Simone Tukker
verslaggever
Het is verkiezingsdag in de Verenigde Staten. Amerika stemt voor zo'n beetje alles, behalve voor de president. Na de leugens van Donald Trump over zijn verlies in 2020, de hertellingen, de rechtszaken en de bestorming van het Capitool, staat het stemproces in veel staten onder druk. Zowel Democraten als Republikeinen maken zich zorgen over de verkiezingen, maar om heel uiteenlopende redenen.
De staat Georgia stemde steevast Republikeins, maar kleurde in 2020 nipt blauw en hielp Democraat Joe Biden daarmee aan de macht. Trump probeerde die uitslag tevergeefs aan te vechten. Maar daar bleef het niet bij. Na de verkiezingen werden zwarte stembureaumedewerkers ten onrechte beschuldigd van sjoemelen met stembiljetten.
'Ze zijn uit op chaos'
Het overkwam ook Milton Kidd, verantwoordelijk voor de verkiezingen in Douglasville, een overwegend zwart stadje bij Atlanta. Hij wordt tot op de dag van vandaag nog altijd beschuldigd en bedreigd. Daarom rijdt hij steeds een andere route naar zijn werk en let hij erop dat hij niet gevolgd wordt.
In de kantoren van de verkiezingscommissie in Douglasville zijn extra maatregelen genomen. Er staat een metaaldetector en deuren die voorheen gewoon open waren, hebben nu een zoemer. Voor deze verkiezingsdag is er een noodplan gemaakt en staat de politie paraat.
Kidd maakt zich grote zorgen over vandaag. "Er zijn mensen die niet willen dat de verkiezingen soepel verlopen. Ze zijn uit op chaos. Ik moet ervoor zorgen dat de kiezers en het personeel van het stembureau veilig zijn."
'Poll watchers' controleren stembureaus
Hij noemt ze als onafhankelijk ambtenaar niet bij naam - hij houdt het op "bepaalde individuen" - maar hij doelt op Republikeinen die zich de afgelopen maanden massaal hebben aangemeld als poll watcher. Na een training en een officiële aanvraag mogen zij in de stembureaus toezien op het verloop van de verkiezingen.
Cindy (52) en Andy (58) zijn vandaag poll watcher in DeKalb County, ten noorden van Atlanta. Ze hebben - op wat ze alternatieve media noemen - bewijs gezien dat de verkiezingen van 2020 vervalst zijn. "Biden kan nooit zo veel stemmen hebben gekregen", zegt Cindy. Ze besloten poll watcher te worden om nu "de boel in de gaten te houden".
Als ze horen waar we vandaan komen, willen ze graag de groeten doen aan de boeren in Nederland. Ze hebben gehoord dat de overheid hun land wil afpakken en de voedselketen wil controleren. "We love them", zegt ze. "We steunen ze en hun rechten op hun eigen grond."
Systeem loopt vast door bezwaren
Aunna Dennis maakt zich om heel andere redenen zorgen over deze verkiezingsdag. Ze is de directeur van Common Cause, een organisatie die het stemrecht bewaakt. Na 2020 hebben de Republikeinen in het bestuur van de staat Georgia de regels van de verkiezingen aangescherpt. Zo is het stemmen per post veel moeilijker gemaakt. En er is een extra identiteitscontrole in het stembureau.
"De toegang tot het stemmen wordt bemoeilijkt door mensen die de zwarte stem vrezen", vindt Dennis. Ze is vooral bang dat Trump-aanhangers het proces verstoren door massaal bezwaar te maken.
Iedere burger mag het kiesrecht van een ander in twijfel trekken, door bijvoorbeeld te stellen dat diens woonplaats niet klopt. Dat moet dan worden uitgezocht. De kiezer weet in de tussentijd niet of zijn stem zal meetellen.
Op sommige plekken zijn er duizenden bezwaren tegelijk ingediend, zegt Dennis, "om het systeem vast te laten lopen". "Het zijn pogingen om deze kiezers te ontmoedigen." De toezichthouder in Gwinnett County, bij Atlanta, trok in september al aan de bel vanwege de vele bezwaren.
Ik zie het als mijn plicht om ervoor te zorgen dat iedereen zijn stem kan uitbrengen.
Na de verdachtmakingen in 2020 en de bedreigingen zijn veel medewerkers van stembureaus ermee gestopt. Milton Kidd uit Douglasville heeft dat ook overwogen. Maar hij besloot toch door te gaan.
"Ik besef hoe belangrijk dit werk is. Mijn voorouders hebben hun leven op het spel gezet om het kiesrecht voor zwarte Amerikanen te verwerven. Dus ik zie het als mijn plicht om ervoor te zorgen dat iedereen die dat wil, zijn stem kan uitbrengen."