Zelensky roept VN tijdens Algemene Vergadering op tot eenheid tegen Rusland

De wereld moet verenigd blijven tegen de Russische agressie in Oekraïne, zo luidde het pleidooi van de Oekraïense president Zelensky op de Algemene Vergadering van de VN in New York. Ook beschuldigde hij Rusland van het beramen van plannen om Oekraïense kerncentrales aan te vallen.

Het was de tweede keer sinds het uitbreken van de oorlog dat de Oekraïense leider sprak in het VN-hoofdkantoor. Hij herhaalde de boodschap dat Rusland probeert het elektriciteitsnet aan te vallen om het land tot overgave te dwingen. "Omdat Rusland het Oekraïense verzet niet kan breken op het slagveld, kijkt Poetin naar andere manieren om ons te kraken."

Volgens de Oekraïense leider zijn alle warmtecentrales door Russische raketaanvallen verwoest. Ook is een groot deel van de hydro-elektrische centrales door de grootschalige aanvallen beschadigd, zo zei hij. "President Poetin wil miljoenen Oekraïners deze winter in de kou en donker achterlaten. Daarmee wil hij de Oekraïners laten lijden."

Zelensky begon zijn speech met een waarschuwing voor de "catastrofale gevolgen" van een mogelijke kernramp op Oekraïens grondgebied. De president zei zorgwekkende berichten te hebben ontvangen over de mogelijke plannen van de Russen om ook kerncentrales te bestoken. Zo zou Rusland met satellieten details van nucleaire infrastructuur hebben verzameld. Waar Zelensky zich op baseerde, bleef onduidelijk.

Zelensky waarschuwde dat het risico op een kernramp nog steeds bestaat:

In de buurt van de Oekraïense stad Zaporizja staat de grootste kerncentrale van Europa. De centrale staat onder controle van het Russische leger, maar ligt al vanaf het begin van de grootschalige invasie in 2022 dicht bij de frontlinie. Kyiv en Moskou beschuldigen elkaar regelmatig van beschietingen op de centrale.

De leider memoreerde dat de Russen er aan het begin van de oorlog niet voor terugdeinsden om de centrale te bestoken. "De tanks schoten direct op de gebouwen. Ze bestormden deze faciliteit net zo wreed als welke dan ook. Het was verschrikkelijk." Hij zei dat zijn gedachten toen teruggingen naar de kerncentrale in Tsjernobyl, waar in 1986 de grootste kernramp uit de geschiedenis plaatsvond.

China en Brazilië

De president vroeg niet concreet om meer wapens voor Oekraïne, maar riep landen op om zijn vredesplan uit 2022 te blijven steunen. "Ik bedank elke leider en elk land dat ons steunt en ziet dat Rusland, een land dat twintig keer zo groot is als Oekraïne, nog steeds meer land wil. Het is krankzinnig."

Daarbij richtte hij zijn pijlen op China en Brazilië, die in mei gezamenlijk met een eigen "vredesplan" kwamen. Volgens de leider heeft het plan van de twee landen geen oog voor de Russische agressie en is het enkel bedoeld om hun mondiale invloed te vergroten. "Je zult je macht niet vergroten ten koste van Oekraïne", waarschuwde hij.

'Overwinningsplan'

President Zelensky is deze week in de VS voor overleg met een reeks wereldleiders. Buiten de Algemene Vergadering van de VN om sprak hij met onder anderen de leiders van Duitsland, India en Japan.

Morgen reist de Oekraïense leider naar Washington voor een ontmoeting met de Amerikaanse president Biden. Zelensky wil Biden, en ook de presidentskandidaten Harris en Trump, zijn 'overwinningsplan' presenteren. Dat plan moet Oekraïne de slagkracht geven om op te rukken en Rusland aan de onderhandelingstafel dwingen.

'Gedwongen tot vrede'

Tegen ABC News zei Zelensky gisteren dat Rusland alleen kan worden gedwongen tot vrede als Oekraïne vanuit een "sterke positie" opereert. Opnieuw riep hij westerse landen op om de militaire hulp aan Oekraïne op te voeren om het land meer slagkracht te geven.

"Iedereen kijkt naar Biden, en we hebben dit nodig om onszelf te verdedigen", zei Zelensky. Naar verwachting praten Zelensky en Biden donderdag over de voorstellen van Oekraïne.

Oekraïne kampt met een tekort aan troepen en materieel. Het gaat bijvoorbeeld om luchtverdediging die ook aan het front nodig is om bommenwerpers op afstand te houden. Ook wil het toestemming om die wapens dieper op Russisch grondgebied in te kunnen zetten. De VS stelt zich tot nu toe terughoudend op.