Rusland: tientallen militaire doelen vernietigd, inclusief elf vliegvelden

Rusland zegt tientallen militaire doelwitten te hebben vernietigd bij luchtaanvallen verspreid over heel Oekraïne. Het gaat onder meer om elf vliegvelden, een marinebasis, een luchtafweersysteem en achttien radarstations, meldt persbureau RIA.

Het Russische ministerie van Defensie beweert alleen maar het Oekraïense leger te hebben aangevallen. Volgens de Oekraïense politie gaat het alles bij elkaar om 203 aanvallen sinds vanmorgen vroeg. Volgens de autoriteiten in Kiev zijn er ook aanvallen op burgerdoelen uitgevoerd.

Hier zie je Russische gevechtshelikopters een luchtmachtbasis in Kiev aanvallen:

Er is geen overzicht van hoeveel mensen bij gevechten of beschietingen zijn gedood. Eerder vandaag zei de regering in Kiev dat er zeker veertig militairen zijn gesneuveld bij Russische aanvallen, tientallen mensen raakten gewond. Er zijn onbevestigde berichten van burgerdoden.

Volgens Oekraïne heeft het leger vijftig Russen gedood en zes vliegtuigen neergehaald in Oost-Oekraïne. Vanuit Rusland is er nog geen reactie op de Oekraïense bewering. Eerder maakten Russische media melding van tien doden aan Russische zijde.

Tanks in beweging

Russische tanks zouden zijn gesignaleerd in de zogenoemde volksrepubliek Loegansk. Ook in de steden Charkov en Tsjernitsjiv zag de Oekraïense grenswacht al Russische grondtroepen.

Kiev is getroffen door diverse raketaanvallen, meldt persbureau Reuters. Getuigen zeggen dat ze een explosie hoorden. Minister van Buitenlandse Zaken Koeleba heeft het over een Russisch offensief op volle kracht vanuit meerdere kanten.

Inwoners van Kiev vluchten de stad uit en in woonwijk kwam een Russische raket terecht:

Verslaggever Kees van Dam meldt dat er in het oosten van het land sprake is van haastig opgezette evacuatie-operatie. Inwoners van de regio's rond Charkov, Marioepol en Odessa worden geëvacueerd "met alles wat rijdende is", zegt Van Dam vanuit Kiev.

President Zelensky heeft de staat van beleg in het land afgekondigd. Hij zegt dat Rusland raketaanvallen uitvoert op de infrastructuur en op grenswachten van zijn land. Ook meldt hij dat er in veel steden explosies zijn gehoord. In een videoboodschap heeft hij het volk opgeroepen om niet in paniek te raken.

'Geen gevaar voor burgers'

In een onverwachte toespraak op de Russische staatstelevisie kondigde president Poetin "een speciale militaire operatie" aan in de Donbas-regio. Het Russische ministerie van Defensie ontkent luchtaanvallen op Oekraïense steden uit te voeren, melden Russische media. Er zouden alleen militaire doelen worden aangevallen en de burgerbevolking zou geen gevaar lopen.

Volgens Ruslandexpert Hubert Smeets worden in heel Oekraïne veel doelen getroffen, ook zonder duidelijke reden. "Dus niet alleen in het oosten of bij de Russische grens, maar ook in het westen", zegt Smeets in het NOS Radio 1 Journaal. "Een voorbeeld is de stad Oeman, waar een beroemd Joods monument is. Die is getroffen door een granaat of raket, maar onduidelijk is waarom: dat is een plaats die geen enkele militaire betekenis heeft."

Volgens Smeets is dat een aanwijzing dat de raketaanvallen mogelijk ook als doel hebben om angst te zaaien. "Er is niet alleen sprake van doelgerichte aanvallen op militaire doelen. Ook huizen van gewone mensen worden geraakt. Dus het is allemaal echt niet zo chirurgisch als Poetin en het Kremlin beweren."

In deze steden worden tot nu toe explosies gemeld:

Regionale autoriteiten in Oekraïne melden verschillende doden. In de zuidelijke regio Odessa zijn zeker achttien mensen om het leven gekomen door een raketaanval. En in Brovary, in de buurt van Kiev, worden zeker zes doden gemeld. Het is nog onduidelijk of het om burgers of militairen gaat.

Rookpluimen

Volgens de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken is er een grote Russische invasie begonnen. Onder meer de militaire commandocentra van Oekraïne in Kiev en Charkov worden bestookt met raketten, meldt de Oekraïense nieuwssite Pravda op basis van een adviseur van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Diezelfde bron meldt beschietingen aan de Russisch-Oekraïense grens.

De Oekraïense buitengrens is zowel vanuit Rusland in het oosten als Belarus in het noorden van het land aangevallen, schrijft de Oekraïense grensbewaking op Facebook. President Loekasjenko van Belarus stelt daarentegen dat er geen militairen van zijn land betrokken zijn bij de operatie. In het land waren voorafgaand aan de aanval op Oekraïne 30.000 militairen uit Rusland gestationeerd.

NOS-verslaggever Kees van Dam is in de Oekraïense hoofdstad Kiev:

Het Oekraïense leger claimt vijf Russische vliegtuigen en een Russische helikopter te hebben neergehaald in de regio Loegansk, maar het Russische ministerie van Defensie spreekt berichten over het neerhalen van een vliegtuig tegen.

Onduidelijkheid is er ook over de landing van Russische militairen in het zuiden van Oekraïne. Persbureaus Interfax en Reuters schreven dat er vanuit de Zwarte Zee Russische troepen aan land gingen in de havensteden Marioepol en Odessa. Maar de Oekraïense luchtmacht zegt dat er geen Russen zijn geland in Odessa.

'We zullen winnen'

President Zelensky roept burgers op zoveel mogelijk thuis te blijven en sterk te zijn. "Wij zijn klaar voor alles, we zullen winnen." In Kiev staan vanochtend lange files om de stad uit te komen. Vanuit Lviv, in het westen van Oekraïne, wordt gemeld dat de eerste mensen op weg zijn naar de grens met Polen, meldt Oost-Europa-correspondent Wouter Zwart.

De Oekraïense minister Koeleba van Buitenlandse Zaken vraagt de wereld om snel te reageren op de Russische aanval:

Correspondent Lucas Waagmeester vanuit Washington zegt dat de kans heel groot is dat de VS "keiharde sancties" oplegt aan Rusland. "Ze hebben altijd gezegd dat ze snel en heftig reageren", zegt Waagmeester. President Biden belde vannacht met Zelensky. "Hij heeft gezegd dat de Amerikanen alles doen wat ze kunnen, van buiten het strijdtoneel om Rusland maximaal onder druk te zetten."

EU-president Michel en voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen kondigden nieuwe "zware sancties" aan die "grote gevolgen voor Rusland zullen hebben". Later vandaag wordt het sanctiepakket vastgesteld en kort daarna ingesteld, schrijven de EU-leiders in een verklaring. De EU zal Oekraïne ondersteunen met politieke, financiële en humanitaire hulp.

'Bevrijden bezette gebieden'

In de regio Donbas in het zuidoosten van het land liggen de zogenoemde volksrepublieken Donetsk en Loegansk, die om Russische bijstand hebben gevraagd in hun strijd tegen het Oekraïense leger.