De hele wereld volgt de gebeurtenissen in Rusland op de voet. De reacties zijn tot nu toe vooral afwachtend en dat is logisch te verklaren: de escalatie van het conflict tussen de Wagner-groep en de Russische legerleiding gaat immers over het gezag binnen Rusland, de grootste nucleaire macht ter wereld met veel invloed in grote delen van de wereld.
Daarbij komt dat de Wagner-groep overal ter wereld opereert. De paramilitaire groep van Jevgeni Prigozjin wordt overal in de wereld ingezet om de vuile klusjes van Rusland op te knappen. Dat gebeurde niet alleen in de oorlog in Oekraïne, maar zeker ook in Afrika en in Syrië.
"We houden de situatie in de gaten", klinkt het onder meer bij de NAVO, in Tsjechië, in Polen en in het Franse presidentieel paleis. In Berlijn wordt de situatie ook nauwlettend gevolgd, zegt een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Het crisisteam van de Duitse regering overlegt over de situatie.
Ook in Nederland is het kabinet bijeengekomen. Premier Rutte heeft overleg gehad met de inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Daarbij waren ook de ministers Hoekstra (Buitenlandse Zaken), Ollongren (Defensie) en Bruins Slot (Binnenlandse Zaken) aanwezig. "We blijven de situatie nauwgezet monitoren", meldt Rutte.
De Amerikaanse minister Blinken van Buitenlandse Zaken zegt "in nauw contact te staan met bondgenoten en partners" over de gebeurtenissen. Hij heeft onder meer gesproken met de buitenlandministers van G7-landen en de EU-buitenlandcoördinator.
Estland en Letland zeggen dat de grenscontroles zijn aangescherpt en dat Russen vanuit Rusland "gezien de omstandigheden" voorlopig niet hoeven te rekenen op toegang. De twee landen verzekeren dat er op dit moment geen directe gevaren zijn voor de landen.
De Litouwse minister van Buitenlandse Zaken Landsbergis verwijst naar het verleden. "Al 100 jaar leven de Litouwers aan de grens van de brutale 'banditocratie' van Moskou, wetende dat het een kwestie van tijd is voor de volgende chaotische implosie zal gebeuren."
De reactie vanuit Oekraïne is uiteraard feller. President Zelensky zegt dat "iedereen die het pad van het kwaad volgt" zichzelf zal vernietigen. "Rusland heeft voor een lange periode propaganda ingezet, om de stupiditeit en zwakheid van zijn regering te maskeren. En nu is er zoveel chaos, dat geen leugen het meer kan maskeren."
'Interne aangelegenheid'
Iran, een trouwe bondgenoot van Rusland, zegt de rechtsstaat in Rusland te ondersteunen. Teheran beschouwt de gebeurtenissen als een interne Russische aangelegenheid, zegt een zegsman tegen staatsmedia.
Belarus, een andere bondgenoot van Poetin, zegt dat het land een bondgenoot van Rusland blijft. Een interne strijd is volgens Belarus "een cadeau voor het hele Westen". En ook president Tokajev van Kazachstan noemt de situatie een binnenlandse aangelegenheid.
De Turkse president Erdogan en president Poetin hebben elkaar gesproken. Het Kremlin zegt dat de Turkse president Erdogan in een telefoongesprek zijn steun heeft uitgesproken voor de Russische aanpak van de opstand.
Turkije, een NAVO-land, zegt in zijn verklaring dat Erdogan Poetin heeft opgeroepen om te handelen met gezond verstand. Volgens de Turken staat Erdogan klaar om mee te werken aan een vreedzame oplossing.
Afrika
Reacties uit Afrika zijn er nog niet, hoewel de situatie ook daar nauwlettend zal worden gevolgd. Prigozjins huurlingenimperium wordt er door de EU, VS en VN van beschuldigd grootschalige mensenrechtenschendingen te hebben gepleegd in landen als de Centraal Afrikaanse Republiek, Libië en Mali. Denk daarbij aan martelingen en willekeurige of standrechtelijke executies.
Ook is de groep ervan beticht "destabiliserende activiteiten" te hebben uitgevoerd. Het sluit daarbij deals met presidenten of krijgsheren. Zij worden door Wagner beschermd en in ruil daarvoor krijgt de groep toegang tot goud, geld of andere natuurlijke hulpbronnen. Kortom: de invloed van de Wagner-groep is overal.
