De opwarming van de aarde volgens de wetenschap: gezaghebbend klimaatrapport komt eraan
Wereldwijd wordt ernaar uitgekeken: de nieuwste editie van het IPCC-klimaatrapport. Dit rapport van het Intergovernmental Panel on Climate Change verschijnt eens in de zes à acht jaar en biedt de laatste stand van zaken op het gebied van klimaatverandering.
De presentatie van het rapport is om 10.00 uur live te volgen op NOS.nl.
Het klimaatpanel van de VN heeft alle wetenschappelijke klimaatkennis van de afgelopen jaren verzameld, beoordeeld en samengevat. De samenvatting van dit omvangrijke IPCC-rapport wordt gezien als de basis voor toekomstige klimaatafspraken om de opwarming van de aarde terug te dringen.
Totaalbeeld over klimaatverandering
In het rapport, dat vanochtend verschijnt, staan geen nieuwe ontdekkingen over het klimaat. De wetenschappers van het panel hebben gekeken naar 14.000 internationale klimaatonderzoeken. Die zijn beoordeeld en geanalyseerd om tot een totaalbeeld te komen over hoe het er nu voor staat met het klimaatsysteem over de hele wereld.
Over het lijvige rapport is een speciale samenvatting van zo'n 25 pagina's geschreven, de zogeheten summary for policymakers. Delegaties uit 130 landen hebben deze samenvatting zin voor zin beoordeeld. Wat er straks op tafel ligt, is dan ook aanvaard en goedgekeurd door wetenschappers en beleidsmakers van heel veel regeringen. En dat is belangrijk want we zitten vlak voor een wereldwijde politieke klimaattop, die in het najaar in Glasgow wordt gehouden.
Hoe het ervoor staat met de opwarming van de aarde, zoals vastgelegd in het IPCC-rapport, werd in het verleden ook gebruikt als belangrijke basis voor nieuwe klimaatafspraken, zoals in 2015 in het Klimaatakkoord van Parijs.
Het belang voor Nederland
Voor Nederland zal het bij dit IPCC-rapport vooral gaan om de nieuwste inzichten over de zeespiegelstijging, denkt de Nederlandse delegatieleider Rob van Dorland. De grote vraag voor ons land is hoe snel het ijs op Antarctica zal smelten. Daar zitten veel onzekerheden in en het nieuwe IPCC-rapport zal daar uitgebreid op ingaan, denkt hij.
Ook Aimée Slangen, zeespiegelonderzoeker en medeauteur, verwacht dat het rapport met meer concrete getallen gaat komen over de verwachte zeespiegelstijging. Ook zij zegt dat vooral het smelten van ijs op de Zuidpool cruciaal is voor Nederland. Over hoe dat werkt begrijpen we al weer meer dan bij het vorige IPCC-rapport uit 2013, aldus Slangen.
Dat geldt ook voor extreem weer, zoals zware neerslag en de invloed daarvan op Nederland, zegt Van Dorland, zelf klimaatonderzoeker bij het KNMI. Sinds het vorige rapport van het klimaatpanel zijn er veel meer waarnemingen beschikbaar gekomen. Vooral door satellieten kunnen we nauwkeuriger inzoomen op het hele klimaatsysteem. Met die waarnemingen kun je het hele systeem ook beter begrijpen, zegt hij.
Vanochtend om 10.00 uur wordt het rapport op een online-persconferentie gepresenteerd. De afgelopen twee weken hebben honderden delegatieleden in digitale sessies de samenvatting zin voor zin doorgevlooid. Normaal duren deze sessies een week, maar voor het eerst zaten de delegaties - door de pandemie- niet fysiek bij elkaar waardoor alles op afstand besproken moest worden. Veel bijeenkomsten waren 's nachts vanwege het tijdsverschil tussen deelnemende landen.
Het beoordelen van de samenvatting is traditioneel een lastige klus, zeggen de kenners. Soms zijn er stevige discussies over bepaalde passages. Het komt voor dat landen de urgentie van hoe het klimaat ervoor staat willen afzwakken.
Maar, zegt de Nederlandse delegatieleider Van Dorland, in de uiteindelijke summary for policymakers zal nooit iets staan dat niet in het hoofdrapport staat. Dit IPCC-rapport gaat echt laten zien hoe urgent klimaatverandering is en hoe snel we moeten verdergaan met het terugdringen van broeikasgassen, besluit Van Dorland.