buiten voor zijn verklaring.

Correspondent Fleur Launspach over verwachte aankondiging vertrek Johnson

Verklaring Johnson op korte termijn verwacht

De Britse premier Johnson zal naar verwachting over ruim een kwartier zijn verwachte verklaring geven. Britse media melden dat hij om 12.30 uur Britse tijd, dus om 13.30 uur Nederlandse tijd, zijn vertrek zal aankondigen.

Volg hier straks live de verklaring van premier Johnson.

Labour: motie van wantrouwen als Johnson waarnemend premier wordt

Als premier Johnson niet per direct vertrekt, dient de Labour-partij een motie van wantrouwen tegen hem in om hem na een stemming in het parlement alsnog onmiddellijk weg te krijgen. Labour-leider Keir Starmer vindt het niet eerlijk voor het land als Johnson zelf de rol van waarnemend premier gaat vervullen. "Labour zal, in het landsbelang, een motie van wantrouwen indienen, want dit kan zo niet doorgaan."

"Hij moet echt gaan, hij kan niet blijven vastklampen", vervolgt Starmer. "Zijn eigen partij heeft besloten dat het tijd is om te gaan, dus ze kunnen het het land nu niet aandoen om nog maanden aan hem vast te zitten."

Brits kabinet is weer volledig

Een volledige nieuwe ministersploeg is aangesteld, meldt de BBC op basis van bronnen. De nieuwe aanstellingen waren noodzakelijk omdat een recordaantal bewindslieden is opgestapt vanwege een gebrek aan vertrouwen in premier Johnson. Wie er in het nieuwe kabinet zitten, is nog niet duidelijk.

'Conservatieven zien minister van Defensie liefst Johnson opvolgen'

De huidige minister van Defensie, Ben Wallace, is onder Conservatieve partijleden de favoriet om Johnson op te volgen, blijkt uit een peiling van peilingbureau YouGov. Hij is een oudgediende in de Conservatieve partij, die sinds 1999 politiek actief is, in eerste instantie in het Schotse parlement en sinds 2005 in het Lagerhuis.

Volgens de peiling steunt 13 procent van de leden Wallace als leider. Hij wordt op de voet gevolgd door oud-minister Mordaunt van Internationale Handel (12 procent) en oud-minister Sunak van Financiën (10 procent), die met zijn ontslag de val van Johnson eerder deze week inluidde.

Leiders Verenigd Koninkrijk juichen vertrek Johnson toe

Ook de leiders van Noord-Ierland en Wales reageren blij dat premier Johnson waarschijnlijk zijn vertrek gaat aankondigen. Premier Sturgeon van Schotland zei eerder al verheugd te zijn en greep zijn verwachte vertrek aan om nog eens een oproep te doen tot Schotse onafhankelijkheid.

Ook de onlangs verkozen leider van Noord-Ierland, Michelle O'Neill - met wie Johnson eerder op ramkoers lag over de Brexit-afspraken over de Noord-Ierse grens - laat weten dat ze Johnson graag ziet vertrekken. "Het is te gek voor woorden dat de mensen hier ooit onderworpen zijn geweest aan Boris Johnson. Hij is een schandalig figuur. Iedereen die onze vredesverdragen, onze kwart eeuw van vooruitgang en gedeelde toekomst probeert te saboteren is geen vriend van ons."

"Een stabiele regering van het Verenigd Koninkrijk is noodzakelijk voor alle vier de landen. Ik ben blij dat de premier het juiste heeft gedaan en bereid is af te treden", vindt ook Mark Drakeford, de premier van Wales.

Partijprominent en minister Buitenlandse Zaken keert snel terug uit Indonesië

Minister Truss van Buitenlandse Zaken keert voortijdig terug van een reis naar een G20-top in Indonesië vanwege de kabinetscrisis en de verwachte aankondiging van premier Johnsons vertrek. Op korte termijn wordt een verklaring van haar verwacht. Truss zit al twaalf jaar in het Lagerhuis en bekleedde verschillende ministersposten onder Johnson en oud-premier May. Ze wordt gezien als een belangrijke kandidaat voor het premierschap bij een leiderschapsverkiezing.

Correspondent Fleur Launspach over het verwachte vertrek van Johnson:

"Het kon ook niet meer anders. Het begon met twee prominente ministers die opstapten en daarna volgde een exodus van meer dan vijftig regeringsleden. Zoveel posities krijg je niet meer gevuld. Zelfs van zijn meest trouwe volgelingen kreeg Johnson te horen: 'je tijd is op, leg je erbij neer. Neem ontslag'. En het lijkt er op dat hij dit na veel tegenspartelen heeft gedaan.

Nu volgt er een leiderschapsstrijd binnen de Conservatieve Partij. En er staan er al een aantal klaar: bijvoorbeeld de ministers die ontslag hebben genomen in de afgelopen 24 uur. Die gaan natuurlijk een poging wagen de topbaan te bemachtigen."

Londenaren over premier Johnson : 'Gewoon wegwezen'

Inwoners van Londen reflecteren tijdens de ochtendspits op het mogelijke vertrek van premier Boris Johnson:

Onenigheid over mogelijk tijdspad voor opvolger Johnson

Het voornemen dat Johnson naar verluidt heeft om aan te blijven tot een leiderschapsverkiezing in oktober leidt tot verdeelde reacties. Zijn oud-bondgenoot en voormalig Brexit-minister David Davis - die hem in januari al opriep om "in godsnaam" af te treden - vindt het geen probleem als Johnson gedurende de zomer aanblijft. Volgens Davis is het moeilijk om een interim-premier aan te stellen omdat ongeveer de helft van Johnsons kabinet kandidaat zou willen zijn bij de leiderschapsverkiezing.

De vandaag opgestapte staatssecretaris voor Wetenschap, Onderzoek en Innovatie, George Freeman, dringt juist aan op het aanstellen van een waarnemend premier. Minister Kwarteng van Economische Zaken en Energie wil dat er "zo snel mogelijk" een nieuwe leider wordt gekozen, al wordt niet duidelijk hoe snel wat hem betreft haalbaar is. "Ondertussen moeten de raderen van de regering blijven draaien."

Normaal gesproken wordt een waarnemend premier zonder morren aangesteld na het vertrek van een premier, maar meestal ligt een leider niet zo zwaar onder vuur van partijgenoten als Johnson nu. Als mogelijk waarnemend premier wordt de naam van minister Raab van Justitie door sommige Conservatieven genoemd. Hij is nu naast minister ook vicepremier. Eerder was hij onder meer minister van Buitenlandse Zaken onder Johnson en Brexitminister onder oud-premier May.

Paleis wil niet zeggen of Johnson en koningin hebben overlegd

Buckingham Palace weigert te reageren op de vraag of koningin Elizabeth vandaag heeft gesproken met premier Johnson, meldt het Britse persbureau PA. Nieuwszender ITV meldt op basis van bronnen dat Johnson voorafgaand aan zijn verwachte verklaring overleg heeft gehad met de koningin.

Koningin Elizabeth verblijft op dit moment in Windsor Palace, nabij Londen. Ze heeft gisteravond wel haar wekelijkse telefonische onderhoud met de premier gehad.

Sturgeon: problemen houden niet op bij Johnson, tijd voor onafhankelijkheid

Ook de Schotse premier Sturgeon regeert positief op het verwachte vertrek van Johnson, maar is kritisch op het voornemen dat hij naar verluidt heeft om aan te blijven tot een leiderschapsverkiezing in oktober. Ze noemt dit "verre van ideaal en waarschijnlijk onhoudbaar".

Sturgeon benadrukt dat Johnson wat haar betreft nooit een capabele bestuurder is geweest en nooit verkozen had mogen worden. "Maar de problemen gaan veel dieper dan één persoon. Het hele systeem in Westminster is kapot", vindt de leider van de Schotse nationalisten (SNP), die onlangs een datum prikte voor een nieuw onafhankelijkheidsreferendum.

Sturgeon zegt dat geen van de Conservatieve alternatieven voor Johnson ooit een breed mandaat zal krijgen van Schotse kiezers. "En wat beleid betreft is het moeilijk om te zien wat voor verschil Labour - dat een harde Brexit ondersteunt - te bieden heeft. Onafhankelijkheid kan natuurlijk alleen worden bereikt als de meerderheid van de Schotten daarvoor kiest, maar het is zeker dat het een goed en permanent alternatief voor Westminster biedt", verbreedt Sturgeon haar kritiek tot een oproep tot onafhankelijkheid.

Starmer: goed nieuws voor het land

Oppositieleider Keir Starmer, de leider van de Labour-partij, reageert verheugd op het verwachte vertrek van de Britse premier Johnson. Hij spreekt van "goed nieuws voor het land". "Niet de top van de Conservatieve partij moet worden vervangen, we zijn toe aan een nieuwe regering", aldus Starmer. "We hebben een nieuwe start voor Groot-Brittannië nodig."

"Dit had lang geleden al moeten gebeuren. Hij is nooit een geschikte bestuurder geweest. Hij was verantwoordelijk voor leugens, schandalen en fraude op industriële schaal. Iedereen die hier medeplichtig aan is, moet zich doodschamen", haalt Starmer uit naar Johnsons partijgenoten die hem eerder na alle schandalen bleven steunen.

Johnson wil aanblijven tot de herfst

Verschillende Britse media melden dat Johnson zijn aftreden later vandaag zal aankondigen en dat het zijn bedoeling is om tot aan de herfst aan te blijven als premier. In oktober zou de partij dan een nieuwe leider kiezen, zou zijn idee zijn.

De verwachting van Britse media is dat Johnson "rond lunchtijd" zal spreken bij zijn ambtswoning, 10 Downing Street. Bij de ambtswoning staan inmiddels tal van journalisten voor Britse en internationale media klaar om daarvan verslag te doen.

Kersverse minister van Financiën drong aan op vertrek Johnson

Kort voordat Britse media begonnen te berichten over het aanstaande vertrek van Johnson, zei ook de kersverse minister van Financiën, Nadhim Zahawi, het vertrouwen op in Johnson. De oproep van Zahawi om op te stappen is uiterst pijnlijk voor Johnson, aangezien die hem gisteren nog had benoemd als de opvolger van oud-minister Sunak, met wie de kabinetscrisis begon.

"Dit is niet langer houdbaar en het gaat alleen maar erger worden. Voor jou, voor de Conservatieve Partij en - het allerbelangrijkst - voor het hele land", klonk de vernietigende kritiek van Zahawi op Twitter. "Je moet het juiste doen en nu opstappen."

Zahawi zegt dat hij Johnson gisteren heeft geadviseerd om terug te treden. "Uit respect en met de hoop dat hij zou luisteren naar iemand met wie hij al 30 jaar bevriend is, heb ik dit advies privé gehouden. Het breekt mijn hart dat hij er niet naar heeft geluisterd en dat hij nu te elfder ure de geweldige prestaties van deze regering ondermijnt."

'Vertrek Britse premier Johnson aanstaande'

Meerdere Britse media melden dat premier Johnson binnen enkele uren zijn vertrek zal bekendmaken. Het bericht volgt nadat de ene na de andere minister en staatssecretaris het vertrouwen in hem had opgezegd. Vanochtend vertrokken onder anderen de ministers voor Veiligheid en Noord-Ierland. Eerder zei hij nog dat hij er niet over peinsde om af te treden.

Johnson wordt al tijden geplaagd door politieke schandalen zoals 'partygate'. Twee dagen geleden werd zijn politieke lot bezegeld door het vertrek van de prominente Conservatieve ministers Rishi Sunak en Sajid Javid, toen nog de ministers van Financiën en en Volksgezondheid. Sindsdien roepen tal van Johnsons partijgenoten en kabinetsleden hem op om af te treden.

Directe aanleiding voor de huidige kabinetscrisis is de benoeming door Johnson van partijlid Chris Pincher als 'deputy chief whip'. Ten tijde van die benoeming bleek Johnson op de hoogte van beschuldigingen van wangedrag aan het adres van Pincher, al ontkende hij dat aanvankelijk.