Verrassende keuze Steijn kreeg krediet, maar kon bij Ajax nooit 'overperformen'

De verbazing was groot op zondagavond 11 juni. Toen werd bekend dat Maurice Steijn de nieuwe trainer van Ajax zou worden. Op maandagavond 23 oktober kwam het minder verrassende bericht naar buiten dat de trainer en de club uit elkaar gaan.

Het huwelijk tussen Steijn en Ajax mondde uit in een catastrofe. De Amsterdammers pakten in de eredivisie vijf punten uit zeven duels en staan zeventiende. Zo slecht stond Ajax er nog nooit voor in deze fase van het seizoen.

De gefronste wenkbrauwen bij zijn aanstelling kwamen door het cv van Steijn. Waar fans hoopten op een grote naam uit binnen- of buitenland, kwam er iemand met een bescheiden profcarrière die als trainer nog niet bij topclubs had gewerkt: ADO Den Haag, VVV-Venlo, Al-Wahda, NAC en Sparta Rotterdam.

'Overperformer'

Desalniettemin kreeg Steijn al snel het vertrouwen. Hij had het bij sommige clubs goed gedaan, presteerde uitzonderlijk met Sparta (zesde in de eredivisie) en werd daarom tijdens zijn presentatie een "overperformer" genoemd door Sven Mislintat, de technisch directeur die vorige maand al werd ontslagen.

Steijn en de Duitser, die ook eerder dit jaar werd aangesteld, mochten bouwen aan een 'nieuw' Ajax.

Na het veelbesproken vertrek van technisch directeur Marc Overmars (januari 2022) en de stap van de succesvolle trainer Erik ten Hag naar Manchester United (medio 2022) volgde vorig jaar een matig seizoen, waarin Ajax derde werd.

Trainer Alfred Schreuder, nog wel uitstekend aan het seizoen begonnen, werd ontslagen en interim-trainer John Heitinga voldeed in de ogen van Mislintat niet. Algemeen directeur Edwin van der Sar vertrok ook aan het einde van het seizoen. "Ik ben op", zei hij.

Steijn en Mislintat moesten ervoor zorgen dat er weer sportieve successen konden worden gevierd. Mislintat ging voortvarend te werk en was druk bezig met het verkopen én binnenhalen van spelers. Steijn stond in de voorbereiding nog, op het oog, gebroederlijk naast hem op het trainingsveld.

Aardig begin

De aanpak leek tijdens de eerste eredivisiewedstrijd van dit seizoen succesvol. Zonder de verkochte Jurriën Timber (Arsenal) en Dusan Tadic (Fenerbahçe) en met diverse Mislintat-aankopen werd Heracles Almelo in de Johan Cruijff Arena met ruime cijfers (4-1) verslagen, hoewel het spel niet per se sprankelend was. Met name centrale verdediger Jakov Medic maakte indruk met strakke inspeelpasses en een doelpunt.

Een week later werd al het eerste puntenverlies geleden. Uit tegen Excelsior werd het 2-2. Een incident, leek het. Zeker toen Ajax vijf dagen later in de voorronde van de Europa League een 4-1 overwinning op Loedogorets boekte. Wel was duidelijk dat Ajax erg leunde op Mohammed Kudus, die drie keer scoorde.

Kudus werd enkele dagen later verkocht aan West Ham United. Een overstap die Edson Álvarez eerder in augustus al maakte.

De terugwedstrijd tegen Loedogorets bleek een kantelpunt. Hoewel plaatsing voor de Europa League al nagenoeg zeker was, sloeg Ajax een modderfiguur. De fantasieloze Amsterdammers gingen in een goedgevulde Arena met 0-1 onderuit.

Kritiek op gehaalde spelers

Op de zondag daarna werd in Limburg duidelijk dat er binnen Ajax een bom was gebarsten. De transferzomer zat er inmiddels op. Er waren twaalf spelers voor ongeveer 110 miljoen euro aangetrokken. Ajax kwam niet verder dan een 0-0 gelijkspel tegen Fortuna Sittard.

Na de wedstrijd plaatste Steijn openlijk zijn vraagtekens bij de door Mislintat aangetrokken spelers: "We zijn veel kwaliteit verloren. Ik hoop dat ze allemaal kunnen brengen wat Sven van ze verwacht." De coach zei dat hij alleen Josip Sutalo een absolute aanwinst vond. "Van de rest moet dit allemaal nog blijken."

Inmiddels was duidelijk geworden dat Steijn, die over het algemeen op goede voet probeerde te staan met de pers, graag Noa Lang (die uiteindelijk naar PSV ging), Nick Olij (Sparta Rotterdam) en Thiago Almada (Atlanta United) had zien komen.

Na de remise tegen Fortuna volgden wedstrijden tegen FC Twente (3-1 nederlaag), OIympique Marseille (3-3) en Feyenoord (4-0 nederlaag). Het was duidelijk dat er bij Ajax op tactisch vlak veel aan schortte.

Strijdbaar

Toch bleef Steijn op het oog strijdbaar. Hij nam geregeld de woorden "perspectief" en "lichtpuntjes" in de mond, maar viel zijn spelers ook af in interviews en leek moeite te hebben om de hand in eigen boezem te steken.

Tot de zeperd in de Klassieker werd de aandacht afgeleid door het ontslag van Mislintat en de bestuurlijke crisis bij Ajax. Steijn leek ondanks de magere resultaten nog vrij stevig in het zadel te zitten. Juist omdat de persoon met wie hij een hevig onderkoelde relatie had de laan uit was gestuurd.

Mislintat zou Steijn wel hebben willen ontslaan, maar werd zelf ingehaald door de realiteit. De Duitser speelde een dubieuze rol bij transfers, bleek na onderzoek van de NOS.

Het hielp voor Steijn dat er ook door de buitenwereld vraagtekens werden gezet bij de 'aanwinsten'. Niemand liet een onuitwisbare indruk achter. Ook de eerder geprezen Medic en Sutalo niet.

Weinig lijn in spel

Na een nieuwe reeks met slechte wedstrijden en dito resultaten raakte het krediet van Steijn op. Er was nog steeds weinig lijn te ontdekken in het spel en op papier dragende spelers speelden zichtbaar zonder zelfvertrouwen. Bovendien was de opstelling elke keer weer een tombola. De basiself veranderde elke wedstrijd. Vaak op meerdere plekken.

Het werd Steijn door de fans ook niet in dank afgenomen dat hij tijdens de afgelopen interlandperiode naar Ibiza ging. De twijfels die er over de spelers waren, verschoven naar de trainer.

Na de 4-3 nederlaag op bezoek bij Utrecht werd duidelijk dat de positie van de Hagenaar onhoudbaar was. De conclusie is dat er de laatste maanden niet gebouwd is aan een nieuw Ajax, maar dat het 'oude' Ajax steeds verder is afgebrokkeld.