Kabinet in de Miljoenennota: maatregelen voor armoedebestrijding

Het demissionaire kabinet trekt twee miljard euro uit om de koopkracht van "kwetsbare huishoudens" te verbeteren. Dat blijkt uit de Miljoenennota, de financiële plannen voor volgend jaar, die minister Kaag van Financiën heeft aangeboden aan de Tweede Kamer.

Het kabinet vindt dat het ondanks de demissionaire status een verantwoordelijkheid heeft om te streven naar een goed bestaan voor iedereen. "Voor veel mensen in Nederland was de afgelopen periode niet eenvoudig. De hoge inflatie en energieprijzen maakten dat ze maar moeilijk rond konden komen", zei Kaag in de Tweede Kamer.

Energiecrisis

Zoals de afgelopen tijd al was uitgelekt, gaat het grootste deel van het geld voor armoedebestrijding naar een verhoging van het kindgebonden budget (voor het eerste kind met maximaal 750 euro per jaar en voor de volgende kinderen met andere bedragen). Verder stijgt de huurtoeslag met maximaal 416 euro per jaar en gaat de arbeidskorting in de inkomstenbelasting met 115 euro omhoog.

Het Tijdelijk Noodfonds Energie wordt deze winter weer opengesteld. Tot en met maart kunnen mensen die hun energierekening niet kunnen betalen er een beroep op doen.

Aantal mensen in armoede gelijk

Door alle maatregelen moet het percentage Nederlanders dat in armoede leeft ongeveer gelijk blijven (4,8 procent) en niet stijgen naar 5,7 procent (bijna 1 miljoen), zoals het Centraal Planbureau vorige maand nog verwachtte. In de Kamer noemde Kaag een stijging onaanvaardbaar. Het aantal kinderen dat in armoede opgroeit, daalt.

De koopkracht stijgt volgend jaar met gemiddeld 1,8 procent; het begrotingstekort loopt op tot 2,9 procent (net onder de Europese norm) en de staatsschuld daalt naar 47,3 procent.

Alcohol en tabak

De maatregelen worden voor een deel betaald door financiële meevallers, maar ook onder meer door het verhogen van de belastingen op alcohol en tabak en door de hoogste inkomens eerder in het hoogste tarief voor de inkomensbelasting te laten vallen (49,5 procent).

Twee bezuinigingen in de ouderenzorg (van totaal 225 miljoen euro) gaan niet door: een plan om te besparen door zorgaanbieders en zorgkantoren meerjarige afspraken te laten maken wordt geschrapt en de verplichte norm van twee verzorgenden op acht bewoners in verpleeghuizen blijft in stand, versoepeling van die norm gaat niet door.

Het kabinet verwacht dat de premie voor de basisverzekering tegen zorgkosten volgend jaar ongeveer 12 euro per maand omhoog gaat. De zorgpremie wordt daarmee gemiddeld 149 euro. De verzekeraars stellen de uiteindelijke premies later dit jaar vast.

Rekeningen niet doorschuiven

Kaag benadrukte in de Kamer dat de economie dit jaar en volgend jaar waarschijnlijk nog steeds groeit en dat het kabinet de rekeningen niet wil doorschuiven naar volgende generaties.

Maar ze waarschuwde dat er grote opgaven zijn: "Het gaat niet alleen over een schatkist die op orde moet blijven; het gaat om onderwijs en gezondheidszorg, die in toenemende mate onder druk staan door de krappe arbeidsmarkt en de aanhoudende vergrijzing; het gaat om de energietransitie die niet kan wachten nu klimaatverandering op de deur bonkt." Kaag voegde eraan toe dat de fossiele subsidies moeten worden afgebouwd: "Niets doen kost uiteindelijk veel meer dan een ambitieus klimaatbeleid."

Zorgkosten

Het kabinet verwacht dat de premie voor de basisverzekering tegen zorgkosten volgend jaar ongeveer 12 euro per maand omhoog gaat. De zorgpremie wordt daarmee gemiddeld 149 euro. De verzekeraars stellen de uiteindelijke premies later dit jaar vast.

De Tweede Kamer debatteert morgen en overmorgen over de begroting. Er zijn al diverse plannen om de begroting aan te passen. Er komt onder meer een voorstel om de verhoging van de accijns op benzine te schrappen.