"Meneer de president, we zijn bij de grens." Het zijn de woorden van het 227ste Oekraïense bataljon terwijl leden een meegenomen grenspaal op de grens met Rusland plaatsen. Het zou gaan om manschappen van een vrijwilligersbrigade uit Charkov.
De gouverneur van de provincie Charkov heeft bevestigd dat Oekraïense militairen zijn opgerukt tot aan de grens met Rusland, al heeft dat land nog niet op de berichten gereageerd. In elk geval is het een belangrijk moment in de strijd rond de stad.
Het is nog onduidelijk wanneer en waar de beelden gemaakt zijn:
Ook buiten Oekraïne klinken geluiden die de Oekraïense bevolking moed kunnen geven. Zo zei NAVO-secretaris-generaal Stoltenberg dit weekend nog dat Oekraïne deze oorlog kan winnen. "De oorlog van Rusland in Oekraïne verloopt niet zoals Moskou had gepland. Ze hebben Kiev niet ingenomen. Ze trekken zich terug uit Charkov en hun grote offensief in Donbas is tot stilstand gekomen." Maar experts zijn voorzichtiger.
Oekraïners winnen terrein
Volgens de laatste rapporten van het Institute for the Study of War (ISW) behaalt Oekraïne inderdaad successen aan het oostfront. Het heeft de Russische troepen weten terug te dringen rondom Charkov, waardoor de Russische artillerie de stad niet meer kan bereiken. Ook lijkt het Oekraïense tegenoffensief bij Izjoem succesvol. De Russen wilden vanuit hier naar het zuiden oprukken om Oekraïense troepen aan het oostelijke front in de regio's Loegansk en Donetsk te omsingelen, maar het lijkt erop dat ze dit doel hebben opgegeven.
Aan het zuidelijke front is het een stuk rustiger. Hier is de frontlinie de afgelopen dagen niet veel veranderd en het lijkt erop dat de Russen zich voorbereiden om het gebied langere tijd onder controle te houden. Volgens de Oekraïners zijn er aanwijzingen dat de Russen begonnen zijn met het aanleggen van loopgraven en fortificaties, wat duidt op een langer verblijf.
Ook meldt het ISW dat het aantal gevechtsklare troepen voor Rusland een probleem wordt. Door de verliezen worden de Russen gedwongen om eenheden bijeen te voegen. Zo zou er sprake van zijn dat huurlingen en militairen nu in gezamenlijke eenheden vechten.
Russische terugtrekking
Volgens Oost-Europa-deskundige (Instituut Clingendael) Bob Deen is het terugdringen van de Russische troepen bij Charkov een forse tegenslag voor Rusland. "Niet alleen militair maar ook symbolisch. Rusland is deze strijd begonnen op meerdere fronten om de Oekraïense strijdkrachten overal klem te zetten. Hoe meer het Russische leger zich terugtrekt, hoe meer de Oekraïners zich kunnen concentreren op de strijd in de Donbas."
Maar Deen benadrukt wel dat het deels ook een beslissing van Rusland zelf is om zich daar terug te trekken. "Dat doen de Russen vaker na een nederlaag. We zagen dit eerder ook in Kiev en Soemy. Ze merken dat het behouden van het grondgebied niet lukt en dus trekken ze zich terug."
Geen groot tegenoffensief
Generaal buiten dienst Mart de Kruif ziet het terugtrekken van de Russen rondom Charkov als een kleine overwinning, maar een groot tegenoffensief is volgens hem niet te verwachten.
"We hebben nu een heel intensieve fase van de oorlog gehad met grote verliezen aan beide kant. Door die verliezen is het offensieve vermogen van beide kanten verdwenen. Op dit moment vechten zo'n 80.000 Russen tegen 60.000 Oekraïners. Voor een succesvol offensief heb je een overmacht van 3 tegen 1 nodig, die is er niet."
Volgens De Kruif kan je luchtmacht of artillerie nog zo sterk zijn, maar om nieuwe gebieden te veroveren heb je meer troepen nodig dan je tegenstander. "Het draait uiteindelijk om de wil van beide partijen om te vechten. Als de wil om een gebied in handen te houden groot genoeg is, zal je ze fysiek moeten uitschakelen. Dat lukt niet alleen met bombardementen."
Stoltenberg te optimistisch
Beide experts denken wel dat de opmerking van NAVO-chef Stoltenberg dat Oekraïne de oorlog kan winnen te optimistisch is. "Als winnen betekent: het tot stilstand brengen van de Russische strijdkrachten, dan is dat grotendeels gelukt", zegt Deen. "Maar als het gaat over het terugveroveren van al het door Rusland bezette grondgebied, heeft Oekraïne nog een lange weg te gaan."
