NAVO en VS houden voet bij stuk, 'meer Russische militairen naar Oekraïne'
De NAVO blijft open voor nieuwe leden en Oekraïne beslist uiteindelijk zelf of het lid wordt van dit bondgenootschap. Dat is kort samengevat het antwoord vanuit Washington en Brussel op de eisen van Moskou. Rusland wil juist de garantie dat het buurland zich nooit bij de NAVO zal aansluiten.
De NAVO en de Verenigde Staten leverden vandaag allebei een geschreven brief af aan het Kremlin. De exacte inhoud blijft geheim, maar in grote lijnen houden de twee partijen voet bij stuk. Ze blijven Oekraïne onvoorwaardelijk steunen.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken zei dat de VS op alle scenario's is voorbereid:
Ondertussen lopen de militaire spanningen rondom Oekraïne steeds verder op, zei NAVO-chef Stoltenberg op een persconferentie in Brussel. Rusland heeft volgens hem nog eens duizenden extra militairen in en rondom het Oost-Europese land verzameld.
"We zien niet alleen meer troepen in en rondom Oekraïne, maar ook in Wit-Rusland. Daar heeft Rusland duizenden troepen, honderden vliegtuigen, S-400-luchtafweerraketsystemen en veel andere geavanceerde wapens." Volgens Stoltenberg wordt de troepenopbouw onterecht door Moskou afgedaan als militaire oefening.
'Noodzakelijke stappen'
Het Kremlin heeft nog niet gereageerd op de twee brieven. Eerder vandaag herhaalde minister Lavrov van Buitenlandse Zaken dat Moskou "noodzakelijke stappen zal ondernemen als het Westen zijn agressieve koers volhoudt". De Russen leggen de schuld van de opgelopen spanningen bij de NAVO en bestempelen de vrees voor een invasie in Oekraïne als hysterisch.
"Ik verwacht binnenkort met meneer Lavrov te spreken zodra Moskou de brief heeft gelezen", zei de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken vanavond. Volgens hem is er in het voorstel rekening gehouden met de zorgen van Rusland en kan er worden gepraat voor een diplomatieke uitweg, maar zijn de VS en zijn bondgenoten desnoods bereid tot actie. "Het is aan Rusland hoe ze hierop reageren."
Volgens Blinken komen de Amerikaanse reactie en die van de NAVO overeen met de kernwaarden die het bondgenootschap de laatste weken steeds heeft herhaald. De soevereiniteit van Oekraïne en de vrije keuze voor landen om lid te worden van de NAVO blijven het hoofduitgangspunt, zei de minister. Hij liet wel doorschemeren dat er kleine concessies zijn voorgesteld, maar gaf dus geen details.
Ook in de brief vanuit Brussel is volgens anonieme diplomaten geen water bij de wijn gedaan. De eisen van het Kremlin zouden onaanvaardbaar worden genoemd.
Diplomatieke aanknopingspunten
Er zou wel gesproken kunnen worden over vermindering van risico's bij militaire activiteiten of oefeningen. Ook kunnen de ambassades weer worden geopend en de communicatiekanalen hersteld. Diplomatie is volgens de NAVO uiteindelijk de enige oplossing.
De spanningen tussen Rusland en het Westen zijn de afgelopen maanden hoog opgelopen. President Poetin heeft ruim 100.000 militairen verzameld bij de Oekraïense grens. Rusland ziet de oostwaartse NAVO-expansie als een bedreiging. Het land eist dat Oekraïne nooit lid zal worden en dat NAVO-troepen zich terugtrekken uit Oost-Europese landen als Bulgarije en Roemenië.
Poetin heeft gezegd dat Rusland kan overgaan tot "militair technisch optreden" als Brussel en Washington de veiligheidseisen negeren.
Waarom Rusland de groeiende invloed van NAVO zo problematisch vindt, zie je in deze uitlegvideo:
