Nederlanders helpen Oekraïne: 'Ze zijn alles kwijt en wij hebben alles'

Op radio, tv en online loopt sinds 06.00 uur vanmorgen een landelijke actiedag voor Oekraïne. Doel is om zoveel mogelijk geld op te halen voor slachtoffers van de oorlog via Giro 555.

Bij de start van de actiedag stond de teller op 21,4 miljoen euro. Aan het begin van de middag was dat bedrag met 8 miljoen euro gestegen naar ruim 29,5 miljoen en rond 20.40 uur was er 53,1 miljoen euro ingezameld. Straks om 23.00 uur wordt de eindstand bekendgemaakt in een speciale televisie-uitzending op NPO 1, RTL 4 en SBS 6.

Medicijnen en matrassen

Naast de landelijke zenders staan ook regionale omroepen in het teken van de actie. Ze besteden aandacht aan inwoners uit de provincie die zich inzetten voor Oekraïners.

Zo lopen er in Limburg meerdere initiatieven om spullen in te zamelen, schrijft 1Limburg. In een kroeg in Heerlen zijn bijvoorbeeld lang houdbare producten ingezameld en in Venlo roepen mensen op medicijnen, matrassen en dekens te doneren. Donderdag worden de spullen weggebracht.

In Leidschendam-Ypenburg helpt ook de politie. Daar hebben agenten tassen en vuilniszakken vol kleding en andere goederen ingezameld, schrijft Omroep West. De spullen zullen naar Oost-Europa worden gebracht.

Volle vrachtwagen naar Polen

Sommige acties beginnen vandaag in het kader van de landelijke actiedag, maar er zijn ook initiatieven die al langer lopen. Zo ging er dit weekend een vrachtwagen vol ingezamelde spullen vanuit Hertme in Overijssel naar het Poolse Opole, waar duizenden vluchtelingen worden opgevangen. RTV Oost-verslaggever Lotte Kreuwel ging mee. "We zijn bij een opvangplek wezen kijken, waar de paspoortcontrole is en formulieren moeten worden ingevuld", zegt Kreuwel.

"Er kwamen vrouwen aan die vijf dagen in de auto hadden gezeten vanuit Oekraïne. Een dochter had alleen maar sokken aan en geen schoenen meer. Hartverscheurend."

Er zijn ook mensen die zelf naar Oekraïne afreizen. De christelijke hulporganisatie Dorcas uit Almere probeert bijvoorbeeld op locatie vluchtelingen te helpen, schrijft Omroep Flevoland. Verder worden er huizen, appartementen of vakantiehuisjes beschikbaar gesteld aan vluchtelingen.

Danielle van Damme en Ingird Joustra uit Goes vangen sinds dit weekend vluchtelingen op uit Kiev en Charkov. "Mijn moederhart huilde", zegt Van Damme tegen Omroep Zeeland. Haar twee kinderen wonen niet meer thuis, dus ze heeft de ruimte en die wilde ze nuttig gebruiken.

Volgens de vrouwen hadden de vluchtelingen toen ze aankwamen enkel wat kleine tasjes met spullen bij zich, die ze in alle haast bij elkaar hadden geraapt. Het hele huis van Van Damme ligt inmiddels vol met kleren en speelgoed die zijn gebracht door buren, familieleden, kennissen en vrienden.

Getraumatiseerde mensen

Afgelopen week waarschuwde waarnemend burgemeester Petra van Wingerden van de gemeente Reimerswaal om te wachten met het zelf opvangen van vluchtelingen. Ze vroeg om geduld totdat de coördinerende instanties meer duidelijkheid zouden hebben over de hulpvraag. "Het is niet voor een weekje, het gaat hier om getraumatiseerde mensen."

Dat beseft Van Damme ook. "Ze komen hier zeker niet voor een vakantie en ik heb ook echt geen idee of ze nog teruggaan of dat ze terug kunnen en op welke termijn."

Paulien Assink uit Laag-Keppel heeft een klein appartementje in haar huis waar ze voorheen onderdak bood aan Syrische en Armeense vluchtelingen. "Die zijn inmiddels vertrokken en het staat nu gewoon leeg. Dus daar kunnen eigenlijk gelijk een paar mensen in", zegt ze tegen Omroep Gelderland.

Assink denkt dat, zeker in het buitengebied, veel mensen plek hebben en bereid zijn om die ruimte beschikbaar te stellen. Maar vaak is het onduidelijk waar iemand zich moet melden om hulp te bieden.

Via de stichting Thuisopvang Oekraïners Bronckhorst/Doetinchem heeft Assink met anderen nu zelf een loket gecreëerd. "Ik krijg net een telefoontje van iemand die ik via via ken. Die heeft 39 plekken in zes huisjes op zijn terrein, dat is echt fantastisch."

Een kamertje gemaakt

Henro Veijer uit Enschede stond gisteren op Eindhoven Airport te wachten op de 34-jarige Daria en haar dochter Milana. "Ze gaan bij ons wonen. We hebben een kamertje gemaakt, alles staat klaar", zegt hij tegen Omroep Brabant.

Via een lokale hulporganisatie is Henro 'gematcht' met de vrouw en haar dochter. "Die mensen hebben hulp nodig", zegt hij met een brok in zijn keel. "Ze zijn alles kwijt en wij hebben alles."

Voor de actiedag begon was er al veel geld opgehaald. Vanmorgen stond de teller op 21,4 miljoen euro. Om 23.00 uur eindigt de landelijke actiedag op televisie met de bekendmaking van het opgehaalde bedrag.