Harry en Meghan officieel man en vrouw, misschien bezoek aan Nederland
- Tienduizenden mensen zijn naar Windsor gekomen voor het huwelijk van prins Harry en Meghan Markle
- De ceremonie is in St. George's Chapel op het terrein van Windsor Castle. Na afloop is er een rijtoer
- De NOS doet live verslag: online, op NPO 1 vanaf 12.15 uur én op NPO Radio 1
De hoogtepunten van de royal wedding in beeld
Het was voor veel mensen het evenement van het jaar: de bruiloft van prins Harry en Meghan. Het bruidspaar is momenteel onderweg naar de eerste receptie. Vanavond vindt het feest plaats in Frogmore House, op ongeveer 1,5 kilometer afstand van Windsor Castle. Het feest wordt georganiseerd door prins Charles.
Voor de mensen die het gemist hebben, is hier een samenvatting van de hoogtepunten:
Bij deze sluiten we het liveblog. Nog een hele fijne dag!
Veel lof voor diversiteit
Op sociale media is er veel lof voor de diversiteit tijdens de ceremonie. De bisschop Curry die gepassioneerd vertelde over de liefde, het gospelkoor dat zong en de 19-jarige cellist die optrad: de reacties daarop zijn vooral positief.
"De komst van Meghan wordt hier echt gezien als teken dat het koningshuis moderner wordt", vertelt correspondent Tim de Wit.
De koets is weer bij Windsor Castle
De koets is aangekomen bij Windsor Castle. De rijtoer is voorbij. Het stel gaat nu naar St Georges Hall, waar de eerste receptie plaatsvindt.
Bruidspaar naar Nederland?
Het is nog niet zeker, maar als het goed is komt het kersverse getrouwde stel binnenkort ook een bezoek aan Nederland brengen. Volgens de BBC zijn er momenteel besprekingen tussen Nederland en Kensington Palace over het bezoek.
Rustig langs de Kings Road
Het bruidspaar is langsgereden, dus waarom zou je dan nog blijven? Dat lijkt tenminste de gedachte te zijn, want een deel van het publiek langs de Kings Road is nu al weg.
Publiek heel enthousiast tijdens rijtoer
Het publiek reageert ontzettend enthousiast op de rijtoer van het bruidspaar. Dat is natuurlijk ook niet gek: ze wachten al uren op die ene glimp van het stel.
Moeder erg emotioneel tijdens ceremonie
Het publiek reageerde tijdens de ceremonie erg enthousiast op meerdere momenten. Bij het ja-woord werd uitbundig gegild, maar ook als de moeder van Meghan in beeld kwam. De moeder zat vrijwel de hele ceremonie geëmotioneerd toe te kijken.
Het moment, de kus:
De kus duurde net geen twee seconden. Dat is een stuk korter dan de kus van koning Willem-Alexander en Màxima: die kusten langer dan 5 seconden.
Op naar de eerste receptie
Ondertussen is Queen Elizabeth in de auto gestapt op weg naar de eerste receptie. In St Georges Hall ontvangt de koningin leden van de gemeente voor een lunch.
De geloften
En nog een keer de geloften:
Zo reageerde het publiek op het ja-woord
Rijtoer begint
Het bruidspaar gaat nu een rijtoer in een koets maken door de straten van Windsor. De toer zal ongeveer 20 minuten duren.
De kus!
Het is officieel: prins Harry en Meghan Markle zijn getrouwd. De kus heeft de ceremonie afgesloten. Nu begint de rijtoer in de koets.
De ringen
Bruidspaar heeft geluk met het weer
Het weer in Windsor is een stuk beter dan in Nederland, trouwens. De zon schijnt en het is 20 graden.
Cellist treedt op
Nu speelt de 19-jarige Sheku Kanneh-Mason op zijn cello terwijl Harry en Meghan naar een andere ruimte zijn voor de ondertekening van het register: dat is wettelijk vereist voor het huwelijk.
Mason was de eerste zwarte muzikant die de BBC Young Musician of the Year award won in 2016.
Foto's van de ceremonie
I therefore proclaim that they are husband and wife
Benieuwd naar de precieze tekst die de aartsbisschop van Canterbury oplas toen hij Harry en Meghan officieel tot man en vrouw benoemde? Lees het hier (in het Engels wel):
In the presence of God, and before this congregation, Harry and Meghan have given their consent and made their marriage vows to each other. They have declared their marriage by the joining of hands and by the giving and receiving of rings. I therefore proclaim that they are husband and wife.
En ze zijn man en vrouw!
Harry en Meghan zijn officieel man en vrouw. Nu is het nog wachten op de kus.
Harry doet trouwring Meghan om
De trouwringen zijn omgedaan. Kensington Palace maakte eerder bekend wat voor een ringen het stel gaat dragen. Prins Harry draagt een platinum ring, Meghan een gouden. Haar ring is gemaakt van goud uit Wales. Beide ringen zijn van de ontwerper Cleave and Company.
Nu de geloften
Prins Harry en Meghan staan hand in hand en beginnen aan de geloften. Ze hebben niet zelf hun geloften geschreven, dat is niet volgens de Britse koninklijke traditie
'Nog nooit eerder gezien'
Ondertussen genieten de mensen buiten van de sfeer. De 94-jarige Olive zit in haar voortuin en zegt: "Ik heb dit nog nooit eerder gezien."
Bisschop Michael Curry vertelt enthousiast over liefde
Momenteel is bisschop Michael Curry aan het woord. Hij vertelt enthousiast over de liefde en maakt mensen aan het lachen. Het is de eerste Afro-Amerikaanse leider van de Episcopaalse Kerk van Engeland.
Het ja-woord van het bruidspaar
Nog een blik op de bruidskinderen
'Something borrowed'
Elke bruid moet iets dat blauw is, iets dat geleend is en iets ouds en nieuws hebben als ze trouwt, volgens de traditie dan. Meghans tiara is aan haar geleend (en oud): die is namelijk geleend van Queen Elizabeth. De diamanten tiara is gemaakt in Engeland in 1932. De broche komt uit 1893.
Aankomst Meghan bij de kerk
Nog een keer de aankomst van Meghan in de kerk, zodat we eens goed naar de jurk kunnen kijken.
Nu het ja-woord
Prins Harry en Meghan geven elkaar allebei het ja-woord. Na het ja-woord van Harry moest het publiek in de kerk lachen.
De ceremonie is begonnen
De ceremonie is begonnen. Prins Harry en Meghan staan hand in hand bij het altaar.
Prins Charles begeleidt
Prins Charles begeleidt Meghan naar het altaar. Daar staat prins Harry op haar te wachten.
Meghan is er!
De ceremonie kan beginnen, Meghan is aangekomen bij de kapel. Ze draagt een witte jurk met boothals van de Britse ontwerper Clare Waight Keller voor het Franse modehuis Givenchy, witte schoenen en sluier met tiara en draagt haar haar opgestoken.
Bruidskinderen zijn er
De bruidskinderen zijn er nu ook. Onder meer George (4) en Charlotte (3), de twee oudste kinderen van prins William en zijn vrouw Kate, zijn uitgekozen om bruidsjonker en bruidsmeisje te zijn.
Koninklijke familie bijna compleet
Prins Charles en zijn vrouw Camilla zijn aangekomen bij de kapel. Ook de Britse koningin, Queen Elizabeth, is er.
Charles zal Meghan naar het altaar begeleiden.
Prins Harry en William komen aan
Nog maar een paar minuten wachten
Het is wachten op Queen Elizabeth. Zij zal ieder moment arriveren. Als zij er is, kan de ceremonie beginnen. De verwachting is dat de ceremonie om 13.00 uur begint.
De bruid is gearriveerd
Meghan Markle en haar moeder zijn gearriveerd bij Windsor Castle. Prins Harry zit inmiddels in de kapel, met naast hem zijn getuige en broer prins William.
Juichende mensen: Meghan is er
Meghan arriveert bij de Long Walk, waar tienduizenden fans haar toejuichen.
Harry (en broer prins William) zijn er ook!
Koninklijke familie loopt binnen
De koninklijke familie komt ook langzaam binnen. Zo is de neef van Harry, Peter Philips, en zijn vrouw Autumn al in de kapel gaan zitten. En zijn nicht Zara Tindall en man Mike er ook. Ook Harry's ooms zijn er: prins Andrew en prins Edward, en zijn tante prinses Anne.
Meghan is onderweg
Meghan Markle is onderweg naar de kerk. Ze zit in een auto naast haar moeder en moet ongeveer 15 kilometer reizen naar Windsor Castle vanaf haar accommodatie.
Sterren, sterren, sterren
De cast van Suits is er ook
De cast van Suits is ook in de kapel gearriveerd. De acteurs die de hoofdrollen in de serie spelen, Patrick J. Adams en Gabriel Macht, zijn samen met hun vrouwen een praatje aan het maken met de rest van de cast.
En de vrouwen zijn er ook:
Ook Nederland is in Engeland
De familie Govers uit Best is helemaal naar Windsor gereisd om een glimp van het koninklijke echtpaar op te vangen.
Die bloemen zijn niet van jou, Joss Stone
Ook zangeres Joss Stone is een van de aanwezigen vandaag. Ze vindt de bloemen bij de ingang van Windsor Castle heel mooi. Maar er een plukken, dat mag niet van een agent.
Ook Elton John is in de kapel
Zanger Elton John is aangekomen in St Georges Chapel. Er gaan geruchten dat de zanger vanavond tijdens het feest in Frogmore House zal optreden.
Er staan in ieder geval genoeg sterren op de gastenlijst
Ook Serena Williams is er klaar voor
Het 'echte' feest
In de avond vindt het echte feest plaats. Rond de 200 mensen zijn uitgenodigd voor een feest in het Frogmore House, dat georganiseerd wordt door Prins Charles. Het zal echter geen 'normaal feest' worden: in plaats van een dj komt er een orkest en koor, en wordt er opera gezongen. Ook zijn er geruchten dat Elton John en de Spice Girls komen optreden.
Belangrijke gasten blijven binnen komen
Ook George Clooney en zijn vrouw Amal en Victoria en David Beckham zijn aangekomen. Ook de Middletons, de familie van Williams vrouw Kate, zijn gearriveerd. Michael Middleton en Carol en Kates zus Pippa en haar man James Matthews zijn er.
In het perscentrum is de sfeer minder feestelijk
Hier is vooral iedereen hard aan het werk.
En de cameraploegen staan zelfs in voortuinen om de beste plaatjes te kunnen schieten.
Wie zijn Meghans ouders? En heeft ze broers of zussen?
Meghans moeder, Doria Loyce Ragland, is een maatschappelijk werker en yoga-instructeur in Californië. Meghans vader, Thomas Markle, is een lichtontwerper. Voor zijn lichtkunsten won hij eerder al een Emmy. Thomas woont in Mexico. Meghans ouders scheidden in 1988.
Thomas Markle zal niet bij het huwelijk zijn: hij kreeg een hartaanval. Dat zou volgens media niet de enige reden zijn. De belangrijkste reden van zijn afwezigheid zou zijn dat hij zijn dochter en het Britse koningshuis niet in verlegenheid wil brengen. Vorige week ontstond er ophef omdat hij zich door paparazzi had laten betalen voor foto's die gemaakt werden toen hij een pak voor de bruiloft uitzocht.
Meghan heeft een halfzus en -broer: Samantha Markle en Thomas Markle junior.
Steeds meer gasten komen aan
Een goede vriend van Harry, Tom Inskip, is inmiddels ook aangekomen. Er komen steeds meer belangrijke gasten aan. Zij moeten voor 12.15 uur op hun plek zitten, dan arriveert de koninklijke familie.
De trouwringen
Kensington Palace heeft zojuist bekendgemaakt hoe de trouwringen van het koninklijke koppel eruitzien. Prins Harry zal een platinum ring gaan dragen, Meghan een gouden. Haar ring is gemaakt van goud uit Wales. Beide ringen zijn van de ontwerper Cleave and Company.
Wie betaalt deze bruiloft eigenlijk?
De koninklijke familie betaalt de bruiloft helemaal zelf - de bloemen, de ceremonie, de muziek en de receptie. Het Britse volk betaalt voor de beveiligingskosten. Meghan betaalt haar jurk. Een voorbeeld: het huwelijk van prins William en Kate Middleton kostte 23 miljoen pond, 20.000.000 daarvan ging naar de beveiliging.
De geloften
Nog benieuwd naar de geloften? Meghan en Harry schrijven ze niet zelf, dat is niet normaal bij een koninklijk huwelijk.
Dit zijn ze:
'Marry' zijn niet de enige Meghan en Harry
Want deze moeder en zoon zijn er ook.
De belangrijke gasten arriveren..
zoals Oprah Winfrey. En de broer van prinses Diana, Charles Spencer. En zanger James Blunt ook. Over een dikke twee uur begint de ceremonie.
In totaal zitten zeshonderd genodigden bij de ceremonie in de St. George's Chapel. Zij moeten om 12.15 uur allemaal op hun plek zitten. Daarna komen de leden van de Britse koninklijke familie aan.
De sfeer zit er goed in
De mensen langs de route hebben er zin in.
Britse premier Theresa May feliciteert bruidspaar
Er zijn nooit genoeg bloemen
Volgens CNN waren Meghan en haar moeder niet tevreden over de bloemen. Gisteren ging het tweetal in de kapel kijken hoe de versiering eruit zag. De bloemen waren heel mooi, maar het waren er te weinig. Daarom zijn er vandaag meer bloemen aan de versiering toegevoegd.
In Windsor zijn niet alleen Engelsen en Amerikanen vandaag
Er zijn ook Nederlanders. Zoals familie Govers uit Best: echte royalty-fans, maar wel in het oranje. Hierboven worden ze geïnterviewd door verslaggever Kysia Hekster.
De bruidsmeisjes en -jonkers
George (4) en Charlotte (3), de twee oudste kinderen van prins William en zijn vrouw Kate, zijn bruidsjonker en bruidsmeisje. De groep van bruidsmeisjes en bruidsjonkers bestaat verder uit de peetkinderen van Harry: Florence van Cutsem (3) en Zalie Warren (2). Meghan kiest ook voor haar peetkinderen, Remi (6) en Ryan Litt (7), samen met Ivy Mulroney (4), de dochter van haar beste vriendin Jessica Mulroney.
Meghan heeft geen maid of honour, de getuige, omdat ze geen keuze kon maken tussen haar vriendinnen. Harry heeft zijn broer William als getuige gekozen.
Prins Harry is onderweg
Onder politiebegeleiding verlaat het konvooi van prins Harry het hotel waar hij sliep.
Toch geen melk..
Meghan Markle heeft in de bekende advocatenserie Suits gespeeld. Haar collega's van de serie zijn ook bij het huwelijk vandaag. Haar man in de serie, Patrick J. Adams, maakt een grapje op Instagram.
Koekjes voor de 'normale' gasten
Voor de bruiloft zijn 600 'normale' gasten uitgenodigd. Die hebben net allemaal een goodiebag ontvangen. In de goodiebag zit typisch Engels 'shortbread', koekjes, een hele grote chocolademunt, een flesje water en een magneet, meldt CNN.
Een impressie
Heeft Meghan een vrijgezellenfeest gehad?
Sommige dingen wil je gewoon weten. Dus ja: Meghan heeft een vrijgezellenfeest gehad. Het was geen wild feest: ze is met vriendinnen naar een spa geweest. Volgens bronnen is ze naar de Soho Farmhouse geweest in maart.
Over Harry's vrijgezellenfeest is niets bekend. Alleen dat zijn broer, prins William, het feest organiseerde. Hij zei eerder lachend: "Ik ga wraak nemen". Harry organiseerde een paar jaar geleden het vrijgezellenfeest van William.
Wij kusten het langst!
De Duitse zender ZDF zette een aantal feitjes van andere koninklijke huwelijken op een rij. En wat blijkt? 'Onze' koning Willem-Alexander en Màxima hebben de langste kus: van maar liefst 5,3 seconden.
Dresscode voor de bruiloft
De bruiloft heeft een dresscode voor de gasten. Van mannen wordt verwacht dat ze een uniform of kostuum dragen. Van vrouwen wordt verwacht dat ze 'een dagjurk' dragen: dat betekent geen (chique) avondjurk en hoed.
De weg bij Windsor Castle wordt 'paarden-proof' gemaakt
Live op Facebook
Heb je vragen? Stel ze nu op Facebook aan onze verslaggever Noortje Deutekom en correspondent Tim de Wit.
De kapel is er klaar voor
De St George's Chapel in Windsor Castle, waar de ceremonie straks wordt voltrokken, is versierd met bloemen.
De belangrijkste weetjes op een rij
Wil je ook even jouw kennis van het huwelijk van prins Harry en Meghan bijspijkeren? De belangrijkste weddingweetjes:
En het koppel wordt...
de hertog en hertogin van Sussex. Zoals al verwacht. Prins Harry en Meghan ontvangen vandaag de nieuwe titel. Prins William en Kate Middleton zijn hertog en hertogin van Cambridge.
Harry krijgt ook de titels graaf van Dumbarton en baron van Kilkeel.
Q&A met correspondent Tim de Wit op Facebook
Rond 09.30 uur blikken we op Facebook met correspondent Tim de Wit vooruit op het huwelijk. Volg de livestream op onze Facebookpagina en stel je vragen!
Lange nacht, kort geslapen
Royalty-fans hebben vannacht gekampeerd op de stoep. Na een lange nacht is het eindelijk zover: de dag van de royal wedding is aangebroken.
In de video zie je hoe Windsor ontwaakt:
Hoe hebben Meghan en Harry elkaar eigenlijk leren kennen?
Het stel zegt dat ze elkaar hebben ontmoet in juli 2016, in Londen. Ze hadden een blind date, die door een gemeenschappelijke vriend was georganiseerd. Een paar weken later gingen ze al samen naar Botswana, waar ze "gekampeerd hebben onder de sterren". Daarna hebben ze een paar maanden een langeafstandsrelatie gehad, waarbij ze elkaar opzochten in Engeland en Toronto, waar Meghan de serie Suits aan het opnemen was.
En het aanzoek?
Harry ging op zijn knieën voor Meghan toen ze samen op een beige bank, hand in hand, dicht tegen elkaar aan zaten. Voor Meghan op een onverwacht moment, vertelde ze eerder in een interview. Het gebeurde namelijk bij hem thuis in Kensington Palace, terwijl ze kip aan het braden waren. Volgens Harry was Meghan ongeduldig: "Ze liet me niet eens uitpraten en vroeg: kan ik al ja zeggen?" Daarna gaf hij haar de ring.
The Sun gaat er gewoon voor
Maar ook andere kranten openen op het evenement van het jaar.
Zelfs als koffiedrinker kun je niet om 'Marry' (Meghan en Harry) heen
Toch nog plek
Hoewel het langs de Long Walk in Windsor steeds drukker wordt, is er op sommige plekken toch nog plek om langs de route te staan, ziet verslaggever Noortje Deutekom.
En een jonge Harry
Maar een jonge (blozende) Harry is ook leuk om te zien. Hier staat hij tussen de Spice Girls en daar lijkt hij erg van onder de indruk.
Een jonge Meghan bij Buckingham Palace
Op zo'n dag als deze is het erg leuk om oude foto's erbij te halen. Even door het familiefotoboek bladeren. Hierboven is een jonge Meghan te zien, van 16 jaar oud. Toen bezocht ze Buckingham Palace in Londen al eens, al kon ze toen niet weten hoe vaak ze er in de toekomst nog zou komen.
Kijkje achter de schermen
De bruiloft wordt uitgebreid gevolgd door de NOS. Onze correspondent Tim de Wit is aanwezig in Windsor om verslag te doen van de royal wedding. Dit is hoe zijn werkplek er voor vandaag uitziet.
Ook de 'Bobby's' al op straat
Op straat is er ook al genoeg beveiliging te zien. Volgens geruchten zou de beveiliging voor het evenement rond de 23 miljoen dollar kosten, dat wordt betaald door het Britse volk. Bij het huwelijk van prins William en Kate Middleton kostte de beveiliging ook al meer dan 20 miljoen pond.
Wat kunnen we straks ook alweer verwachten?
Om 13.00 uur geven prins Harry en Meghan Markle elkaar het ja-woord in de St George's Chapel in Windsor. Na de ceremonie van een uur verlaat het kersverse paar de kerk voor een rijtoer van 2 kilometer, in een koets, door Windsor. Daarna volgt nog een receptie. In de avond vindt het bruiloftsfeest plaats in Frogmore House, ongeveer 1,5 kilometer van de kapel.
We hebben alle feestlocaties op een kaart gezet. Tip: klik erop om in te zoomen.
Benieuwd naar echt álle informatie over deze dag? De koninklijke familie heeft een boekje online gepubliceerd.
Het wordt druk vandaag!
Niet alleen de treinen zitten vol. Ook bij Windsor wordt het steeds drukker. De eerste fans zaten al heel vroeg langs de weg.
Volle treinen
Windsor loopt uren voor de ceremonie al vol. Zo zaten treinen vanuit Londen vannacht al vol met mensen die straks een glimp van het bruidspaar willen opvangen. De sfeer zat er, ondanks het tijdstip, al goed in:
Goedemorgen!
Het is de dag waar royalty-liefhebbers maanden op hebben gewacht: vandaag trouwen prins Harry en Meghan Markle in Windsor. De NOS doet live verslag van het mega-evenement. In dit liveblog houden we je de hele ochtend op de hoogte van de voorbereidingen, vanaf 12.15 uur streamen we alle gebeurtenissen op NOS.nl, op YouTube en op onze Facebookpagina.
Benieuwd hoe de dag eruit ziet? Bekijk ons spoorboekje.