Oliecrisis in North Dakota: alsof de kraan is dichtgedraaid
Toen Kaley Haugen in 2014 een locatie voor haar nieuwe winkel zocht, viel haar oog al gauw op Third Avenue in Dickinson. "Iedere dag stond er een file van vrachtwagens die op weg waren naar de olievelden. De hotels zaten vol met dagloners en iedereen had geld." Een ideale plek dus om brandwerende kleding voor de olie-industrie te gaan verkopen.
Maar twee jaar later en een diepe oliecrisis verder vraagt Haugen zich vooral af: "Waar ben ik aan begonnen?".
Dickinson is een sprekend voorbeeld van de zogeheten boom and bust in de olie-industrie. Met de introductie van horizontaal boren en fracking in dit deel van North Dakota schoot de productie de afgelopen jaren omhoog.
Gelukzoekers uit het hele land kwamen op de kansen af. "Als je een hartslag had, werd je aangenomen", herinnert Bernie Marsh zich. Hij runt al 26 jaar een bekend café in Dickinson en zag het stadje van 30.000 inwoners in een mum van tijd uit zijn voegen barsten.
"Mensen verdienden meer dan honderdduizend dollar per jaar, maar sliepen in hun auto. Er waren simpelweg niet genoeg woningen om iedereen te huisvesten. Tegen die vraag viel niet op te bouwen."
Het is alsof de oliekraan is dichtgedraaid.
Maar toen kwam de bust. Zo plotseling als de welvaart kwam, zo snel kwam alles ook tot stilstand. Wereldwijd daalde de prijs van een vat ruwe olie in no-time van ruim honderd dollar naar onder de vijftig. Bedrijven trapten hard op de rem en schroefden hun productie terug. Van de 190 boorplatforms in de regio zijn er nog maar enkele tientallen actief. Nog eens 900 nieuwe bronnen die afgelopen jaren waren geboord zijn niet in gebruik genomen.
"Je zag overal bedrijven hun deuren sluiten", legt Kaley Haugen uit. "Niet alleen de grote olieconcerns maar ook de kleine jongens die van de industrie afhankelijk zijn; restaurants, hotels, winkels. Niemand had gedacht dat de lage olieprijs zo lang zou aanhouden. We waren hier totaal niet op voorbereid."
Haugen zelf kwam ook in de knel. Ze wist haar winkel te redden door werkkleding uit andere sectoren aan haar collectie toe te voegen; ziekenhuizen, politie en andere hulpdiensten.
Maar haar gezin kreeg nog een klap te verwerken. Echtgenoot Michael verloor zijn baan als ingenieur op het olieveld. "Gelukkig kon ik elders weer aan de slag, maar 70 procent van mijn collega's zit nu thuis zonder werk", constateert Michael. "De rest prijst zich gelukkig, maar iedereen houdt er rekening mee dat ook zij aan de beurt komen."
"Het is alsof de kraan is dichtgedraaid", zegt Bernie Marsh. Zijn café maakte in de afgelopen kwart eeuw wel meer ups and downs mee, maar zo erg als nu zag hij het niet eerder. "Vroeger hoefden we ons geen zorgen te maken over inkomsten en uitgaven. Nu moeten we elk dubbeltje omdraaien. Mijn werknemers leveren al maanden in op hun salarisstrook. Ze zijn loyaal. We willen hier samen uitkomen."
Terwijl de gelukszoekers in hoog tempo Dickinson weer verlaten, maakt de olie-industrie in North Dakota de balans op. "Sommige bedrijven hebben rake klappen geïncasseerd", constateert Ron Ness van de North Dakota Petroleum Council.
"We produceren nog steeds veel olie, maar we hebben bijna twintig procent van onze productie moeten inleveren. En met deze lage olieprijs is het simpelweg niet rendabel om al die nieuw geslagen bronnen in gebruik te nemen."
Obama
Overigens legt Ness een deel van de verantwoordelijkheid voor deze crisis bij de Amerikaanse overheid. Vooral president Obama krijgt ervan langs, omdat hij afgelopen jaren bovenop de economische crisis ook nog eens de oorlog verklaarde aan fossiele brandstoffen. Dat trof de olie-industrie dus dubbel.
"Onze bedrijven hadden al moeite om het hoofd boven water te houden, maar nu zijn ze ook nog veel tijd kwijt met het aanvechten van milieumaatregelen. Het beleid van de regering-Obama heeft ons weinig goeds gebracht."
Met de presidentsverkiezingen in het vooruitzicht lijkt de industrie haar keuze al te hebben gemaakt. Ness: "De Trump-campagne heeft zich positief uitgelaten over Amerikaanse energie en het belang daarvan voor onze strategische partners wereldwijd. Zoiets horen we niet uit het kamp van Hillary Clinton. We hopen dus dat Trump het presidentschap zal winnen".
Daar sluit menigeen in Dickinson bij aan. Kaley en Michael Haugen overwegen beide om op Trump te gaan stemmen. Net als cafébaas Ernie Marsh: "De olie-industrie is de ruggengraat van onze gemeenschap hier. Hillary Clinton wil die aan banden leggen. En dus kiezen wij Trump."
Volg de Amerikaanse verkiezingen ook op onze speciale video-site NOS The Series: