De oorlog in Oekraïne raakt naast het vervoer op de weg en in de lucht nu ook de zeevaart. Zo staan er containers met bestemming Rusland sinds afgelopen weekend vast in de Rotterdamse haven en besluiten verschillende rederijen om geen containers meer te vervoeren naar Rusland.
Door de Europese sancties mogen bepaalde goederen niet naar Rusland worden verscheept. De douane moet daarom controles uitvoeren op de containers, wat tot langere wachttijden leidt. Eerst worden de containers met bederfelijke waar, zoals groente en fruit, gecontroleerd.
Overslagbedrijf ECT laat weten dat de douane duidelijkheid moet geven wat het bedrijf met de containers moet doen. Tot die tijd lost het geen containers die gelinkt zijn met Rusland. Volgens de douane is nog niet te zeggen wanneer alle containers vrijgegeven kunnen worden.
Industriële goederen
Sinds 2014 gelden al verscherpte controles op het transport vanwege de opgelegde sancties aan Rusland als gevolg van de annexatie van de Krim. "Het gaat dan om industriële goederen die ook kunnen worden gebruikt voor militaire doeleinden, bijvoorbeeld sensoren die verwerkt kunnen worden in wapensystemen", zegt Albert Jan Swart van ABN Amro. Sinds vorige week zijn nieuwe sancties opgelegd, waaronder een verbod op de export van vliegtuigonderdelen.
Het Havenbedrijf laat weten dat zo'n 10 procent van het containervervoer gelinkt is met Rusland. Volgens Swart gaat het om zo'n 1000 tot 1500 containers per dag. Van verschillende bedrijven hoort hij dat hun containers worden tegengehouden door de douane, waardoor zij nu meer moeite hebben met de export.
"Er is in de Rotterdamse haven nog geen sprake van chaos, maar de lading naar Rusland wordt wel flink vertraagd en daardoor ontstaan er als het ware files van containers", zegt Swart. Ook in België en Duitsland ontstaan er daardoor opstoppingen.
Medische goederen
Het vervoer over zee loopt niet alleen vast door extra controles, maar rederijen zoals Maersk, MSC, ONE en Hapag-Lloyd besluiten ook om geen nieuwe boekingen voor containervervoer naar Rusland aan te nemen. Maersk en MSC vervoeren nog wel voedsel en medische goederen, maar de Japanse rederij ONE stopt met al het containervervoer naar Rusland.
"Dat is voor Nederlandse exporteurs van groente en fruit natuurlijk belangrijk om te weten", zegt Rogier Spoel van ondernemersvereniging voor handel en logistiek Evofenedex. Volgens hem begrijpen de leden de opgelegde sancties en zoeken zij niet naar alternatieven, in tegenstelling tot de containercrisis tijdens corona.
Containerprijzen
Want de containerprijs ging door corona door het dak. De oorlog in Oekraïne kan daar nog een schepje boven op doen. Spoel: "Dit voegt weer wat extra's toe aan de al verstoorde containervracht sinds corona. Dat leidt weer tot stijgende containerprijzen."
Het ligt volgens Spoel aan de bedrijven of we de verhoging van de containertarieven terugzien in de prijzen. "Dat is niet ondenkbaar, omdat de huidige hogere containerprijzen wel zijn doorberekend aan de consument."
De douane laat weten dat de goederen inmiddels weer op "reguliere wijze" worden gecontroleerd. Daardoor zou de geblokkeerde voorraad aan containers niet meer toenemen.