Opnieuw hulpverleners omgekomen in Gaza: 'Is een heel ernstige oorlogsmisdaad'
Opnieuw zijn er in de Gazastrook hulpverleners om het leven gekomen. Zeven werknemers van World Central Kitchen (WCK) kwamen om bij een Israëlische luchtaanval op een hulpkonvooi. De Israëlische premier Netanyahu noemde het een "onopzettelijke aanval" en zegt dat er een onafhankelijk onderzoek komt.
Meerdere landen eisen uitleg van de Israëlische regering. Onder de slachtoffers waren een Australiër, een Pool en een medewerker met zowel de Amerikaanse als de Canadese nationaliteit. De Australische premier Anthony Albanese heeft de Israëlische ambassadeur in zijn land om opheldering gevraagd. Het Witte Huis zegt "diep geschokt en verontrust" te zijn en dringt aan op een onderzoek.
Het is niet voor het eerst dat er hulpverleners omkomen bij werkzaamheden in de Gazastrook. Sinds de oorlog begon in oktober vorig jaar zijn er zeker tweehonderd hulpverleners omgekomen, zegt Aid Worker Security Database. Waarschijnlijk zijn het er meer omdat de cijfers van dit jaar nog niet up-to-date zijn.
'Verschrikkelijk gevaarlijk'
Vanwege de oorlog in Gaza werd 2023 het dodelijkste jaar ooit voor hulpverleners. Het record werd verdrievoudigd. Verschillende hulporganisaties roepen al maanden om een staakt-het vuren en (veilige) humanitaire toegang tot de Gazastrook.
"Het werk daar is verschrikkelijk gevaarlijk", zegt Michiel Servaes, directeur van Oxfam Novib. Volgens hem is de situatie in Gaza niet te vergelijken met enig ander conflict. "We hebben de afgelopen zes maanden meermaals meegemaakt dat hulpverleners doelbewust worden aangevallen. Daar heeft het vandaag ook alle schijn van. Dat is gewoon een heel ernstig oorlogsmisdaad."
De Israëlische premier Netanyahu noemde het incident met World Central Kitchen tragisch, maar zei ook dat zoiets in een oorlog kan gebeuren:
Ook het Rode Kruis merkt dagelijks dat hulpverlening in de Gazastrook niet zonder gevaar is. Zeshonderd medewerkers werken er op dit moment onder de vlag van zusterorganisatie Palestijnse Rode Halve Maan. "Zij leveren daar ondanks alle gevaren 24 uur per dag, zeven dagen per week hulpverlening", vertelt Danielle Brouwer van het Rode Kruis.
Het Rode Kruis heeft door de oorlog in Gaza achttien medewerkers verloren. De hulporganisatie zegt ook dat ambulances en hulpkonvooien meermaals zijn beschoten en dat het vaker gebeurt dan bij andere conflicten. Voor het Rode Kruis is onbekend welke partij het vuur opende op de medewerkers.
"Maar dat is tegen het humanitair oorlogsrecht", zegt Brouwer. "Als wij hier niet meer veilig ons werk kunnen doen, kunnen we ook geen mensenlevens meer redden. Onze medewerkers werken al in een situatie waarin een tekort is aan alles. Wij blijven oproepen dat hulpverleners en burgers geen doelwit mogen zijn in oorlog."
'Nergens mee te vergelijken'
Servaes erkent dat hun werk nooit zonder gevaar is en dat ze wel vaker werknemers verloren zijn bij conflicten, "maar nog nooit eerder waren hulpverleners zo erg doelwit. Dat is nergens mee te vergelijken. En er wordt niks aan gedaan".
De werknemers van Oxfam hebben het in Gaza zwaar op dit moment, vertelt Servaes. "We hebben een eigen team van Gazanen daar zitten. Daar gaat het slecht mee, maar ze zijn er nog. Wel zijn ze hun huis kwijt, hebben ze familie verloren. Ze zijn uitgeput en het team is ook uitgedund."
"Normaal zouden we van buitenaf mensen naar binnen brengen, maar dat zijn hele moeilijke beslissingen op dit moment. Het nieuws van vandaag komt dan ook heel hard binnen."
Stoppen met hulp?
Het WCK heeft alle activiteiten in de regio voor onbepaalde tijd stopgezet. Servaes begrijpt die beslissing. Hij vindt het moeilijk om te zeggen wanneer voor hem de grens bereikt is om te stoppen met de hulpverlening. "Ons enige doel is juist om in moeilijke omstandigheden hulp te brengen. Maar je kan op een punt komen dat je zegt dat je stopt. Het is een onmogelijke keuze."
Vanwege het stopzetten van alle activiteiten is een schip met 240 ton aan hulpmiddelen, bedoeld voor de WCK, teruggekeerd naar Cyprus.
Onder de zeven slachtoffers van de Israëlische aanval op een hulpteam in Gaza was ook Poolse man van 35. Damian Sobol plaatste pas nog deze video van hemzelf bij een distributiecentrum van zijn organisatie in Caïro:
