Verkiezingsblog
TK 2023
NOS NieuwsAangepast

Yesilgöz vindt antwoord Omtzigt op premiersvraag vaag

Ook vandaag houden we je op de hoogte van alle ontwikkelingen in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen, aanstaande woensdag. De lijsttrekkers proberen nog volop kiezers te winnen.

De belangrijkste punten uit dit blog:

  • VVD-leider Yesilgöz ziet een kabinet met de PVV vooralsnog niet voor zich .
  • Omtzigt (NSC) wil premier worden in een kabinet met 'vakministers'.
  • Vanavond gaan zes lijsttrekkers met elkaar in debat in het Jeugdjournaal , kinderen mogen hun vragen stellen.

Er zijn tijdens deze campagne best wat nieuwe gezichten. In onze verkiezingstool stellen we de lijsttrekkers en partijen voor.

liveblog gesloten

Kijk terug: de speciale Jeugdjournaal verkiezingsuitzending

Wat zou u doen als u 1 miljoen euro had? Wat is uw grootste angst? Heeft u een idee hoe we de oorlog tussen Israël en Gaza kunnen stoppen? Het waren geen voorzichtige vragen die de lijsttrekkers in de speciale Verkiezingsuitzending van het NOS Jeugdjournaal voorgelegd kregen. Voor de special waren Dilan Yezilgöz, Frans Timmermans (PvdA/GroenLinks), Geert Wilders (PVV), Rob Jetten (D66), Caroline van der Plas (BBB) en Henri Bontenbal (CDA) uitgenodigd.

De uitzending is hieronder terug te kijken:

Kijk terug: de speciale Jeugdjournaal verkiezingsuitzending

Jetten: meerderheid over links niet meer haalbaar

Een kabinet met Timmermans (GroenLinks-PvdA) over links behoort volgens D66-leider Jetten niet meer tot de scenario's. Dat zei hij op een campagnebijeenkomst in Utrecht vandaag. "Timmermans denkt nog steeds dat hij over links een meerderheid kan halen, terwijl hij zelf ook weet dat dat niet gaat lukken".

Tijdens de toespraak in de domstad haalde Jetten ook kort uit naar VVD-leider Yesilgöz. Volgens hem dreigt een "extreem kabinet" te ontstaan doordat de VVD-voorvrouw "de deur voor Wilders heeft opengezet". "De enige manier om dat extreme kabinet te voorkomen is om het politieke midden groot te maken", benadrukte Jetten.

Gisteren waarschuwde de D66-lijsttrekker tijdens het debat van het Zuiden ook al voor een "extreemrechts" kabinet onder leiding van Wilders. De PVV-leider verwierp op zijn beurt dat zijn partij op dat flank van het politieke spectrum zit.

Bekijk hier het fragment uit het debat van gisteravond:

Jetten en Wilders botsen stevig over 'extreem rechts' in debat van het Zuiden

Xander van der Wulp: 'Omtzigt ietsje duidelijker in nerveuze slotfase campagne'

Politiek verslaggever Xander van der Wulp zegt dat Omtzigt nu "ietsje duidelijker" is over de vraag of hij wel of niet premier wil worden. "Maar hij stelt wel allerlei voorwaarden. Want wat doet hij straks bijvoorbeeld als de kandidaat-ministers van andere partijen hem niet bevallen? Toch voelt hij drie dagen voor de verkiezingen behoefte er iets meer over te zeggen. Dat is tekenend voor de nerveuze slotfase van deze campagne, waarin vier partijen de grootste kunnen worden."

Yesilgöz (VVD) vindt antwoord Omtzigt op premiersvraag vaag

VVD-leider Yesilgöz vindt dat Omtzigt nog steeds geen duidelijk antwoord geeft op de vraag of hij premier wil worden. "Als je geen premier wil worden, prima, maar zeg dat dan gewoon", zegt ze tegen de man die vandaag voor het eerst zei dat hij eventueel het hoogste ambt wil bekleden, mits er een kabinet van vakministers komt met afstand tot de Tweede Kamer. Hij herhaalde ook dat hij een "stellige voorkeur" heeft om zijn partij vanuit de Tweede Kamer te leiden.

PVV-lijsttrekker Wilders reageert op zijn beurt op Yesilgöz met de woorden: "Samenwerken is beter dan ruzie maken. We zullen moeten samenwerken om Nederland vooruit te helpen." Hij vindt dat het er woensdag, bij de verkiezingen, niet om gaat "wie welk baantje krijgt".

Omtzigt vindt kabinet met vakministers 'ideale opstelling'

NSC-lijsttrekker Omtzigt zei vanmorgen in Buitenhof voor het eerst dat hij eventueel premier wil worden, mits er een kabinet van vakministers komt met afstand van de Tweede Kamer. Tegenover de NOS licht hij toe dat hij zo'n kabinet "de ideale opstelling" is omdat die vakministers, met veel kennis over een bepaald onderwerp, min of meer "zelf mogen besturen" en de Tweede Kamer dan weer "onafhankelijk kan controleren".

Nu is het volgens hem mede door "volledig dichtgetimmerde regeerakkoorden" zo dat "wat er ook gebeurde, hoe raar het ook was, de regeringspartijen het kabinet bleven steunen". Volgens hem gebeurde dat bij de gaswinning in Groningen en "bij bijna alle schandalen."

Daarnaast zei Omtzigt dat het "raar" is dat iemand die in de kinderopvang wil werken een mbo-opleiding van drie jaar moet volgen, maar dat er bij ministers "niet altijd gekeken wordt" naar vakinhoudelijke kennis. "Ik vind het logisch dat je zegt: misschien moeten we daar maar weer eens naar terug."

Bekijk hieronder het hele fragment:

Omtzigt: 'Wil premier worden van kabinet met vakministers'

XR roept met duik in Hofvijver op om 'klimaatbewust' te stemmen

In aanloop naar de verkiezingen woensdag zijn activisten van Extinction Rebellion (XR) rond het middaguur in de Hofvijver in Den Haag gedoken. Daarmee roept de actiegroep Nederlanders op om op 22 november klimaatbewust te stemmen. Ook willen ze met de actie de klimaatcrisis nog eens onder de aandacht te brengen.

Volgens XR zijn de verkiezingen "een cruciaal moment om nieuwe volksvertegenwoordigers te kiezen die wél vastberaden zijn om rechtvaardig en daadkrachtig klimaatbeleid te voeren". "We roepen kiezers op om niet te kiezen voor partijen die louter groene beloften maken, maar voor partijen die ook echt durven te breken met het destructieve kapitalistische en racistische systeem dat onze planeet en samenleving uitput en uitbuit".

Demonstranten van Extinction Rebellion protesteren bij de Hofvijver en het Torentje in Den Haag

Omtzigt wil premier worden van kabinet met vakministers

Als NSC de grootste partij wordt bij de verkiezingen en er komt een kabinet met vakministers dan "zou het eventueel kunnen" dat lijsttrekker Pieter Omtzigt daar leiding aan gaat geven. Hij wil met andere woorden premier worden, zo zei Omtzigt in tv-programma Buitenhof.

Omtzigt zei nogmaals dat hij een voorkeur heeft om vanuit de Tweede Kamer, als fractievoorzitter, leiding te geven aan zijn partij. Maar als er een kabinet met vakministers komt "sta ik ervoor open" om minister-president te worden.

Volgens Omtzigt heeft Nederland behoefte aan een kabinet met experts op een bepaald gebied "die stevig in hun schoenen staan" en die niet per se uit de politiek komen. Voorbeelden van vakministers in het huidige (demissionaire) kabinet zijn: minister Kuipers (Volksgezondheid), die in coronatijd voorzitter was van de raad van bestuur van het Erasmus Medisch Centrum, en minister Dijkgraaf (Onderwijs en Wetenschap), die onderzoeker en columnist was.

Tot nu toe wilde Omtzigt geen antwoord geven op de 'premiersvraag'.

Timmermans: kabinet met 'extreemrechts' houdt niet lang stand

Ook GroenLinks-PvdA-lijsttrekker Frans Timmermans reageert op de peiling van Maurice de Hond. In tv-programma Buitenhof wijst hij erop dat er maar een klein verschil is tussen de vier partijen die in die peiling aan kop gaan en dat er nog van alles kan gebeuren. VVD en PVV staan bij De Hond op 26 zetels, GroenLinks-PvdA en NSC op 23.

Zijn partij zal na de verkiezingen in elk geval niet met de PVV gaan praten over coalitievorming, zegt hij. "Er is een morele ondergrens waar ik niet onderdoor wil. Een partij die tegen een miljoen Nederlanders zegt: 'Jullie mogen je religie niet uitoefenen, ik ga bepalen hoe je eruit moet zien in de openbare ruimte'. Dat soort uitlatingen verdeelt het land en dit land heeft enorm behoefte aan saamhorigheid."

Hij denkt dat een eventueel kabinet met de PVV niet vier jaar zal standhouden. Dat zag Timmermans in andere Europese landen waar "extreemrechtse partijen" het voor het zeggen kregen. Dat hield nooit lang stand, "want met extreemrechts zijn er nooit oplossingen en uiteindelijk hebben de buitenlanders het altijd gedaan", zo zei hij.

Yesilgöz over Wilders: zijn oplossingen maken land kapot

Bij WNL op Zondag is VVD-lijsttrekker Dilan Yesilgöz te gast. Op de vraag of er nu wel of niet een kabinet met de PVV kan komen, antwoordt ze: "De verschillen zijn levensgroot. Ik zie niet hoe dat kan op dit moment."

Ze zegt dat Wilders kennelijk "een constructief weekje" had, omdat hij zei dat hij er "belangrijkere prioriteiten" zijn dan de-islamisering. "Ik weet niet hoe geloofwaardig dat is", zei Yesilgöz. Ze vreest dat Wilders' standpunten "over Rusland, de islam, een Nexit" zomaar weer uit de prullenbak kunnen worden gehaald. "Dat zijn dingen die het land kapot zouden maken."

Overigens heeft Yesilgöz een soortgelijke mening over de plannen van Timmermans. "Hij belast het land kapot met 25 miljard, al die ondernemers gaan koppie onder. Maar ik weiger de kiezers, of ze nou van Timmermans of Wilders of wie dan ook zijn, uit te sluiten."

De Peilers spreken met kiezers in Groningen over wonen

De Peilers over wonen: 'we dromen allemaal wel eens van een eigen huis'

De Campagne Stemming: is er echt sprake van een gamechanger?

De spanningen lopen op in de laatste dagen voor de Tweede Kamerverkiezingen, constateren Xander van der Wulp (NOS) en Joost Vullings (EenVandaag) in hun dagelijkse podcast De Campagne Stemming . Zij hebben het over de "gamechanger" die PVV-lijsttrekker Geert Wilders gisteren claimde na een peiling van Maurice de Hond.

Ze benadrukken dat Wilders dit zei op basis van één peiling en "dan spreken wij eigenlijk nog niet van een tendens", zegt Van der Wulp. "Maar drie dagen voor de verkiezingen kan zo'n peiling een enorme dynamiek krijgen. Iedereen praat daarover. En anderen moeten daar dan weer op reageren et cetera. Het zorgt ook meteen voor een fellere toon in het debat."

Vullings wijst erop dat de PVV in de peilingen van Maurice de Hond al een paar weken iets meer zetels heeft dan bij andere peilers. "Maar je voelt wel dat dit de trend is." Jetten (D66) en Timmermans (GroenLinks) richten hun pijlen nu meteen op Yesilgöz (VVD), die de deur voor regeren met de PVV op een kier zette; ze zei "geen kiezers" uit te sluiten, dus ook niet die van de PVV.

Debat van NOS Jeugdjournaal vanavond

Een debat in begrijpelijke taal en met onverwachte wendingen, dat krijg je als je zes lijsttrekkers in een studio zet met een groep kinderen. Onder leiding van Joris Marseille en Evita Mac-nack stellen de kinderen vanavond in het debat van NOS Jeugdjournaal lastige vragen aan Yesilgöz (VVD), Timmermans (GroenLinks-PvdA), Wilders (PVV), Jetten (D66), Van der Plas (BBB) en Bontenbal (CDA).

Het debat wordt om 19.00 uur uitgezonden op NPO3. Bekijk alvast de backstage-video .

Zes lijsttrekkers gaan vanavond in debat in het NOS Jeugdjournaal

De dag van gisteren: 'Game changer', schrik bij links en botsingen in Debat van het Zuiden

PVV-leider Wilders ziet een game changer, een opvallende wijzing in de virtuele verdeling van Tweede Kamerzetels. Volgens een nieuwe peiling van Maurice de Hond kan de PVV 26 zetels halen, evenveel als de VVD. Dat is vijf meer dan De Hond een week eerder peilde. NSC van Omtzigt gaat in deze peiling vijf zetels terug ten opzichte van de vorige. Andere partijen, vooral in de links-progressieve hoek, reageren geschrokken en zien het als een bevestiging dat er woensdag veel op het spel staat.

Negen partijen hebben het zogenoemde Regenboog-stembusakkoord ondertekend. Dat zijn afspraken over maatregelen om discriminatie en geweld tegen lhbti-personen en andere minderheden aan te pakken. VVD, GroenLinks-PvdA, D66, CDA, Partij voor de Dieren, SP, Volt, Bij1 en 50Plus hebben hun handtekeningen onder de afspraken gezet. NSC en BBB deden dat niet.

Zeven lijsttrekkers waren bij het Debat van het Zuiden: Dilan Yesilgöz (VVD), Geert Wilders (PVV), Henri Bontenbal (CDA), Rob Jetten (D66), Caroline van der Plas (BBB), Lilian Marijnissen (SP) en Esther Ouwehand (Partij voor de Dieren). Frans Timmermans (GL-PvdA) en Pieter Omtzigt (NSC) waren er niet. Het debat ging onder meer over de versterking van de regio, migratie, Noord-Brabantse boeren en bestaanszekerheid.

Welkom!

Welkom in het liveblog over de campagne van de Tweede Kamerverkiezingen. Het blog van gisteren lees je hier terug.