Turncoach Wiersma na beschuldiging nu bij Duitse ploeg: 'Waken voor negativiteit'
Met het kippenvel op de armen betrad Gerben Wiersma donderdag de vloer van de Olympiahalle in München. Eindelijk stapte hij, de gewezen bondscoach van de Nederlandse turnvrouwen, in zijn hoedanigheid van trainer van de Duitse gymnasten voor de eerste maal sinds de wereldkampioenschappen van 2019 in Stuttgart weer in de habitat die hem zo vertrouwd is.
Aanwezig zijn op de openingsdag van de EK turnen voelt voor de 45-jarige Wiersma als weinig minder dan het begin van een triomftocht, ook al is er door zijn turnsters nog geen prijs gewonnen. Aan superlatieven geen gebrek, deze ochtend in de catacomben. "Het is supergaaf om hier te zijn. Fantastisch."
Wiersma was een van de coaches die in de zomer van 2020 werd beschuldigd van grensoverschrijdend gedrag in de omgang met turnsters, nota bene nadat hij daar eerst van was vrijgesproken.
Schuldig, zo luidde het vonnis nadat hij zelf al in maart 2021 zijn ontslag had genomen bij de KNGU. Tot een passende straf kwam het evenwel niet, omdat hij volgens het Instituut Sport Rechtspraak (ISR) eerder al uit eigen beweging de aanzet had gegeven voor een nieuwe topsportcultuur in het Nederlandse turnen.
Door een dal
Het was een periode waarin Wiersma naar eigen zeggen door een dal ging. "Hoe diep die affaire bij mij zat? Ik weet niet of daarvoor een score is aan te geven. Maar neem van mij aan dat het niet gemakkelijk is geweest."
Hij peinsde in die periode veel, sliep slecht en nam uiteindelijk de hamer ter hand om therapeutisch te gaan klussen. "Voordat ik in het turnen begon, heb ik kort in de bouw gewerkt. Ik heb in de periode dat ik thuis zat heel veel gebouwd. Lekker met mijn handen bezig geweest, bij vrienden thuis van alles en nog wat geklust. Eindelijk weer dingen bouwen. Heel leuk."
Daarnaast ging hij ook een half jaar aan de slag bij sportkoepel NOC*NSF, in het kader van de leerlijn 'Trainer-coach, het is een vak'. "Daar heb ik de rol van 'verbindingsofficier sport en onderwijs' gespeeld. Dat sloot weer mooi aan bij het werk als docent aan het CIOS dat ik ooit heb gedaan. En mijn werkzaamheden in de topsport, uiteraard."
Kriebelen
Leuk werk, daar niet van. Maar het bleef kriebelen. Het aanbod van de Duitse turnbond, begin dit jaar, kwam daarom als geroepen. Al was het geen uitgemaakte zaak dat hij weer met turnsters ging werken.
"De voorbije jaren waren natuurlijk niet gemakkelijk. Ik heb er echt over moeten nadenken of ik 'ja' zou zeggen tegen die aanbieding. Nu ben ik heel blij dat ik het heb gedaan en de kans krijg van de Duitsers in deze functie te werken."
Wat uiteindelijk de doorslag gaf, was de cursus 'Zin in je werk' die hij volgde op het moment dat hij afstand nam van turnbond KNGU. "Je moest daarbij op zoek gaan naar je talenten en uitzoeken wat je nou werkelijk het leukst vindt. De conclusie die daaruit kwam rollen, is dat dat is wat ik al sinds 1995 doe. En dat is turncoach zijn."
"Nadat die uitslag eruit kwam, had ik iets van: laat ik deze crisis bepalen wat ik de rest van mijn leven ga doen?" Nee dus, luidde het antwoord.
Sporen nagelaten
De affaires in het turnen hebben hun sporen nagelaten, Wiersma kan het niet ontkennen. "Al moet ik heel goed nadenken wat precies het antwoord is als me wordt gevraagd wat ik hiervan heb geleerd. Ik ben in ieder geval anders naar mensen gaan kijken. Dat is zeker."
Het zijn woorden die hij liever niet nader toelicht. "Ik moet ervoor waken dat ik niet te veel in het negatieve in duik. Daar wil ik niet meer zijn."
Niet alles was in die periode overigens giftig. Zo kreeg Wiersma ten tijde van zijn conflict met de KNGU veel steun van collega-bondscoaches uit andere sporten. "Dat helpt ontzettend in zo'n situatie."
Of de affaire hem een ander mens heeft gemaakt? "In de kern niet. Ik ben nog altijd dezelfde persoon. Maar het is zeker dat er iets is gebeurd de afgelopen jaren."
"In mijn positie van bondscoach zit ik niet in een een-op-een-relatie met een sporter. Dat was de afgelopen vijf jaar in Nederland overigens ook al het geval, toen ik binnen de bond meer als manager fungeerde. Ik denk eigenlijk eerder dat ik juist géén ander mens ben geworden."
Koken van woede
Zijn lichaamstaal geeft in de mixed zone van de Olympiahalle echter meer bloot dan hij op dit moment kwijt wil. Hier staat ontegenzeggelijk een man die diep van binnen nog altijd kookt van woede. Toch laat Wiersma de vraag of hij nog altijd boos is over de gang van zaken na een lange, veelzeggende stilte onbeantwoord.
Dan, met een lach: "Ik pareer deze vraag even. Kom daar zondag nog maar eens op terug, als deze Europese kampioenschappen erop zitten. Dan ga ik er over nadenken of ik dit soort vragen wil beantwoorden."
Wiersma wenst diep in zijn hart niet langer ingehaald te worden door het verleden. Hij is aan een nieuw leven begonnen. In alle opzichten. Bondscoach van de Duitse vrouwen. En, sinds vijf weken, trotse vader van een dochter.
Of hij haar, door schade en schande wijs geworden, straks ver weghoudt van dat vermaledijde turnen? Weer die lach. "Nee joh, ben je nou helemaal gek geworden? Turnen is een fantastische sport."
