Deze Russische legermacht heeft Oekraïne nu tegenover zich staan

Ingeleid door raketaanvallen op Oekraïense steden viel Rusland vanochtend iets na 04.00 uur vanuit drie kanten Oekraïne binnen. Op geverifieerde beelden zijn Russische tanks, pantserwagens en mobiele raketinstallaties te zien die zich bevinden op Oekraïens grondgebied. Ook worden beschietingen door Russische helikopters en gevechtsvliegtuigen gemeld.

In dit artikel zetten we op een rij welke legermacht Oekraïne nu tegenover zich heeft en hoe het land er zelf militair voor staat. Ook beschrijven we wat Rusland met zijn krijgsmacht wel en niet kan bereiken.

Eerst de cijfers: het aantal actieve militairen van Rusland is vier keer zo groot als dat van Oekraïne. Het aantal Russische reservisten is dubbel zo groot. Volgens het standaardwerk over oorlogstuig The Military Balance spendeerde Oekraïne vorig jaar 4,32 miljard dollar aan zijn krijgsmacht en Rusland ongeveer 45 miljard dollar. Ruim tien keer zo veel dus.

Qua tanks heeft Rusland er vijf keer meer rondrijden en het aantal pantservoertuigen is twee keer zo groot. Ook qua luchtmacht zijn de Russische cijfers indrukwekkender: het aantal gevechtshelikopters en gevechtsvliegtuigen is zo'n vijftien keer groter.

Op satellietbeelden was al te zien hoe Rusland vlak voor de invasie bijna 200.000 militairen had samengetrokken langs de Oekraïense grens, zegt veiligheidsonderzoeker Danny Pronk van Instituut Clingendael.

"Ze hebben daarvoor eenheden uit het hele land gehaald. De helft van Russische landmacht zit nu eigenlijk rondom Oekraïne. Dat is ook een risico, want de rest van Rusland is nu minder goed verdedigd."

Volgens Pronk had Rusland langs de Oekraïense grens zogenoemde bataljonstaakgroepen gepositioneerd. Dat zijn gecombineerde gevechtseenheden van zo'n 800 tot 1000 man met infanteristen, tanks en pantservoertuigen. Ze worden ondersteund door artillerie, luchtverdediging en aanvalsvliegtuigen die als het ware een beschermende paraplu over de troepen heen leggen.

"Je ziet op beelden nu hoe die bataljons de grens zijn overgestoken. Het speerpunt wordt gevormd door tanks en pantservoertuigen. De infanterie en artillerie blijven achter, maar als de voorste eenheden verder vijandelijke gebied in trekken, volgt de rest ook."

De Russische inval werd voorafgegaan door raketaanvallen. Volgens Pronk kan Rusland hiervoor gebruikmaken van raketinstallaties die vanuit schepen in de Zwarte Zee of vanuit Rusland zelf ieder doel in Oekraïne kunnen raken. Hij noemt het "de klassieke manier van oorlog voeren". Je begint met een aanval op de communicatie en luchtmacht en gaat daarna over land met militairen.

"De Russische krijgsmacht heeft goed gekeken naar hoe de westerse landen oorlog voeren. Het is heel belangrijk dat je eerst de luchtwapens belemmert. Dat zien we nu gebeuren: er vinden raketaanvallen plaats op vliegvelden. Ook worden aanslagen uitgevoerd op commandoposten en zendmasten, daarmee hinder je tegenacties."

Het doel van Rusland

Volgens een woordvoerder van de Russische regering is het doel van Rusland om Oekraïne te "demilitariseren". Oekraïne moet wat Moskou betreft een neutraal land worden waar geen "offensieve wapens" zijn gestationeerd. Het land bezet houden zou Rusland niet van plan zijn.

Voor een bezetting heeft Rusland sowieso niet voldoende militairen, denkt Pronk. "Mogelijk kunnen ze in korte tijd het leger verslaan, maar als je het land bezet gaat houden ga je veel tegenstand krijgen. Je moet dan denken aan guerrilla in ongetwijfeld grote delen van Oekraïne die het Westen zal gaan steunen. Dat gaat de Russen dan heel veel manschappen kosten. Vooralsnog lijkt de aanval op een aanpak om de bevelvoering te verstoren zodat de Oekraïense troepen verzwakt raken."

Volgens Ruslandexpert Hubert Smeets worden in heel Oekraïne veel doelen getroffen, ook zonder duidelijke reden. "Dus niet alleen in het oosten of bij de Russische grens, maar ook in het westen", zegt Smeets in het NOS Radio 1 Journaal. "Een voorbeeld is de stad Oeman, waar een beroemd Joods monument is. Die is getroffen door een granaat of raket, maar onduidelijk is waarom: dat is een plaats die geen enkele militaire betekenis heeft."

Volgens Smeets is dat een aanwijzing dat de raketaanvallen mogelijk ook zijn bedoeld om angst te zaaien. "Er is niet alleen sprake van doelgerichte aanvallen op militaire doelen. Ook huizen van gewone mensen worden geraakt. Dus het is allemaal echt niet zo chirurgisch als Poetin en het Kremlin beweren."