Het hoofd iets omlaag naar de camera, de priemende blik onder de borstelige wenkbrauwen uit en zijn mond in een strakke streep, voor een neutrale, grijze achtergrond. Het is de foto waarmee de Amerikaanse oud-president Donald Trump (77) voor altijd de geschiedenisboeken in gaat. Kort na zijn formele aanhouding in de gevangenis van Fulton County in Georgia deelden de autoriteiten Trumps politiefoto.
Het was een historisch moment. Niet eerder werd er een zogenoemde mugshot van een (oud-)president van de VS gemaakt. Enkel Ulysses S. Grant kwam in de buurt, toen hij in 1872 als president werd opgepakt toen hij met zijn koets te hard door de straten van Washington reed.
Trump zelf was een van de eersten die de foto deelden. Sterker nog, hij wijdde er zijn eerste tweet aan sinds de Capitoolbestorming, ruim tweeënhalf jaar geleden. Hij plaatste er ook meteen een link naar zijn website bij, waar hij in een persoonlijk bericht oproept om geld te doneren.
De oud-president kent de kracht van beelden, net als zijn campagneteam: binnen een mum van tijd waren onder meer T-shirts, mokken en stickers met daarop Trumps mugshot te bestellen via de campagnewebsite. Het is allemaal bedoeld om geld in te zamelen voor zijn campagne voor de presidentsverkiezingen van volgend jaar.
Sean Wilentz, hoogleraar Amerikaanse geschiedenis aan de Princeton-universiteit, zegt tegen The New York Times dat de politiefoto van de vele miljoenen foto's die ooit van Trump zijn genomen uiteindelijk de beroemdste kan worden. "Of de beruchtste."
Lang wist Trump te ontkomen aan een mugshot in de vier zaken die nu tegen hem lopen. In de eerste zaak waarin hij werd aangeklaagd voor het betalen van zwijggeld aan een pornoactrice zei zijn advocaat dat Trump "het bekendste gezicht van de wereld" had en dat daarom een politiefoto niet nodig was. Ook de autoriteiten in Florida en Washington DC zagen geen toegevoegde waarde in zo'n foto, onder meer omdat Trump niet vluchtgevaarlijk was.
Maar in Georgia zei de lokale sheriff vooraf al geen reden te zien om bij Trump af te wijken van de norm. Fulton County deelde bij Trumps mugshot daarom ook zaken als gevangenennummer (PO1135809), lengte (1 meter 90), gewicht (97 kilo) en haarkleur (strawberry blonde), net zoals bij andere arrestanten het geval is.
Amerikaanse media benadrukken dat de politiefoto hoe dan ook belangrijk is, omdat die waarschijnlijk symbool zal staan voor alle zaken tegen Trump. De meeste stemmers zullen niet de duizenden pagina's aan aanklachten tegen Trump doornemen, maar ze krijgen wel allemaal de foto onder ogen, schrijft The New York Times.
Voor zijn aanhangers is het beeld het zichtbare bewijs van wat in hun ogen een politiek gemotiveerde vervolging is. Voor zijn tegenstanders is het andermaal de bevestiging van Trumps ongeschiktheid voor het presidentschap.
Politiek zal de mugshot hem daarom waarschijnlijk niet raken, schrijft een Amerikakenner in de Britse krant The Guardian, hoe bijzonder de foto ook is. Het zal hoogstens de gepolariseerde meningen over Trump versterken.
The New York Times benadrukt dat Trump zelf altijd iemand is geweest die het belangrijk vindt hoe hij wordt afgebeeld. In het verleden beklaagde hij zich geregeld over hoe media foto's van hem gebruikten. In 2020 reageerde hij op een veelvuldig gedeelde foto waarop te zien was dat zijn haar werd opgetild door de wind. Volgens Trump was die foto "fake news" en gefotoshopt.
Geen invloed op de foto
Mogelijk heeft hij gepland hoe hij kijkt op zijn mugshot, schrijft de krant. Maar hoe de foto eruit is komen te zien, is bepaald door de autoriteiten in Georgia. De plek, de belichting, daar heeft hij op geen enkele manier invloed op kunnen uitoefenen, onderstreept The New York Times.
Ann Hornaday, film- en beeldexpert bij The Washington Post, analyseerde Trumps mugshot. Volgens haar is de foto sterk door zijn eenvoud, saaiheid en gebrek aan opsmuk.
"Hou van Trump als iemand die Amerikaanse branie, arrogantie en straffeloosheid naar nieuwe uitersten bracht of haat Trump als een eenmansstresstest van de steeds kwetsbaarder wordende normen, instellingen en de grondwet van het land", schrijft ze. Volgens haar houdt zijn mugshot "die uiteenlopende werkelijkheden in een ongemakkelijk evenwicht".