Stichting helpt Poolse hulpverleners bij migrantencrisis, ook met psychologische steun
Stichting Vluchteling gaat Poolse organisaties ondersteunen die hulp verlenen aan migranten die klemzitten aan de oostgrens met Wit-Rusland. Het gaat om zowel financiële als psychologische steun aan lokale hulpverleners. In Nederland wordt een donatie-actie gestart.
De steun gaat naar twee koepelorganisaties die buiten de zogeheten no-go-zone opereren, en naar bewoners in het afgesloten grensgebied die hulp proberen te bieden. Zij zijn volgens Stichting Vluchteling goed georganiseerd, maar staan onder grote druk van de Poolse autoriteiten.
Directeur Tineke Ceelen heeft "het grootst mogelijke respect" voor de Poolse hulpverleners. "Het zijn jonge, dappere vrijwilligers die mensen in hoge nood proberen te helpen", zei ze in het NOS Radio 1 Journaal. Zij riskeren daarvoor vervolgd en gestraft te worden, omdat hulpverleners officieel niet in het gebied mogen komen. Op dit moment zijn er geen internationale hulporganisaties actief in de grensstreek.
Polen heeft in het grensgebied met Wit-Rusland de noodtoestand uitgeroepen. Daardoor zijn behalve hulporganisaties ook journalisten niet welkom in het gebied. De precieze omvang van het leed en de hoeveelheid migranten in het gebied is daardoor onduidelijk, zegt Ceelen.
Koude wintermaanden
Duidelijk is wel dat de erbarmelijke situatie van de migranten die klemzitten niet voorbij is, stelt Ceelen. Vandaag valt de eerste sneeuw van het seizoen, in de komende wintermaanden kan het 's nachts -15 graden worden. Dat brengt de migranten die in de bossen bivakkeren in levensgevaar.
Groepen migranten staan in de kou in de rij voor eten:
Lokale hulporganisaties schatten dat zeker tien mensen de afgelopen maanden zijn omgekomen. "Poolse buurtbewoners die ik sprak vrezen dat er meer doden in het bos liggen, omdat de bossen gevaarlijk zijn", zei Ceelen. Het oerbos staat bekend als ondoordringbaar gebied waar men snel verdwaalt.
Ook wil de stichting dat iedereen asiel moet kunnen aanvragen, zoals is vastgelegd in internationale verdragen. Volgens Ceelen zijn er ook migranten in de bossen die terug naar hun land van herkomst willen, "maar zij kunnen niet terug naar Minsk omdat Wit-Russische militairen hen tegenhouden en richting Polen duwen." Ze spreekt van 'pingpongpushbacks', omdat beide landen de migranten naar elkaars grondgebied terugsturen.
De Wit-Russische dictator Loekasjenko wordt ervan beschuldigd de illegale migratiestroom via Wit-Rusland naar de Europese Unie te orkestreren, om zo wraak te nemen voor westerse sancties die tegen zijn regime zijn ingesteld. In een interview met de BBC erkende hij impliciet dat Wit-Rusland de migranten helpt bij hun tocht naar de EU.
In datzelfde interview gaf Loekasjenko toe dat gevangen genomen Wit-Russische demonstranten worden mishandeld in de gevangenis. Maar op andere vragen over mensenrechtenschendingen reageerde hij getergd:
Het Wit-Russische ministerie van Binnenlandse Zaken meldt dat vandaag 118 migranten zijn teruggekeerd naar hun land van herkomst. Later vandaag zouden er meer vluchten vertrekken. Vorige week keerden honderden Irakezen terug naar hun vaderland. De Wit-Russische autoriteiten hebben een groep migranten in een loods nabij de grens ondergebracht. Volgens persbureau DPA verblijven daar nu zo'n 2000 mensen.
Stichting Vluchteling benadrukt dat de grenscrisis daarmee nog lang niet voorbij is. Er verblijven naar schatting nog duizenden migranten in het grensgebied van Polen en Wit-Rusland.
