Doe voorlopig geen betaaltransacties met een bedrijf, organisatie of persoon in Rusland zonder daarover eerst met je bank contact te hebben. Dat is een advies van Betaalvereniging Nederland en de Nederlandse Vereniging van Banken. Nederlandse banken zeggen dat het geen storm loopt met vragen van klanten, maar dat voorzichtigheid geboden is.
Het heeft te maken met de onzekerheid rondom Swift, het berichtensysteem tussen internationale banken. De Europese Commissie heeft dit weekend aangekondigd een aantal Russische banken uit Swift te zetten, waardoor die banken niet meer via Swift met andere internationale banken kunnen communiceren. Maar die sanctie is nog niet ingegaan, en het is ook nog niet duidelijk welke banken daardoor geraakt worden.
Daarom lopen klanten op dit moment risico als ze geld overmaken naar een Russische bankrekening. "Op het moment dat een betaling is opgestart naar een begunstigde en de Swift-blokkade gaat in, dan verkeert je betaling in limbo", zegt een woordvoerder van de Betaalvereniging. In het ergste geval zou je het zicht op je geld kwijt kunnen raken, zegt hij. "Neem daarom voor een transactie contact op met je bank, die kan je uitleggen wat de risico's zijn. En dan kan je kiezen of je dat risico wil lopen", zegt de woordvoerder.
Voorzichtigheid
Volgens de Rabobank kloppen maar weinig klanten bij de bank aan met vragen over betalingen aan Rusland. "Enkele tientallen tot nu toe, meer niet", zegt een woordvoerder.
Bij ABN Amro is het betalingsverkeer met Rusland sowieso niet groot, maar veroorzaken de crisis en financiële sancties wel de nodige onzekerheid. "Voorzichtigheid met betalingen is geboden", zegt Jaap van der Molen, hoofd anti-witwas en sancties van ABN Amro. "We weten nog niet welke banken onder de financiële sancties en afsluiting van Swift vallen en daarom is iedereen voorzichtig. Je geld kwijtraken kan alleen als de betreffende bank onder de sancties valt, waardoor tegoeden geblokkeerd worden."
Door de dreiging van uitsluiting van het betalingsverkeer zijn banken wel voorzichtiger geworden in het elkaar toevertrouwen van geld, de bankencrisis van 2007-2008 indachtig. "De dreiging van Swift en verdere sancties doet de liquiditeit opdrogen. Banken kunnen minder vertrouwen op de werking van het systeem en willen voorkomen dat geld vast komt te zitten en zij of hun klanten daardoor verliezen lijden", zegt Van der Molen.
Swift-lijst
In Brussel wordt er momenteel gewerkt aan een lijst van Russische banken voor de Swift-sanctie. Naar verluidt staan er minstens zeven Russische banken op de lijst van de EU, waaronder de VTB Bank, de een na grootste bank van Rusland. Verder worden Bank Rossiya, Bank Otkritie, Novikombank, Promsvvjazbank, Sovcombank en VEB.RF genoemd.
Ruslands grootste bank, de staatsbank Sberbank staat niet op de lijst, maar voor die bank gelden al wel Amerikaanse restricties.