Nederlanders beoordelen koning Willem-Alexander gemiddeld met een 6,6 en koningin Máxima met een 7,1. Dat blijkt uit een enquête in opdracht van de NOS, uitgevoerd door Ipsos.
Het cijfer van Willem-Alexander is redelijk stabiel ten opzichte van de 6,5 op Koningsdag eerder dit jaar. In de afgelopen jaren was er sprake van een daling.
Het onderzoek wordt doorgaans voor Koningsdag afgenomen, maar is dit jaar ook in aanloop naar Prinsjesdag uitgevoerd.
Het cijfer dat Máxima krijgt daalt. Nederlanders beoordelen haar met een 7,1. Op Koningsdag was dat een 7,3. In 2020 was dat nog een 8.
Jongeren van 16 tot 34 jaar beoordelen Willem-Alexander en Máxima met gemiddeld een iets lager cijfer dan ouderen van 55 jaar en ouder. De oudere generatie geeft hen respectievelijk een 6,7 en een 7,3 de jongere generatie een 6,4 en een 7.
De ondervraagden is ook gevraagd naar hun voorkeur voor de bestuursvorm van Nederland: een monarchie met een koning of een republiek met een gekozen president als staatshoofd. Een monarchie blijft verreweg het meest populair.
Van de ondervraagden wil 50 procent dat Nederland een monarchie blijft en 26 procent wil dat Nederland een republiek wordt. Op Koningsdag was dat 55 procent om 24 procent.
Bij de inhuldiging van koning Willem-Alexander, dit jaar tien jaar geleden, was bijna 80 procent van de Nederlanders voorstander van de monarchie.
Ook in deze vraag is een duidelijk verschil te zien tussen de oudere en jongere generatie. Mensen van 55 jaar en ouder hebben een duidelijke voorkeur voor de huidige staatsvorm; 51 procent wil de monarchie behouden. Jongeren zijn meer verdeeld; 39 procent steunt de monarchie en 34 procent wil een republiek.
Uit het onderzoek blijkt ook dat het vertrouwen in Willem-Alexander als koning nog nooit zo laag is geweest. Tegelijkertijd is het aantal ondervraagden dat veel vertrouwen in hem heeft (38 procent) nog altijd groter dan het aantal dat weinig vertrouwen in hem heeft (21 procent). Het vertrouwen in de koning is het laagst onder jongeren van 18 tot 34 jaar.
Volgens de onderzoekers is het vertrouwen in instituties op dit moment over het algemeen erg laag. Dat kan mede verklaren waarom mensen nu ook minder vertrouwen hebben in het koningshuis.