Rusland bepaalt voorlopig het tempo in Oekraïne: 'Oorlog gaat nog lang duren'
Terwijl het Oekraïense leger worstelt met tekorten aan munitie en manschappen, blijft Rusland aanvallen. Analisten verwachten dat het Russische leger de komende maanden langzaam de frontlinie vooruit blijft schuiven. Het heeft de middelen en militairen om deze druk, weliswaar tegen een hoge prijs, voorlopig vol te houden.
De Russische president Poetin pochte deze week in zijn jaarlijkse toespraak in het parlement dat zijn land er zowel economisch als militair sterker voorstaat dan ooit. "Het is niet het gepolijste leger dat hij dacht te hebben bij de invasie van 2022", zegt Ruslandkenner Mark Galeotti. "Maar we moeten erkennen dat Rusland dit jaar waarschijnlijk in het voordeel is in Oekraïne."
'Poetins kans'
Ondanks zware sancties is de productie van raketten en artilleriemunitie in Rusland fors opgeschroefd, schrijft de Britse denktank RUSI, waar Galeotti aan verbonden is. Door de aanwas van nieuwe militairen kan de invasiemacht in kleine groepen blijven aanvallen.
"Dit jaar is Poetins kans", zegt Galeotti, "voordat het Westen in 2025 zijn munitieproductie op orde kan hebben. Alleen denk ik dat niemand voorlopig de capaciteit heeft voor een groot offensief."
De voornaamste doelstellingen van Oekraïne zijn voorlopig aansterken, Russische troepen verliezen toebrengen en volhouden tot er meer materieel en munitie komt uit het Westen. Het land wijst graag op de successen die geboekt worden op de Zwarte Zee. Er wordt gewacht op een nieuwe kans voor een tegenaanval. Ditmaal met F-16's van Europese landen als Nederland.
Maar het wordt vanuit Oekraïens perspectief een grote uitdaging, zegt analist Riley Bailey. Hij werkt mee aan de dagelijkse update van de ontwikkelingen aan het front voor de Amerikaanse denktank Institute for the Study of War.
"Oekraïne moet de komende maanden heel moeilijke besluiten nemen. Onder meer over hoeveel mensen en wapens het inzet om de Russische opmars te frustreren, wat cruciaal is." Constant verdedigen kost veel inzet en gaat ook ten koste van toekomstige aanvalskracht, legt Bailey uit.
In Oekraïne speelt ook nog het mobilisatievraagstuk. De regering past meer dwang toe om het dringende tekort aan militairen op te vangen.
Nieuwsuur maakte onlangs deze reportage over het schreeuwende tekort aan Oekraïense manschappen:
Rusland beschikt momenteel naar verluidt over zo'n 470.000 militairen in bezet Oekraïens gebied. Dat zijn er ruim 100.000 meer dan een jaar geleden, volgens denktank RUSI.
De Russische legertop heeft geleerd van de vele fouten in de eerste fase van de oorlog. Om verliezen te beperken zijn de aanvalsgroepen nu veel kleiner en worden tanks veelal achter de hand gehouden. Uitgeputte eenheden worden sneller afgelost, leggen experts uit. Zo kan het Russische leger blijven drukken aan het front.
Anderzijds is er scepsis, want kan Rusland het huidige tempo op de lange termijn volhouden? Ook zijn er aanwijzingen dat de oorlogsindustrie moeilijk nog verder kan opschalen, bijvoorbeeld door een tekort aan arbeidskrachten. Sowieso laat het verloop van een oorlog zich lastig voorspellen, omdat er zo veel variabelen zijn.
Russisch initiatief
"Momenteel zien we dat de Russen geleidelijk terreinwinst boeken", zegt analist Bailey. "Het zijn geen grote doorbraken, maar ze hebben wel het initiatief. Het Russische leger bepaalt de plek waar wordt gevochten en het tempo."
Volgens hem en andere analisten verliest Rusland nog steeds relatief veel militairen bij deze aanvallen, maar harde cijfers zijn er niet. Naar schatting zijn er voor elke gedode Oekraïense militair twee tot drie Russen gesneuveld, zegt Galeotti. Maar de Russische bevolking is ruim drie keer zo groot als die van Oekraïne, voegt hij daaraan toe.
De Franse president Macron zei deze week dat hij het sturen van grondtroepen naar Oekraïne niet uitsluit. NAVO-bondgenoten gingen daar niet in mee en verwierpen Macrons suggestie. President Poetin refereerde in zijn toespraak aan deze opvallende uitspraak.
Poetin zei dat "de gevolgen tragisch" zullen zijn als de NAVO grondtroepen naar Oekraïne stuurt:
Galeotti ziet Macrons uitspraken als bliksemafleider. "Frankrijks hulp aan Oekraïne is in totaal 0,07 procent van het bruto nationaal product, een van de laagste percentages van Europa." Hij ziet dat meer Europese leiders "retoriek gebruiken om dit soort zaken te verbergen".
Ondertussen worden Oekraïense steden nog altijd gebombardeerd door Rusland met drones en raketten. Alleen al afgelopen donderdag kwamen daarbij volgens Oekraïne zeker acht burgers om het leven.
Bailey en Galeotti zijn het erover eens dat de strijd waarschijnlijk nog lang gaat duren. Voor Oekraïne hangt alles af van westerse bondgenoten: zonder hun steun wordt winnen als onmogelijk gezien. "Zelfs als het materieel binnenkomt is er niet automatisch een tegenaanval mogelijk", zegt Bailey. "En waarschijnlijk zal geen enkel tegenoffensief de Russische campagne volledig beëindigen."
