Mannen in Kyiv op straat gecontroleerd vanwege nijpende tekorten op slagveld
Het Oekraïense leger heeft in de afgelopen weken de nodige kilometers prijsgegeven aan de Russische aanvallers, vooral in de oostelijke Donbas. Belangrijkste oorzaak is niet een tekort aan wapens, maar het tekort aan manschappen. De nieuwe mobilisatiewet van dit voorjaar wordt daarom sinds een paar weken actief gehandhaafd op straat.
Alle mannen in de militaire leeftijd hadden tot half juli de tijd om hun status bij defensie bij te werken. Dat kan in principe online, op de site Rekruut Plus. Wie dat niet heeft gedaan, is strafbaar en loopt het risico op forse boetes en onmiddellijke inlijving.
Pavlo, soldaat eerste klas, is het hoofd van een team van vier man, bestaande uit nog een militair en twee politieagenten, die onder geen beding gefilmd mogen worden. Soldaat Pavlo, die wat houterig loopt, doet dit werk bij wijze van revalidatie. Bij een beschieting in Bachmoet in maart 2023 raakte hij gewond aan beide benen.
Het team gaat aan de slag in een westelijke buitenwijk van Kyiv. De meeste mannen die Pavlo aanspreekt, hebben hun papieren in orde, op een enkele verlopen medische keuring na.
Een man met spiegelbril begint te snauwen als Pavlo constateert dat het foute boel is. De militair blijft rustig en leest hem de wet voor. Toch weigert de man om een oproep voor het leger te ondertekenen. Dat levert hem een boete op van 17.000 hryvnia, omgerekend bijna 400 euro. Dat is zo'n beetje een gemiddeld maandsalaris in Oekraïne.
"Het is allemaal angst. De één is banger dan de ander", vertelt Pavlo over de verschillende reacties. "Sommigen zien mij als de vijand. Niet de Russen, maar mij. Omdat ik een concrete bedreiging voor ze vorm. Dat ben ik niet, maar er moet wel gediend worden. Er moet nodig aflossing komen."
Pavlo wordt fel. "Er moeten nieuwe jongens komen om de mannen af te lossen die al twee jaar voorin zitten. Dat is niet normaal, als je daar al twee jaar zit, zonder verlof. Ze moeten gewoon er bij komen." Overigens reageren de meesten mannen volgens hem normaal op de controles. "Ze snappen dat het moet."
Drie keer zo veel
Zolang Pavlo nog niet goed genoeg loopt, blijft hij dit werk op straat doen, vanuit een van de tien rekruteringskantoren van de Oekraïense hoofdstad. De baas van dit kantoor, een oudere kolonel, wil op achtergrondbasis wel wat toelichten, maar geen interview geven. Volgens hem is de nieuwe wet effectief en komen er nu drie keer zo veel mannen op.
Maandelijks moet de kolonel een aantal nieuwe militairen leveren. Hoeveel wil hij niet zeggen, maar hij maakt wel duidelijk dat hij zijn doelen niet haalt. "Ik haal 50 tot 60 procent. Waarvan nog altijd 10 procent vrijwillig."
Volgens de Kyiv Independent, een online krant, komen er maandelijks zo'n 30.000 nieuwe militairen op. Het is een cijfer dat verder niet te controleren valt, omdat het komt van anonieme bronnen. Of dat voldoende is om de verliezen te compenseren, is onduidelijk. Het Oekraïense leger geeft daarover nauwelijks cijfers vrij.