Vertrekkend informateur Hamer: situatie zorgelijk, nu minderheidskabinet
Vertrekkend informateur Mariëtte Hamer (PvdA) adviseert de Tweede Kamer een informateur van VVD-huize aan te wijzen en die opdracht te geven een minderheidscoalitie "uit een nader te bepalen combinatie" van VVD, D66 en CDA te onderzoeken. Dat zou ook een combinatie van twee van deze partijen kunnen zijn.
Dat is de belangrijkste conclusie van informateur Hamer nadat zij bijna vier maanden tevergeefs op zoek is geweest naar een nieuwe regeringscoalitie. Ze noemt de impasse zorgelijk en zegt dat de formatie niet goed is voor de onderlinge politieke verhoudingen.
De vertrouwenscrisis aan het begin van de formatie over 'Pieter Omtzigt functie elders' werpt zijn schaduw nog steeds vooruit, zegt Hamer. "Er is veel chagrijn, die ontploffing is nog niet 'uitontploft'."
Toch moeten meerdere partijen het met elkaar zien uit te vinden, vindt zij. Ze adviseert in haar eindverslag om voor zo'n minderheidskabinet steun te zoeken bij "de andere drie partijen uit het brede midden: de PvdA, GroenLinks en de ChristenUnie". Dat ligt voor de hand "omdat de zes partijen uit het brede midden de afgelopen decennia altijd met elkaar hebben geregeerd dan wel hebben samengewerkt in akkoorden".
Blokkades
Hamer uit zich kritisch over de partijen die het voortouw moeten nemen in de formatie. Zij werpen "blokkades" op om andere redenen dan vanwege inhoudelijk politieke meningsverschillen. Na haar vorige verslag, eind juni, is er eigenlijk niets veranderd, concludeert Hamer.
Dat er geen doorbraak voor een meerderheidsvariant is gekomen, vindt Hamer "zeer zorgelijk". Het leidt volgens haar tot "een situatie die het vertrouwen van de burger in de politiek niet zal vergroten".
Volgens Hamer blijven er door de impasse grote problemen liggen:
De volgende fase van de formatie heeft zich al aangediend. Gisteren werd bekend dat de VVD Johan Remkes als nieuwe informateur wil. Hij is momenteel waarnemend commissaris van de koning (gouverneur) in Limburg.
De 70-jarige Remkes wordt gezien als een van de beste 'troubleshooters' in bestuurlijk en politiek Nederland. Naar verwachting zal een Kamermeerderheid volgende week zijn benoeming steunen.
Remkes was eerder vicepremier, minister van Binnenlandse Zaken, staatssecretaris van Volkshuisvesting en commissaris van de koning in Noord-Holland. Ook was hij waarnemend burgemeester van Den Haag en voorzitter van adviescommissies over stikstof en het parlementaire stelsel.